تهران، مذاکرات وین در حساس‌ترین برهه سیاسی

اقتصاد۲۴- تهران در دور کنونی مذاکرات هسته‌ای در وین تلاش می‌کند از تحولات در صحنه بین المللی به ویژه بحران اوکراین برای بهبود موقعیت خود در مراحل پایانی مذاکرات، بهره برداری کند. به ویژه که دو دستگی عمودی بین کشور‌های مذاکره کننده با ایران یعنی اردوگاه آمریکا و اروپا از یک سو و اردوگاه روسیه و چین از سوی دیگر، آشکار شده است. نشانه این دو دستگی در موضع وزارت امور خارجه آمریکا دیده می‌شود که بر عدم ارتباط بین تحریم‌ها علیه روسیه به علت لشکرکشی به اوکراین با مشارکت روسیه در مذاکرات هسته‌ای در ایران تاکید کرد. اما روسیه و چین تلاش می‌کنند پایتخت‌های غربی را برای پایبند بودن به اجرای توافق و خودداری از مانع تراشی در مسیر امضای توافقنامه، زیر فشار قرار دهند.
پس از بازگشت علی باقری کنی، رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی از تهران به وین، ایران موضع خود را تشدید کرد و غرب را برای موافقت کردن با خواسته هایش زیر فشار قرار داد چرا که احساس می‌کند کشور‌های غربی به علت پیچیدگی بحران اوکراین و اوضاع سیاسی و اقتصادی و ژئوپلتیکی ناشی از آن، در شرایطی نیستند که بخواهند مواضعی سخت گیرانه علیه ایران اتخاذ کنند. این وضعیت، فرصتی به نظام ایران می‌دهد تا با بهره برداری از نیاز هر دو اردوگاه به تهران و نقشی که ایران می‌تواند در تامین انرژی اروپا ایفا کند، خود را به عنوان نقطه تعادل بین دو اردوگاه شرق و غرب مطرح کند.
اعتقاد بر این است که باقری کنی در دیدارهایش با اعضای شورای عالی امنیت ملی در تهران که از سوی رهبر ایران به عنوان مرجع تصمیم گیری درباره پرونده هسته‌ای تعیین شده، از دیدگاه نظام در خصوص گام سیاسی نهایی که مذاکرات را به فرجامی خوش برساند، مطلع شده است. همچنین می‌توان موضع سخت گیرانه نمایندگان مجلس در خصوص مذاکرات وین را تلاشی از سوی آنان برای مطلع شدن از آخرین تغییرات در موضع ایران در مذاکرات وین توصیف کرد که در شورای عالی امنیت ملی با حضور امیرعبداللهیان و باقری کنی درباره آن تصمیم گیری شده است.
به نظر می‌رسد اعتراض ایران به نقش آفرینی منفی فرانسه در مذاکرات وین، به مسائلی فراتر از مذاکرات وین و تصمیمات آژانس بین المللی انرژی اتمی مربوط می‌شود و به نقش آفرینی پاریس در پرونده‌های منطقه‌ای ارتباط پیدا می‌کند که میدان نفوذ ایران و مناطق کشمکش در منطقه است. همچنین دولت فرانسه از تلاش‌های اسرائیل برای به شکست کشاندن مذاکرات وین و جلوگیری از دسترسی به توافق، برای گرفتن امتیاز از ایران در پرونده‌های مختلف در خاورمیانه بهره برداری می‌کند.

بیشتر بخوانید: مذاکرات وین در میانه منفعت‌جویی مسکو و بلاتکلیفی تهران

تهران بر این باور است که آمریکا و تروئیکای اروپایی به علت مشغول بودن به بحران اوکراین، در شرایطی نیستند که بتوانند در مذاکرات وین شرط و شروط بگذارند. از سوی دیگر روسیه و چین نیز خواهان پیشرفت مذاکرات وین بدون لحاظ مواضع کشور‌های غربی هستند. شاید هدف روسیه و چین کمک به ایران نباشد بلکه آن‌ها بخواهند به این ترتیب از تضعیف شدن کشور‌های غربی، در مذاکرات بعدی بر سر اوکراین بهره برداری کنند.
تهران با اعلام مخالفت خود با جنگ و تخریب زیرساخت‌های هر کشوری از یک سو، و مقصر دانستن واشنگتن به علت بهره برداری از جنگ اوکراین برای تضعیف رقبایش از سوی دیگر، سیاستی حساس در پیش گرفته است. ایران در عین حال تلاش می‌کند از تحولات در صحنه بین المللی برای بهبود شروط خود در مذاکرات بهره برداری کند. ایران با در پیش گرفتن چنین سیاستی، مانند فردی است که در میدان مین راه می‌رود به این امید که هیچ کدام از مین‌ها زیر پایش منفجر نشود.

منبع: ایندیپندنت عربی /دیپلماسی ایرانی