تاریخ انتشار: ۱۰:۳۶ - ۲۵ فروردين ۱۴۰۳
تکرار بحران ارزی دهه هفتاد

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

اقتصاد ۲۴- حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

اول- همکاران من در «گروه مالی دانایان» در گزارش آغاز سال ۱۴۰۲نرخ تورم را حداکثر اندکی کمتر از سال ۱۴۰۱و حدود ۴۰تا ۴۵درصد برآورد کردند؛ پیش‌بینی آنان این بود که انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۲ وجود ندارد و محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۲ را افزایش نرخ ارز در سطحی کمتر از نرخ تورم عمومی دانستند.

به نظر می‌رسد که پیش‌بینی آنان کم و بیش درست بود. برای امسال هنوز گزارش مطالعات آنان در دسترس نیست، اما فکر نمی‌کنم در مورد ارز بتوان همان پیش‌بینی را تکرار کرد.

در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

تغییر قیمت ارز به شدت به وضعیت محدودیت‌های ارزی کشور و تحریم‌ها وابسته است.

رویداد‌های سیاسی چند ماه اخیر بیانگر آن است که در سال ۱۴۰۳، جهش نرخ ارز از این ماجرا می‌تواند مطرح باشد. البته به گمان بنده در سال ۱۴۰۳ انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی کمتر محتمل است. محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۳، افزایش نرخ ارز در سطحی مشابه یا اندکی بالاتر از نرخ تورم عمومی است.

دوم- در ایران هر وقت دولت‌ها ارز حاصل از رانت منابع زیرزمینی را در اختیار داشته‌اند، با وجود تورم در داخل کشور (نقدینگی بیشتر از تولید کالا‌ها و خدمات)، با سیاست‌های پوپولیستی جلوی افزایش نرخ ارز را گرفته‌اند. طی ۵ سال گذشته چنین امکانی برای دولت‌ها فراهم نبوده است.


بیشتر بخوانید: رد پای دلار ۹۰ هزار تومانی در بازار ارز


دولت‌ها و از جمله دولت فعلی می‌داند که یکی از مهم‌ترین متغیر‌های آرامش، کنترل نرخ تورم و مهم‌تر از آن کنترل نرخ ارز است. تنگدستی ارزی دولت بدان معنا نیست که در ماه‌های پیش رو برای کنترل نرخ ارز از همه توان خود و کشور استفاده نکند. یعنی اگر ارزی در بساط داشته باشد از قیمت ارز دفاع خواهد کرد.

سوم- در بحران‌های ارزی سال‌های ۷۸-۷۷و ۹۱-۹۰ خروج ارز یا خروج سرمایه پاسخ بخشی از نگرانی‌های آحاد مردم به‌طور اعم و صاحبان سرمایه به‌طور اخص بود. در صورت تکرار وضعیت، در سال ۱۴۰۳ شاهد رفتار متفاوتی نخواهیم بود.

چهارم- وقتی مأمن بخش مهمی از نقدینگی نظام اقتصادی کشور ورشکسته به نظر برسد، اعتماد مردم به طور اعم و صاحبان سرمایه به طور اخص به ناشر پول تنزل می‌یابد؛ اعتمادی که مهم‌ترین منشأ ارزش‌یافتن پول اعتباری است. اگر خدای ناخواسته زمانی شود که آحاد مردم ناشر پول را بی‌اعتبار بدانند، در آن زمان هر مقدار کاغذ (پول) هم برای دریافت یک واحد ارز اعتبار نخواهد داشت. لذا، راه‌حل حل بحران ارزی در ایران غیر از کسری‌های بودجه، حل‌وفصل بحران بانکی است.

پنجم- از زمان ریاست مرحوم آقای نوربخش بر بانک مرکزی تا زمان رئیس کل امروزِ بانک مرکزی (غیر از یک یا دو استثنا) همه رؤسا می‌دانستند و می‌دانند که نظام چندنرخی ارز کارساز نیست، اما حریف سایر اعضای کابینه و مدیران ارشدتر نشده‌اند.

آنان می‌دانستند وقتی دور سفته بازانه (speculative run) آغاز می‌شود، مقام‌های تنظیم‌گر، یعنی بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، باید در پی کنترل آن باشند، نه این که این دور سفته بازانه را شتاب دهند. اما حریف همکاران خود در کابینه نمی‌شدند. بیشتر روسای کل بانک مرکزی آثار مخرب نظام چندنرخی ارز را می‌دانستند، اما نمی‌توانستند همکاران خود را در کابینه قانع کنند که باید به سمت نظام تک نرخی ارز رفت.

ششم- راه حل وفصل ناترازی ترازنامه بانک‌ها، تک نرخی کردن بازار ارز، نظارت کامل بر فرایند خلق پول در نظام بانکی متناسب با تولید کالا‌ها و خدمات در کشور و ایستادگی در مقابل دولت‌های با کسری بودجه‌های عمده، کار‌های بزرگی است که رئیس کل بانک مرکزی به تنهایی از عهده انجام آن‌ها برنمی‌آید.

برای حل مشکل بانک و ارز، اراده دولت و نظام، بهبود روابط بین‌المللی ایران و حل تعارضات فرهنگی در کشور لازم است. اقتصاددانان عنوان کلی همه این اقدامات را، با رعایت پیش‌زمینه‌ها، «اصلاحات اقتصادی» گذاشته‌اند. 

