گام‌های برنامه ریزی شده اتحادیه اروپا برای احیای برجام

اقتصاد۲۴- در‌حالی‌که احیای برجام و حصول توافق در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و خبری از جزئیات محتوای مذاکرات در دست نیست، اورشلیم‌پست در گزارشی ادعا کرد به جزئیات متن توافق مدنظر اتحادیه اروپا دست پیدا کرده است. این روزنامه اسرائیلی عنوان کرد اتحادیه اروپا اجرای توافق را در یک پروسه چهار‌مرحله‌ای طراحی کرده است.

مرحله اول، روز صفر

آن‌گونه که اورشلیم‌پست ادعا دارد، کمیسیون مشترک برجام در «روز صفر» یا همان روز امضای توافق، بدون حضور آمریکا تشکیل می‌شود و این کشور ۱۶۵ روز بعد می‌تواند به این کمیسیون بپیوندد. در ادامه این گزارش عنوان شده: «قرار است تا آن زمان، ایران و غرب به توافق دیگری برای آزادی زندانیان غربی در ازای آزادسازی منابع مالی ایران دست یابند. در مقابل جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، در آن روز (روز صفر)، سه فرمان اجرائی مربوط به ایران و همچنین تحریم‌های ثانویه ۱۷ بانک را که بیش از هفت میلیارد دلار متعلق به ایران در بانک‌های کره‌جنوبی وجود دارد، لغو خواهد کرد»؛ اما ایران هم باید غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد را متوقف کند و غنی‌سازی را به ۲۰ درصد کاهش دهد و به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا نظارت بر سایت‌های هسته‌ای این کشور را از سر بگیرد.

اورشلیم‌پست در ادامه می‌نویسد: «طبق مفاد قانون بازنگری توافق هسته‌ای ایران، این توافق ظرف پنج روز احتمالا به کنگره آمریکا خواهد رسید. این قانون مستلزم آن است که هرگونه توافقی که تحریم‌های ایران را لغو می‌کند، از سوی مجلس نمایندگان و سنا مورد بررسی قرار گیرد و کاخ سفید نمی‌تواند تحریم‌هایی را که یک فرمان اجرائی نبوده است، به مدت ۳۰ روز لغو کند. اگر کنگره این توافق را رد کند، بایدن می‌تواند آن را وتو کند، مگر در سناریویی بعید که اکثریت د‌وسوم مخالف وتو، رأی منفی دهند». در ادامه این گزارش آمده است: «برخی استدلال می‌کنند، چون این توافق، بازگشت به برجام است و یک توافق جدید نیست، پس قانون بازنگری توافق هسته‌ای یا (اینارا) اعمال نمی‌شود. با این حال راب مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، در ماه می‌در سنا گفته بود این توافق در چارچوب اینارا به کنگره ارائه خواهد شد».

مرحله دوم، روز تأیید

این روزنامه اسرائیلی در ادامه ادعای خود به گام دوم اجرای توافق با عنوان روز تأیید اشاره دارد و در این زمینه نوشته: «روز تأیید، ۶۰ روز پس از روز صفر خواهد بود. شورای امنیت سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از بازگشت به توافق مطلع خواهند شد». بر اساس ادعای این نشریه اسرائیلی، آمریکا در این مرحله برای فروش ۵۰ میلیون بشکه نفت ایران یک بار معافیت تحریمی قائل می‌شود و اجازه می‌دهد تا مذاکرات تجاری در حوزه انرژی و هوانوردی انجام شود. ایران هم غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالای پنج درصد را متوقف و یک دوره آماده‌سازی برای انتقال اطلاعات به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را آغاز می‌کند و به این آژانس اجازه می‌دهد تا نظارت را به‌طور کامل از سر بگیرد».

مرحله سوم، روز اجرای مجدد

در ادامه گزارش اورشلیم‌پست آمده است که دو ماه بعد، روز ۱۲۰ «روز اجرای مجدد» خواهد بود و ایران و آمریکا باید به صورت علنی قصد خود را برای ادامه بازگشت به توافق حداقل هفت روز پیش از آن تاریخ اعلام کنند. این روزنامه اسرائیلی می‌نویسد: «تهران باید تا روز اجرای مجدد به تعهدات خود در قبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد تحقیقات جاری‌اش درباره اورانیوم غنی‌شده یافت‌شده در سایت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در ایران عمل کند. این به آن معنا است که ایران درباره منبع آن اورانیوم پاسخ معتبری به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد داد و آژانس نیز به نوبه خود کاوشگر‌ها را خواهد بست».

بیشتر بخوانید: جزئیات پیش نویس احیای برجام؛ ۱۶۵ روز در ۴ مرحله

بر اساس گفته اورشلیم‌پست، ایران همچنین تمام مراحل مورد نیاز توافق از‌جمله کاهش غنی‌سازی اورانیوم به ۳.۶۷ درصد، کاهش ذخایر خود، مهر‌و‌موم‌کردن و انتقال سانتریفیوژ‌ها و... را تکمیل خواهد کرد و به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه می‌دهد تا نظارت را به‌طور کامل از سر گیرد. آمریکا هم همه تحریم‌های ثانویه علیه ایران و نام‌های تروریستی مورد توافق به‌جز سپاه پاسداران را حذف می‌کند و به شرکت‌ها توضیح می‌دهد که لغو تحریم‌ها به چه معناست».

مرحله چهارم، روز تکمیل

اورشلیم‌پست در این گزارش درباره گام چهارم یا گام نهایی موسوم به «روز تکمیل» در روز ۱۶۵‌ام نوشت: «در این روز تمام محدودیت‌های هسته‌ای و لغو تحریم‌ها اجرائی می‌شود. آمریکا تحریم تسلیحات متعارف ایران را لغو خواهد کرد و اجازه تجارت بیشتر بین کشور‌ها را می‌دهد و ایران هم زیرساخت‌های غنی‌سازی باقی‌مانده را حذف می‌کند». اورشلیم‌پست همچنین تصریح می‌کند که در سال‌های آینده، «بند‌های غروب آفتاب» اولیه برجام طبق قطع‌نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد بدون هیچ تمدید اجرائی خواهند شد. در سال ۲۰۲۴ هم محدودیت‌های مربوط به تحقیق و توسعه سانتریفیوژ‌های پیشرفته منقضی می‌شوند و در سال ۲۰۲۵ مکانیسم تحریم‌های اسنپ‌بک که همه تحریم‌های ایران را در صورت نقض توافق بازمی‌گرداند، منقضی می‌شوند. در سال ۲۰۲۶ نیز محدودیت‌های استفاده از سانتریفیوژها، از‌جمله سانتریفیوژ‌های پیشرفته به‌تدریج تا سال ۲۰۲۸ به پایان می‌رسد. در سال ۲۰۳۰، قرارداد ایران بدون محدودیت در غنی‌سازی اورانیوم، ذخیره‌سازی، رآکتور‌های آب سنگین یا پلوتونیوم به‌طور کامل منقضی می‌شود.

منبع: شرق