تاریخ انتشار: ۱۰:۳۶ - ۲۵ فروردين ۱۴۰۳
تکرار بحران ارزی دهه هفتاد

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

اقتصاد ۲۴- حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

اول- همکاران من در «گروه مالی دانایان» در گزارش آغاز سال ۱۴۰۲نرخ تورم را حداکثر اندکی کمتر از سال ۱۴۰۱و حدود ۴۰تا ۴۵درصد برآورد کردند؛ پیش‌بینی آنان این بود که انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۲ وجود ندارد و محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۲ را افزایش نرخ ارز در سطحی کمتر از نرخ تورم عمومی دانستند.

به نظر می‌رسد که پیش‌بینی آنان کم و بیش درست بود. برای امسال هنوز گزارش مطالعات آنان در دسترس نیست، اما فکر نمی‌کنم در مورد ارز بتوان همان پیش‌بینی را تکرار کرد.

در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

تغییر قیمت ارز به شدت به وضعیت محدودیت‌های ارزی کشور و تحریم‌ها وابسته است.

رویداد‌های سیاسی چند ماه اخیر بیانگر آن است که در سال ۱۴۰۳، جهش نرخ ارز از این ماجرا می‌تواند مطرح باشد. البته به گمان بنده در سال ۱۴۰۳ انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی کمتر محتمل است. محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۳، افزایش نرخ ارز در سطحی مشابه یا اندکی بالاتر از نرخ تورم عمومی است.

دوم- در ایران هر وقت دولت‌ها ارز حاصل از رانت منابع زیرزمینی را در اختیار داشته‌اند، با وجود تورم در داخل کشور (نقدینگی بیشتر از تولید کالا‌ها و خدمات)، با سیاست‌های پوپولیستی جلوی افزایش نرخ ارز را گرفته‌اند. طی ۵ سال گذشته چنین امکانی برای دولت‌ها فراهم نبوده است.


بیشتر بخوانید: رد پای دلار ۹۰ هزار تومانی در بازار ارز


دولت‌ها و از جمله دولت فعلی می‌داند که یکی از مهم‌ترین متغیر‌های آرامش، کنترل نرخ تورم و مهم‌تر از آن کنترل نرخ ارز است. تنگدستی ارزی دولت بدان معنا نیست که در ماه‌های پیش رو برای کنترل نرخ ارز از همه توان خود و کشور استفاده نکند. یعنی اگر ارزی در بساط داشته باشد از قیمت ارز دفاع خواهد کرد.

سوم- در بحران‌های ارزی سال‌های ۷۸-۷۷و ۹۱-۹۰ خروج ارز یا خروج سرمایه پاسخ بخشی از نگرانی‌های آحاد مردم به‌طور اعم و صاحبان سرمایه به‌طور اخص بود. در صورت تکرار وضعیت، در سال ۱۴۰۳ شاهد رفتار متفاوتی نخواهیم بود.

چهارم- وقتی مأمن بخش مهمی از نقدینگی نظام اقتصادی کشور ورشکسته به نظر برسد، اعتماد مردم به طور اعم و صاحبان سرمایه به طور اخص به ناشر پول تنزل می‌یابد؛ اعتمادی که مهم‌ترین منشأ ارزش‌یافتن پول اعتباری است. اگر خدای ناخواسته زمانی شود که آحاد مردم ناشر پول را بی‌اعتبار بدانند، در آن زمان هر مقدار کاغذ (پول) هم برای دریافت یک واحد ارز اعتبار نخواهد داشت. لذا، راه‌حل حل بحران ارزی در ایران غیر از کسری‌های بودجه، حل‌وفصل بحران بانکی است.

پنجم- از زمان ریاست مرحوم آقای نوربخش بر بانک مرکزی تا زمان رئیس کل امروزِ بانک مرکزی (غیر از یک یا دو استثنا) همه رؤسا می‌دانستند و می‌دانند که نظام چندنرخی ارز کارساز نیست، اما حریف سایر اعضای کابینه و مدیران ارشدتر نشده‌اند.

آنان می‌دانستند وقتی دور سفته بازانه (speculative run) آغاز می‌شود، مقام‌های تنظیم‌گر، یعنی بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، باید در پی کنترل آن باشند، نه این که این دور سفته بازانه را شتاب دهند. اما حریف همکاران خود در کابینه نمی‌شدند. بیشتر روسای کل بانک مرکزی آثار مخرب نظام چندنرخی ارز را می‌دانستند، اما نمی‌توانستند همکاران خود را در کابینه قانع کنند که باید به سمت نظام تک نرخی ارز رفت.

ششم- راه حل وفصل ناترازی ترازنامه بانک‌ها، تک نرخی کردن بازار ارز، نظارت کامل بر فرایند خلق پول در نظام بانکی متناسب با تولید کالا‌ها و خدمات در کشور و ایستادگی در مقابل دولت‌های با کسری بودجه‌های عمده، کار‌های بزرگی است که رئیس کل بانک مرکزی به تنهایی از عهده انجام آن‌ها برنمی‌آید.

برای حل مشکل بانک و ارز، اراده دولت و نظام، بهبود روابط بین‌المللی ایران و حل تعارضات فرهنگی در کشور لازم است. اقتصاددانان عنوان کلی همه این اقدامات را، با رعایت پیش‌زمینه‌ها، «اصلاحات اقتصادی» گذاشته‌اند. 

