تاریخ انتشار: ۱۰:۳۶ - ۲۵ فروردين ۱۴۰۳
تکرار بحران ارزی دهه هفتاد

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

اقتصاد ۲۴- حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

اول- همکاران من در «گروه مالی دانایان» در گزارش آغاز سال ۱۴۰۲نرخ تورم را حداکثر اندکی کمتر از سال ۱۴۰۱و حدود ۴۰تا ۴۵درصد برآورد کردند؛ پیش‌بینی آنان این بود که انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۲ وجود ندارد و محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۲ را افزایش نرخ ارز در سطحی کمتر از نرخ تورم عمومی دانستند.

به نظر می‌رسد که پیش‌بینی آنان کم و بیش درست بود. برای امسال هنوز گزارش مطالعات آنان در دسترس نیست، اما فکر نمی‌کنم در مورد ارز بتوان همان پیش‌بینی را تکرار کرد.

در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

تغییر قیمت ارز به شدت به وضعیت محدودیت‌های ارزی کشور و تحریم‌ها وابسته است.

رویداد‌های سیاسی چند ماه اخیر بیانگر آن است که در سال ۱۴۰۳، جهش نرخ ارز از این ماجرا می‌تواند مطرح باشد. البته به گمان بنده در سال ۱۴۰۳ انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی کمتر محتمل است. محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۳، افزایش نرخ ارز در سطحی مشابه یا اندکی بالاتر از نرخ تورم عمومی است.

دوم- در ایران هر وقت دولت‌ها ارز حاصل از رانت منابع زیرزمینی را در اختیار داشته‌اند، با وجود تورم در داخل کشور (نقدینگی بیشتر از تولید کالا‌ها و خدمات)، با سیاست‌های پوپولیستی جلوی افزایش نرخ ارز را گرفته‌اند. طی ۵ سال گذشته چنین امکانی برای دولت‌ها فراهم نبوده است.


بیشتر بخوانید: رد پای دلار ۹۰ هزار تومانی در بازار ارز


دولت‌ها و از جمله دولت فعلی می‌داند که یکی از مهم‌ترین متغیر‌های آرامش، کنترل نرخ تورم و مهم‌تر از آن کنترل نرخ ارز است. تنگدستی ارزی دولت بدان معنا نیست که در ماه‌های پیش رو برای کنترل نرخ ارز از همه توان خود و کشور استفاده نکند. یعنی اگر ارزی در بساط داشته باشد از قیمت ارز دفاع خواهد کرد.

سوم- در بحران‌های ارزی سال‌های ۷۸-۷۷و ۹۱-۹۰ خروج ارز یا خروج سرمایه پاسخ بخشی از نگرانی‌های آحاد مردم به‌طور اعم و صاحبان سرمایه به‌طور اخص بود. در صورت تکرار وضعیت، در سال ۱۴۰۳ شاهد رفتار متفاوتی نخواهیم بود.

چهارم- وقتی مأمن بخش مهمی از نقدینگی نظام اقتصادی کشور ورشکسته به نظر برسد، اعتماد مردم به طور اعم و صاحبان سرمایه به طور اخص به ناشر پول تنزل می‌یابد؛ اعتمادی که مهم‌ترین منشأ ارزش‌یافتن پول اعتباری است. اگر خدای ناخواسته زمانی شود که آحاد مردم ناشر پول را بی‌اعتبار بدانند، در آن زمان هر مقدار کاغذ (پول) هم برای دریافت یک واحد ارز اعتبار نخواهد داشت. لذا، راه‌حل حل بحران ارزی در ایران غیر از کسری‌های بودجه، حل‌وفصل بحران بانکی است.

پنجم- از زمان ریاست مرحوم آقای نوربخش بر بانک مرکزی تا زمان رئیس کل امروزِ بانک مرکزی (غیر از یک یا دو استثنا) همه رؤسا می‌دانستند و می‌دانند که نظام چندنرخی ارز کارساز نیست، اما حریف سایر اعضای کابینه و مدیران ارشدتر نشده‌اند.

آنان می‌دانستند وقتی دور سفته بازانه (speculative run) آغاز می‌شود، مقام‌های تنظیم‌گر، یعنی بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، باید در پی کنترل آن باشند، نه این که این دور سفته بازانه را شتاب دهند. اما حریف همکاران خود در کابینه نمی‌شدند. بیشتر روسای کل بانک مرکزی آثار مخرب نظام چندنرخی ارز را می‌دانستند، اما نمی‌توانستند همکاران خود را در کابینه قانع کنند که باید به سمت نظام تک نرخی ارز رفت.

ششم- راه حل وفصل ناترازی ترازنامه بانک‌ها، تک نرخی کردن بازار ارز، نظارت کامل بر فرایند خلق پول در نظام بانکی متناسب با تولید کالا‌ها و خدمات در کشور و ایستادگی در مقابل دولت‌های با کسری بودجه‌های عمده، کار‌های بزرگی است که رئیس کل بانک مرکزی به تنهایی از عهده انجام آن‌ها برنمی‌آید.

