برنامه‌های اقتصاد، محور رقابت‌ها در انتخابات ترکیه

اقتصاد۲۴- با نزدیک شدن موعد انتخابات ترکیه، احزاب رقیب در این کشور با ارائه وعده‌های اقتصادی در پی جذب رأی هستند.
۳ دسامبر امسال، یک ماه پس از آن که حزب عدالت و توسعه ترکیه – به رهبری «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه – چشم انداز این حزب را برای صدمین سالگرد جمهوری تحت عنوان “قرن ترکیه” که جنبه اقتصادی را نیز شامل می‌شود، اعلام کرد. حزب اصلی اپوزیسیون چشم انداز خود را تحت عنوان “ندای قرن دوم” اعلام کرد که شامل تعهداتی در جذب سرمایه گذاری به ترکیه و قرار دادن این کشور در مسیر رقابت جهانی بود. همچنین شامل معرفی مشاوران اقتصادی خارجی به «کمال کلیچدار اوغلو»، رئیس حزب جمهوری خواه خلق بود که جنجال‌هایی را با دولت به راه انداخت.

با تشدید رقابت میان اپوزیسیون و دولت برای انتخابات که قرار است در ۱۸ ژوئن آینده برگزار شود، دو طرف سرگرم دادن وعده‌هایی برای یافتن راه حل برای بحران‌های اقتصادی در کشور هستند که با سایر بحران‌های جهانی همپوشانی دارند.

۲۸ اکتبر امسال، اردوغان چشم انداز “قرن ترکیه” را اعلام کرد که شامل اهداف حزب او در صد سال آینده بود و متعهد شد که کشورش را به یکی از ده کشور بزرگ جهان در تمام زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فنی، نظامی و دیپلماتیک تبدیل کند.
اردوغان هدف کوتاه مدت خود را دستیابی به حجم تجارت خارجی به میزان یک تریلیون دلار و درآمد گردشگری به میزان ۱۰۰ میلیارد دلار برای ترکیه تعیین کرد و با تاکید بر اینکه هدف حزبش تبدیل ترکیه به مهم‌ترین و بزرگترین کشور صنعتی و تجاری جهان است متعهد شد که رقابت پذیری ترکیه را در جهان در همه زمینه‌ها از صنعت گرفته تا کشاورزی افزایش دهد.

وی افزود: برای تبدیل ترکیه به مرکز تولید و عرضه جهانی که اهمیت آن پس از اپیدمی کرونا آشکار شد، در ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها پیش می‌روند.

«قرن ترکیه»

ناظران معتقدند که دیدگاه جدید حزب عدالت و توسعه در چارچوب آمادگی برای انتخابات است. «سعید الحاج» نویسنده و پژوهشگر امور ترکیه در مقاله‌ای که الجزیره منتشر کرده بیان داشت: اعلام چشم انداز «قرن ترکیه» یک سال قبل از صدمین سالگرد تأسیس جمهوری صورت گرفت که پس از انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی که قرار است در ژوئن آینده برگزار شود، شروع می‌شود که پیوندش با انتخابات روشن است.
الحاج افزود: اغراق نیست اگر بگوییم این اعلامیه، شروع غیررسمی رقابت این حزب برای انتخابات آتی است که همیشه سرنوشت ساز و تعیین کننده توصیف شده است و شاید «قرن ترکیه» به عنوان شعار آن انتخاب شده باشد.
اگر چشم انداز جدید حزب عدالت و توسعه شامل جزئیات برنامه اقتصادی نباشد و تنها خطوط و اهداف کلی را شامل شود، با توجه به رویکرد فعلی دولت مبنی بر ادامه سیاست کاهش نرخ سود برای حمایت از تداوم رشد، می‌توان از برنامه‌های تفصیلی حزب و پروژه‌های اعلام شده و در دست اجرا اطلاع یافت.

«ابراهیم اصلان»، استاد اقتصاد در دانشگاه «غازی عنتاب» ترکیه، در مصاحبه با الجزیره نت پیرامون برجسته‌ترین این پروژه‌ها گفت که این طرح‌ها بر تصمیم رأی دهندگان در انتخابات ۲۰۲۳ که حزب عدالت و توسعه به دنبال پیروزی در آن است، تأثیر می‌گذارد.
وی ضمن اشاره به این موضوع که برنامه اقتصادی دولت باید «قوی و سازگار» باشد تا پیروزی اش در انتخابات تضمین شود، خطوط اصلی برنامه حزب عدالت و توسعه را به شرح زیر بیان کرد:

- طرح مسکن اجتماعی اجرا شده توسط شرکت “توکی”
- افزایش حداقل دستمزد
- حل مشکل سن بازنشستگی
- برنامه‌های حمایت اجتماعی از خانواده‌ها
- تجدید ساختار بدهی و دیون
- پیگیری برنامه سپرده حمایتی لیر ترکیه
- بسته‌های حمایتی برای کشاورزان، دانش آموزان و نیازمندان

اصلان با اشاره به این موضوع که ستاد اقتصادی حزب عدالت و توسعه اجرای برنامه‌های جدید اقتصادی را برای کاهش اثرات منفی بحران‌های جهانی به ویژه بحران زنجیره تامین ناشی از همه گیری کووید-۱۹ آغاز کرده گفت: اگرچه تحولات منطقه‌ای و جهانی بر برنامه‌های اقتصادی تأثیر منفی گذاشته است، اما اجرای آن‌ها ادامه دارد.