منبع: اطلاعات

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ لاشه هواپیما سقوط کرده آمریکا در رودخانه پودماک

عکس/ استایل متفاوت هایده ۴۸ سال پیش در شهر کاظمین

عکس/ نمایی از هتل رامسر و اقامتگاه‌های تفریحی ۸۷ سال پیش

عکس/ شهرام شب پره و ابی ۴۸ سال پیش روی پل عابر سیدخندان

عکس/ قاب صمیمی محمدرضا گلزار و مهناز افشار در پشت صحنه فیلم آتش بس

عکس/ تیپ و چهره جذاب فرانک و سوجان در یک مراسم

عکس/ حال و هوای جشن سده در کرمان

عکس/ جولان بنز‌های کلاسیک ۷۳ سال پیش در خیابان انقلاب

عکس/ نمایی از ساخت متروی مفتح ۳۸ سال پیش

عکس/ هوای پایتخت در وضعیت قرمز

عکس/ شاخص آلودگی هوای تهران امروز ۱۱ بهمن

عکس/ حال و هوای مسافرخانۀ همت در شهر قائمشهر ۸۷ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ژست جذاب لیلا بلوکات در یک ایونت خصوصی

تصویر جالب از مجید مظفری با یک گریم متفاوت

حرکت منفعل فرزین در کنترل قیمت دلار تا کجا پیش می‌رود؟/ آقای رئیس کل، اعتباری برای بانک مرکزی باقی نگذاشته است

سده جشن روشنی و خرد

تشکیل کمیته ویژه برای بررسی علت خودکشی دانشجویان پزشکی

فیلم/ ابراز علاقه مرضیه برومند به رضا بابک

عکس/رئیس جمهور سوریه و امیر قطر از کوه قصیون در دمشق پایتخت سوریه

پیش‌بینی اکونومیست از محتوای طرح توافق پیشنهادی دونالد ترامپ به ایران

رکود مسکن تا کی ادامه دارد؟

مصاحبه طوفانی مدیرعامل استقلال خوزستان علیه هلدینگ خلیج فارس

عکس/ اولین واکنش علیرضا دبیر به حمله تند علی دایی به او

تبریک پادشاه و ولی‌عهد سعودی به جولانی

ژوائو از پرسپولیس جدا شد

مبلغ یارانه نقدی در بهمن ۱۴۰۳ تغییر کرد؟

کارشناسی داوری پنالتی‌های استقلال در بازی امروز

فیلم/صدا و سیما رسانه‌ای قابل اعتماد به روایت تصویر

شهادت محمد ضیف رسما تایید شد

عکس/حضور رئیس مجلس بر مزار آیت الله سید روح الله خاتمی، پدر سیدمحمد خاتمی

کشف کشتارگاه اسب و الاغ در اسلامشهر +عکس

سلوان مومیکا عامل هتک حرمت به قرآن کشته شد

دولت از واردات خودرو ۱۲۸ هزار میلیارد تومان درآمد دارد

سهراب بختیاری‌زاده: باشگاه بخواهد با من همکاری نکند، با افتخار می‌روم

ترامپ بدنبال بازگشایی سفارت آمریکا در ایران است

باید با کمک اکوسیستم استارتاپی، صنایع عسلویه را شاداب کرد

هواشناسی استان تهران اطلاعیه داد

جدول لیگ برتر در پایان مسابقه امروز

ماجرای تلخ و دردناک یک قتل ناموسی در شوشتر

استقلال بدون موسیمانه برنده شد

مبلغ سنگین برای وسوسه مربی ایتالیایی

فیلم/حرکات عجیب و خطرناک دختر موتورسوار

مسکو: سکوت بایدن درباره ترور پوتین نشانه‌ گناهکار بودن اوست

تغییر فرمول محاسبه حقوق بازنشستگان رسما تایید شد/ جزییات

فلسطین: اسرایی که اسرائیل روند تحویل آنها را به حالت تعلیق در آورده بود، عصر امروز آزاد خواهند شد

آتش‌نشانی واشنگتن: تمامی ۶۷ سرنشین هواپیمای آمریکایی کشته شدند

ادعای خبرنگار ترکیه‌ای درباره مهاجم جدید پرسپولیس

آیا نوشیدن آب گازدار می‌تواند به کاهش وزن کمک کند؟

کشف اجساد ۳۰ قربانی سانحه هوایی در آمریکا

سریال خانه کوچک دوباره ساخته می‌شود

نظر قاطع آیت الله جوادی آملی درباره رعایت کردن حجاب

کرسنت دلار‌های گمشده بابک زنجانی را پیدا کرد

راز قتل آتشین مرد جوان در پارک چیتگر فاش شد

مجازات رانندگی بدون گواهینامه مشخص شد + جزئیات

عکس/ مراسم عروسی عین الله باقرزاده ۵۴ سال پیش

جدیدترین قیمت گوشی شیائومی امروز پنجشنبه ۱۱ بهمن+ جدول

عکس/ هوای پایتخت در وضعیت قرمز

این گیاه جایگزین قرص‌های ویتامین شد

افزایش ایمنی بدن با این ویتامین‌های معجزه آسا

نتایج آزمون وکالت مرکز وکلای قوه‌قضائیه اعلام شد

فیلم/ اظهارات تند علی دایی درخصوص علیرضا دبیر

عکس/ مینی اسکارف گل گلی بهاره رهنما در اینستاگرام حسابی سوژه شد