اقتصاد۲۴- شناختهشدهترین چهرههای لیست صدای ملت بعد از خود مطهری، علی عباسپورتهرانی، محمد خوشچهره، محمد بطحایی، اسماعیل دوستی، منصور حقیقتپور و چند چهره دیگر بوده و اسامی موجود در این لیست، دو دوره انتخابات مجلس گذشته یعنی مجالس دهم و یازدهم را به ذهن تداعی میکند که تعداد چهرههای کمترشناختهشده و ناشناس آن بیش از انتظار بود. البته با توجه به اینکه علی مطهری پیشتر در انتخابات مجلس دهم با «لیست امید» و حمایت سیدمحمدخاتمی و «تکرار میکنم»، بهعنوان رهبر جبهه اصلاحات و اصلاحطلبان وارد انتخابات شده بود؛ با همه نقدهایی که درباره بستن لیست امید به آن وارد شده و ناامیدیهایی که رایدهندگان به دلیل عملکرد غیرتشکیلاتی و عدم پاسخگویی و تعهد لازم به رویکردی که این لیست برای رایآوری در انتخابات مطرح کرده بود؛ انتظار نمیرفت که افتخار لیست «صدای ملت» این باشد که «نه لیست اصلاحطلبان و نه لیست اصولگرایان است».
بر همین اساس موضوع سوالات خبرنگار هممیهن از مطهری در این جلسه به انتظاراتشان از مردم در رای دادن به این لیست و عملکرد اعضای این لیست بوده است. مطهری در پاسخ به این سوال هممیهن که «شما با افتخار این لیست را نه اصلاحطلب و نه اصولگرا عنوان کردید و از طرفی یکی از ایراداتی که به لیست امید در مجلس دهم وارد شد؛ این بود که برخی چهرهها به نام اصلاحطلبی و این لیست مورد حمایت اصلاحطلبان وارد مجلس شدند، اما زیر میز زدند و از همراهی با فراکسیون امید اجتناب کردند و حتی به همراهی با جریان مقابل پرداختند.
با وجود چنین تجربهای این شعار که نشان از عدم تعریف جایگاه تشکیلاتی برای این افراد و به موجبش عدمتعهد به چنین رویکرد و نگاهی است؛ چه تضمینی در بین است که این افراد متعهدانه در مسیر «صدای ملت» بودن باقی بمانند؟» گفت: «در همه فهرستها این اتفاق میتواند رخ دهد که اعضای فهرست در مجلس اعلام استقلال کنند و نخواهند با بقیه اعضای لیست همراهی کنند. از نظر ما این موضوع مهمی نیست و ما نمیتوانیم اجبار کنیم کسی که در لیست ما هست و احتمالاً رای آورده در مجلس گوش به فرمان ما باشد و این تصمیم با خودش است. در دوره قبل هم در لیست امید مخالف آن بودم که افراد رایآورده با این لیست حتماً در فراکسیون امید باشند و با ما باشند و من میگفتم که نباید حق انتخاب از آنها گرفت و حتماً نباید با ما باشند. البته من با این لیست باقی ماندم و گفتم اخلاق حکم میکند با این لیست بمانم، اما تعداد شاخصی که از این لیست جدا شدند، اندک بودند و البته فراکسیون مستقلین را راه انداختند. اما اشکال آن بود که در پی همین جداییها آنها با هم دشمن شدند و همین هم موجب شد که به هم حمله میکردند؛ این سو میگفت که شما خیانت کردید و سوی دیگر هم از حق استقلال خود دفاع میکرد. همین موجب شد که فراکسیون تندروها از شرایط بهرهبرداری کنند و به نظر من، ما نباید چنین انتظاری داشته باشیم که کسانی که در لیست ما هستند حتماً در مجلس هم در کنار ما بمانند. جدا شدن آنها اشکالی ندارد.»
در ادامه خبرنگار هممیهن سوال دیگری را با این مضمون که «درباره هملیست بودن این برداشت هست که افرادی که نگاه و رویکرد سیاسی نزدیک به هم دارند و در اینجا نگاه و رویکرد سیاسی همسو با شما دارند، دور هم جمع شده و لیست دادهاند و قرار است در مجلس هم با همین رویکرد پیش بروند، با این توصیف شما از لیست دادن و لیست «صدای ملت»، اگر قرار نیست تضمینی برای آینده باشد و کار تشکیلاتی در کار نباشد، چرا مردم باید به شما رای بدهند؟» پرسید و مطهری در پاسخ به او تصریح کرد: «ببینید اگر فهرست ما رای بیاورد و کسی از فهرست ما بخواهد جدا شود، تیم بهگونهای نیست که جذب تندروها شوند و احتمالاً فراکسیون خود را تشکیل دهند که خطر عمدهای محسوب نمیشود و کلاً این اجبار کردن افراد کار درستی نیست.»
