اقتصاد۲۴- قیمت دلار دیروز نیز مرزهای تاریخی خود را پشت سر گذاشت و این بازار معاملهگران هیجانزده را وارد بازار کرد.
به اعتقاد کارشناسان قیمت دلار هنوز تا نرخ واقعی خود در مقابل تورم فاصله دارد، اما آیا با افزایش قیمت این اسکناس آمریکایی تورم دست نخورده باقی میماند؟ آیا آنچه به شیوه سنتی وابسته به دلار است از خدمات گرفته تا تولید، واردات، صادرات، بنزین، نان و … متاثر از این افزایش فعلی قیمت دلار نمیشوند؟
بازار فعلا هیجانی است و مردم با سرمایههای اندک خود یا به دنبال خرید ارز سهمیهای هستند یا درصدد خرید دلار از بازار آزاد. برخی نیز سهمیه خود را به دلالان در مقابل مبالغی از ۳ تا ۴ میلیون تومان میفروشند.
اما به نظر میرسد عدهای نیز به دنبال فروش دلارهای خریداری شدهشان هستند تا از کاهش ناگهانی قیمت نقره داغ نشوند.
آنها معتقدند بازارساز مطابق سیاستهای پیشین خود درصدد جبران کسری بودجه و داغ کردن بازار دلار است. هر چند این شیوهای است که بارها و بارها با الگویی یکسان در بازار تکرار شده و پربیراه هم نیست.
چند سناریو را در این مورد با هم بررسی میکنیم:
قیمت دلار با تورم فاصله دارد. از ابتدای امسال توسط کارشناسان پیشبینی شده بود که اسکناس آمریکایی در ماههای پایانی سال رشد میکند.
دولت به سبب تحریمها با کمبود منابع ارزی مواجه است. از سویی به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه در هفت ماه نخست امسال تنها ۶۶ درصد منابع بودجه محقق شده است و این روند تا پایان سال ادامه دارد. بر این اساس کسری بودجه ۱۴۰۱ بالغ بر ۴۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد میشود که بالغ بر یک سوم کل بودجه است.
بیشتر بخوانید: گرانی دلار تا کی ادامه دارد؟
دلار توافقی یا سهمیهای همچنان به بازار تزریق میشود. البته این سوال مطرح است که اگر دولت با کاهش درآمدهای ارزی مواجه شده و قیمت دلار در حال افزایش است؛ چرا نهاد پولی کشور با اختیارات گستردهای که دارد، مانند گذشته عرضه دلار توافقی را متوقف نمیکند؟
با آنچه به اختصار اشاره شد، بعید نیست تجربه ریزش قیمت دلار در هفتههای آینده دامن بازار را بگیرد. شاید این ریزش مقطعی و کوتاه مدت باشد، اما کمک بزرگی است به دولت.
برخی تحلیلگران بازار بر این باورند دولت اختیار بازار را کامل در دست دارد و این دخالت همیشگی هر گونه تحلیل را با چالش مواجه میکند. البته آنها معتقدند هر بازاری که با تقاضا انباشته شود در پایان نقطه اوج قرار دارد و این روند کاهشی است.
قیمت دلار در معاملات فردایی هم افزایشی است. در بازار هرات نیز این اسکناس آمریکایی در کف کانال ۴۰ هزار تومانی معامله میشود. قیمت دلار سلیمانیه نیز به محدوده ۴۱ هزار تومانی رسیده است. اکنون هر سه بازار در یک محدوده قیمتی معامله میشوند.
اکو ایران امروز درباره اسکناس امریکایی نوشت، دلار به این نقطه که رسید (محدوده ۴۰ هزار تومانی) چارتیستها دست بالا بردند. به گفته آنها این نقطه در چارتها سفید است. یعنی نه روندی ترسیم شده و نه چشمانداز فنی دارد. آنها به طعنه میگفتند معاملهگران به تحلیلهای تکنیکال توجه ندارند و حسیکال رفتار میکنند.
میثم رادپور، کارشناس مسائل مالی گفت: «تورم موضوعی است تعیینکننده و مهم که بدون شک بازار ارز را تحت تاثیر قرار میدهد و جهت کلی بازار را مشخص میکند. اخیرا در کشور به رکوردهای بیسابقهای از تورم رسیدهایم و به طور متوالی تورمهای بالای ۴۰ و ۵۰ درصد را تجربه میکنیم.»
او معتقد است: «بازار ارز عقبتر از تورم است. ما در اقلام مصرفی خانوار، صندوقهای سرمایهای و تمامی بخشهای بازار و اقتصاد، تورم افسار گسیختهای را شاهد هستیم.»
او در پاسخ به اینکه ارزپاشی بازارساز دلیل کنترل قیمت دلار در مقابل تورم است؟ افزود: «زمانی ما درآمد نفتی داشتیم، ارز هزار تومان بود، اما در حالحاضر حقوق و درآمد دریافتی را اگر به دلار حساب کنیم، زیر خط مطلق فقر جهانی است. شاید قیمت دلار در آن زمان قابلیت کنترل داشت، اما الان مدتهاست از آن دوران گذشته است. عواملی مثل کاهش فروش نفت، تحریمها، بزرگ شدن بی دلیل بدنه دولت و ناکارآمدی آن توانی برای کنترل بازار نگذاشته است.»
او در ادامه گفت: «عامل تحریمها به اتفاقات امروز در بازارهای مالی سرعت داده است. در کشور دوره ۱۰ سالهای داشتیم که قیمت ارز ثابت مانده بود و در آن زمان امکان ثبات دستوری و کنترل بازار ارز وجود داشت، زیرا صادرات، تولید، واردات و فروش نفت داشتیم.»