برای حل مشکل بانک و ارز، اراده دولت و نظام، بهبود روابط بین‌المللی ایران و حل تعارضات فرهنگی در کشور لازم است. اقتصاددانان عنوان کلی همه این اقدامات را، با رعایت پیش‌زمینه‌ها، «اصلاحات اقتصادی» گذاشته‌اند. 

منبع: اطلاعات

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

عکس/ کوچه پس کوچه‌های طهرون قدیم ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

حرکت منفعل فرزین در کنترل قیمت دلار تا کجا پیش می‌رود؟/ آقای رئیس کل، اعتباری برای بانک مرکزی باقی نگذاشته است

نرخ تورم در ارمنستان چگونه پایین آمد؟/ «ساخت ارمنستان» راهکار دور زدن تحریم‌ها از سوی تهران و ایروان

عکس/ رضا شاه حدود ۹۰ سال پیش در روز گشایش پل ورسک

عکس/ تعمیر خودرو در جاده فیروزکوه ۸۵ سال پیش در نزدیکی پل ورسک

عکس/ چهلستون اصفهان ۱۳۰ سال پیش و در دوره قاجار

عکس/ تیپ متفاوت المیرا دهقانی در افتتاحیه جشنواره فجر

عکس/ فروش پرندگان مهاجر در بازار لنگرود از ۴۵۰ تا ۶۵۰ تومان

عکس/ کالسکه ناصرالدین شاه قاجار ۱۵۴ سال پیش در سفر گیلان

عکس/ جدول لیگ برتر پس از برد استقلال مقابل استقلال خوزستان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

زلزله شدید در بازار قیمت خودرو + جدول

زمان برگزاری حراج شمش طلا مشخص شد

روش جدید برای تعیین دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴

سیگنال آمریکایی به قیمت سکه؛ قیمت طلا رکورد زد

پیش بینی تکان دهنده از رشد نرخ فقر در سال ۱۴۰۴

قیمت جهانی نفت افزایش یافت

آغاز واریز یارانه ویژه دهه فجر برای همه اقشار جامعه

اعتماد چگونه به سهامداران بورسی برمی گردد؟

جزییات جدید از زمان پرداخت عیدی و معوقات بازنشستگان

خرید دارو هم لاکچری شد؛ درمان فقط برای پولدارها!/ دولت به جای تامین و ارزان کردن دارو تنها دغدغه‌اش واردات خودرو است!

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

پیش بینی بورس امروز شنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۳

اینفوگرافی/ تغییرات عمده قانون اساسی ایران

فیلم/ سقوط هواپیمای سبک در فیلادلفیا آمریکا

وضعیت هواشناسی امروز

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۱۳ بهمن ۱۴۰۳

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

عکس/استایل جدید الناز حبیبی و نفس بازغی جلب‌توجه کرد

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

چگونه ماه شعبان پیشواز ضیافت خداست؟

ولنتاین ۱۴۰۳ (۲۰۲۵) چندم و چند شنبه است؟

یک باور غلط درباره مصرف سبزیجات

تئوری تعیین نرخ ارز به شیوه بانک مرکزی ایران/ معیار‌های تعیین نرخ ارز در کشور‌های مختلف چیست؟

مقصر سقوط هواپیمای مسافربری آمریکا از نظر ترامپ

کوکو مرغ زعفرانی با سبزیجات؛ یک شام خوشمزه و آسان

عکس/تصمیم جدید ترامپ برای فشار حداکثری به ایران

رضا عنایتی: دوست دارم یک مربی ایرانی بالای سر استقلال باشد

فیلم/گفت و گوی صمیمی وزیر راه با یک شهروند

فیلم/صدور حکم اعدام برای ظریف در مشهد!

پسرخاله بشار اسد دستگیر شد

فهرست گوشی‌هایی که قابلیت اتصال ماهواره‌ای دارند

واکنش تند رحمتی به شایعه بازگشت به استقلال

عکس / سردار قاآنی در نماز جمعه امروز تهران

زنوزی تمام بلیت‌های بازی تراکتور را خرید!

ادارات تهران فردا تعطیل است؟

طرح زوج و فرد در تهران از درب منازل

رئیس دفتر رهبری: برخی در بیت‌المال شنا می‌کنند

فوری؛ مدارس تهران تعطیل شد/ جرئیات

بگومگوی عراقچی و خبرنگار الجزیره بر سر بشار اسد

درخشش نوراللهی در شب باخت پرگل الوحده

پیش بینی قیمت دلار فردا ۱۳ بهمن ۱۴۰۳/ سایه تردید در بازار دلار

بازداشت یکی از مدیران ارشد شهرداری در این شهر

گل‌محمدی: به خاطر ازدحام با کارتال دست ندادم!