در ادامه این نشست او در پاسخ به سوالات حضار، اینکه درباره حوزههای انتخابیه دیگر و مجلس خبرگان چه برنامهای دارد یا چرا برخی افراد در لیست نیستند و البته نظرش درباره فیلترینگ و قرار حمایت اصلاحطلبان از جمله حزب اعتماد ملی، ندای ایرانیان و کارگزاران سخن گفت و پس از آن در گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار هممیهن در پاسخ به اینکه «نقش احتمالی اقلیتی با حضور چهرههایی که در لیست صدای ملت است، چگونه خواهد بود و آیا واقعاً اقلیت قدرتمند مثلاً مشابه آنچه در مجلس پنجم که توسط کارگزاران و جناح چپ آن زمان رقم خورد، در مجلس دوازدهم با این افراد شکل میگیرد؟ و قرار است چه تاثیری بر فضای مجلس بگذارند؟» توضیح داد: «همیشه اقلیتها در مجالس مؤثرند، جلوی برخی طرحها را میگیرند، اجازه برخی اقدامات افراطی را نمیدهند و رفتاری میکنند که مانع انجام کارهای اشتباه است. چون در اقلیت هستند ممکن است نتوانند طرحهای اصلاحی خود را به نتیجه برسانند، اما به دلیل حضور و اقلیت بودنشان میتوانند مانع تصویب شدن برخی طرحهای افراطی و غلط شوند. البته ما نباید انتظار داشته باشیم که با یک اقلیت ۵۰ نفری همه مشکلات حل شود. اما به مرور میتوان زمینه ایجاد شود که برخی رویههای غلط از بین برود.»
بیشتر بخوانید: لیست صدای ملت منتشر شد
او درباره تفاوت این دوره با دوره قبل و ناامیدی مردم در سال ۹۸ نسبت به سال گذشته گفت: «سال ۹۸ تازه چند ماه از حوادث آبان ۹۸ میگذشت و حادثه هواپیمای اوکراینی هم رخ داده بود و فضای بدی در کشور حاکم بود و ردصلاحیتها هم زیاد بود و مشارکت پایین رقم خورد، اما الان فضا خیلی بهتر است و حتماً مشارکت بالاتر از آن موقع است و ما کمی از فضا دور شدهایم.» او در پاسخ به تاثیر حوادث سال گذشته بر انتخابات این دوره مجلس تاکید کرد: «این هم بوده است، اما آثار آن بسیار کمتر است از آنچه در انتخابات ۹۸ موجب ناامیدی و دلزدگی مردم شده بود.» مطهری در پایان این گفتگو مهمترین برنامه لیست «صدای ملت» را «رفع تحریمها» عنوان کرد و گفت: «رفع تحریمها از هر طریقی که باشد باید انجام شود و تا وقتی که چنین اتفاقی رخ ندهد، وضع معیشت مردم درست نمیشود.»
مطهری البته در ابتدای جلسه و پیش از قرائت اسامی اعضای لیست «صدای ملت» سخنرانی کوتاهی انجام داد و در آن تصریح کرد: «در شرایط امروز و اینکه در انتخابات جاری احساس شد گروهها و افرادی هستند که مایل به شرکت و حتی لیست دادن نیستند احساس کردیم تقویت این نگرش به نفع کشور نیست و در هر شرایطی و بهویژه شرایط امروز نیاز داریم زمینه اصلاح امور را فراهم کنیم. اصلاح امور جز از طریق انتخابات و آشتی مردم با صندوق رای امکانپذیر نیست. چون اگر نقطه مقابل را نگاه کنیم منجر به براندازی میشود اگر بگوییم در انتخابات شرکت نمیکنیم که نظام تضعیف شود این سیاست نادرستی است.»
او در ادامه تصریح کرد: «علیرغم همه انتقاداتی که داریم و گلههایی که نسبت به دو انتخابات گذشته داریم بهطوریکه نمیتوانیم ادعا کنیم انتخابات آزاد بود و بهرغم انتقاداتی که به برخی رویهها در همین روزها داریم، اما همچنان معتقدیم باید برای اصلاح امور وارد نهادهای حاکمیت شد و روند را اصلاح کرد. در نقطه مقابل، اصولگرایان معتقد بودند که [جریان رقیبشان]هیچ فهرستی نمیدهند چراکه افراد مورد نظرشان به اندازه کافی در این انتخابات حضور ندارند. ما برای اینکه این فضا را بشکنیم و به نفع این گروهها اقدام کنیم اقدام به تهیه لیست «صدای ملت» کردیم. البته بیانیه ۱۱۰نفری نیز منتشر شد که در آن تاکید شد که باید از هر فرصتی استفاده کرد که هدفهای اصلاحی خودمان را تحقق ببخشیم و این کار درستی بود.»
مطهری تاکید کرد: ما تصمیم گرفتیم این فهرست را آماده کنیم که در ادامه برخی گروهها و شخصیتهای فعال سیاسی اعلام حمایت کردند؛ چه گروههای اصلاحطلب معتدل و مستقل و چه اصولگرا اعلام حمایت کردند. ملاک ما اعتدال، عقلگرایی، دوری از شعارزدگی و ایجاد تغییر در حد امکان است. فهرست ما نه اصولگرا و نه اصلاحطلب است و در واقع صدای مردم است و برای هیچکدام از این گروهها اصالتی قائل نیست. ما معتقدیم دستهبندیها و دیواری که کشیده شده، بین مثلاً اصلاحطلب و اصولگرا، در واقع یک دیوار مصنوعی است و کمتر ناشی از اختلافات فکری و ایدئولوژیک است، بلکه بیشتر ناشی از روابطی است که افراد و شخصیتها دارند و ناشی از مسئله کسب قدرت و منافع شخصی و اینها است. در واقع اختلاف اساسی وجود ندارد، البته یکی دو اختلاف در نگاه سیاسی وجود دارد، ولی آنطور نیست که اینها نتوانند با هم کار کنند و راه پیشرفت کشور همکاری همه اینهاست و باید این دستهبندیها را کنار بگذاریم.