فراخوان «قرن دوم»

قلیچدار اوغلو از جانب حزب جمهوری خواه خلق قول داده که در صورت پیروزی این حزب در انتخابات، ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم خواهد داشت. سخنان او در کنفرانسی بیان شد که او چشم انداز بزرگترین اپوزسیون ترکیه را برای دومین سده جمهوری ترکیه اعلام کرده و برخی از برنامه‌های اقتصادی خود را تشریح کرد.

قلیچدار اوغلو متعهد شد که دولت احتمالی او علاوه بر ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم، ۷۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری اضافی را از صندوق‌های بازنشستگی و صندوق‌های مالی در خارج از کشور و سایر منابع تأمین کند.
رهبر اپوزیسیون ترکیه از پیوستن ۷۰ کارشناس جدید به حزب جمهوری خواه خلق خبر داد و آن‌ها را “کارشناسان بیرون از سیاست” توصیف کرد. این رویداد شامل سخنرانی دستیاران ارشد اقتصادی او، از جمله پروفسور «دارون عاصم اوغلو»، اقتصاددان ترکی الاصل آمریکایی در موسسه فناوری ماساچوست بود.

در میان اسامی اعلام شده کارشناسان می‌توان به «جرمی ریفکین»، اقتصاددان آمریکایی که مشاور علمی و فناوری «آنگلا مرکل»، صدراعظم سابق آلمان بود، پروفسور «رویت گورکیناک» استاد دانشگاه بیلکنت و پروفسور «هاکان کارا» اقتصاددان ارشد سابق بانک مرکزی ترکیه اشاره کرد.
«فائق اوزتراک»، سخنگوی حزب جمهوری خواه خلق گفت که این حزب رئیسی برای بانک مرکزی منصوب خواهد کرد که در سطح جهانی مورد احترام باشد و هدفش کاهش دائمی تورم به عدد تک رقمی باشد.

عاصم اوغلو توضیح داد که تورم تنها از طریق عادی سازی سیاست‌های پولی و با تثبیت سیاست نرخ بهره کاهش می‌یابد.

اقتصاد وارداتی

انتصاب جرمی ریفکین، کارشناس آمریکایی به عنوان مشاور ارشد اقتصادی رهبر اپوزیسیون توسط قلیچدار اوغلو واکنش وزیران دولت را برانگیخت. «نورالدین نباتی»، وزیر دارایی ترکیه در توییتی نوشت: قلیچدار اوغلوی عزیز، ما به علم وابسته هستیم، اما هرگز به اقتصاددانان وارداتی وابسته نیستیم. کسانی که وابسته به اقتصاددانان وارداتی هستند در پشت صحنه نمایش‌های پر زرق و برق وعده نرخ بهره بالا را می‌دهند.

«مراد کوروم»، وزیر شهرسازی، محیط زیست و تغییرات آب و هوایی، مشاوران قلیچدار اوغلو را «وارداتی» توصیف کرد. او در سخنانی که در مجلس ایراد کرد و آن را در حساب توییتر خود بازنشر کرد گفت: هیچ وقت چشم به بیرون نداشتیم، نه در آب و هوا و نه در شهرسازی به متخصصان وارداتی تکیه نکردیم، چه برسد به اقتصاد! گوش و ذهن ما همیشه به سمت مردممان است.
«عبدالقادر سیلفی»، نویسنده و روزنامه نگار نزدیک به دولت، در مقاله‌ای در روزنامه «حریت» شایعاتی را نقل کرد مبنی بر اینکه ریفکین به طور متوسط روزانه ۲۰ هزار دلار در ازای سخنرانی‌هایی که برای رهبر حزب جمهوری خواه خلق تهیه می‌کند، دریافت می‌کند.
قلیچدار اوغلو در گفتگو با یکی از شبکه‌های داخلی در پاسخ به انتقاداتی که به وی برای انتصاب ریفکین شده است، گفت: پیامبر ما می‌گوید به دنبال علم باشید، حتی اگر در چین باشد. وی اظهار داشت: دلیلی برای عصبانیت از انتصاب او وجود ندارد. بلکه اردوغان باید از انتصاب فردی به عنوان مشاور ارشد رئیس بزرگترین حزب مخالف که سابقه مشاور علمی و فناوری صدراعظم آلمان را در کارنامه دارد خوشحال باشد.

منبع: الجزیره / دیپلماسی ایرانی