منبع: اطلاعات

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

عکس/ کوچه پس کوچه‌های طهرون قدیم ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

حرکت منفعل فرزین در کنترل قیمت دلار تا کجا پیش می‌رود؟/ آقای رئیس کل، اعتباری برای بانک مرکزی باقی نگذاشته است

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

نرخ تورم در ارمنستان چگونه پایین آمد؟/ «ساخت ارمنستان» راهکار دور زدن تحریم‌ها از سوی تهران و ایروان

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ چهلستون اصفهان ۱۳۰ سال پیش و در دوره قاجار

عکس/ رضا شاه حدود ۹۰ سال پیش در روز گشایش پل ورسک

عکس/ تعمیر خودرو در جاده فیروزکوه ۸۵ سال پیش در نزدیکی پل ورسک

عکس/ کالسکه ناصرالدین شاه قاجار ۱۵۴ سال پیش در سفر گیلان

عکس/ تیپ متفاوت المیرا دهقانی در افتتاحیه جشنواره فجر

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

راز‌های زندگی زوج‌های شاد چیست؟

برون‌سپاری چالش با تهران در دستور کار ایالات متحده

ادعای وزارت خارجه هند درباره ناپدید شدن۳ تبعه هندی در ایران

عکس/ وضعیت بحرانی سد کرج

بعد از ورزش چه غذایی بخوریم؟

چرا آمار طلاق در ایران رو به افزایش است؟

عکس/ چهره جذاب و جوان سپیده ۵۰ سال پیش در کنار مهدی فخیم‌زاده

برجسته‌ترین نقاشان دنیا کدامند؟ + عکس

عکس/ خودروی غنیمتی حماس از اسرائیل در غزه

بابک زنجانی این روز‌ها چه می‌کند؟

عکس/ حمایت جالب تبریزی‌ها از علیرضا بیرانوند

ماجرای حمله به آمبولانس اورژانس نکا چه بود؟

تغییرات ویژه استقلال در راه است

5 تکنیک افزایش فروش مغازه که کمتر کسی به آن‌ها توجه می‌کند!

عکس/ تیپ فرنگی ایرج قادری و همسرش تهمینه ۶۳ سال پیش

تعیین نرخ خدمات شهرداری تهران به اتباع

فیلم/ آهنگ فرامرز اصلانی برای انقلاب ۵۷

عکس/ قاب دیدنی از لادن طباطبایی با چادر در کنار خسرو شکیبایی

جزئیات دستگیری سرشبکه قاچاق سوخت در هرمزگان

عکس/ کنایه عجیب حسام الدین آشنا به حمله کنندگان به ظریف

خشک شدن نیمی از تالاب‌های ایران، نیم قرن پس از پیوستن به کنوانسیون محیط زیستی رامسر

منتظر واریز مرحله دوم سود سهام عدالت باشید

موفقیت بیمه «ما» در ایجاد پرتفوی کم ریسک و بهینه

سرپرست معاونت امور استان‌ها و بازاریابی بانک توسعه تعاون منصوب شد

اولین حضور فخرایی در مجتمع آپادانا

کسب رتبه برتر "بانک سپه" در جشنواره فرهنگی و اقتصادی آگهی‌های بازرگانی صداوسیما

فیلم/ رقص بازیگران در یک مهمانی با نوازندگی الناز ملک

نشست سراسری مدیران روابط‌عمومی شبکه بانک صادرات ایران برگزار شد/ اقبالی‌راد:​ بانک صادرات ایران شرایط بهتری را در سال آینده تجربه خواهد کرد

اوراق گواهی سپرده ۲۵ درصدی بانک صادرات ایران منتشر شد

عکس/ ژست رشیدخان حاکم قوچان ۱۶۱ سال پیش در کنار خدمتکارهای سفیر الممالک

اقناع و پاسخگویی شفاف و صادقانه به افکار عمومی از وظایف روابط‌عمومی است

پاسخ پتروشیمی مرجان به ابهامات حول قرارداد با شرکت نان و کباب مائده

طنین اتحاد و انگیزه در بانک دی، آوای همدلی به گوش می‌رسد

وضعیت تعطیلی مدارس فردا یکشنبه ۱۴ بهمن ۱۴۰۳

برات کریمی: برنامه تحول بانک دی، زودتر از زمان‌بندی اعلام شده محقق می‌شود

صدور حکم انتصاب استاندار البرز از سوی پزشکیان

سعید اوحدی: بانک دی به دوران درخشان خود بازمی‌گردد

مقصد بعدی سفر استانی پزشکیان مشخص شد

انعقاد دو تفاهمنامه همکاری و رایزنی موثر با چندین شرکت خودرو‌ساز

فیلم/ تولد لاکچری علیرام نورایی برای همسرش

نرخ حق‌الوکاله بانک تجارت اعلام شد

بانک رفاه کارگران به عنوان بانک برتر جشنواره آگهی‌های بازرگانی معرفی و مورد تقدیر قرار گرفت

عکس/ دیدار جمیله علم‌الهدی با رئیس جمهور عراق

پرداخت بیش از ۵۵ هزار میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه به بازنشستگان از سوی بانک رفاه کارگران

حضور بانک رفاه کارگران در نمایشگاه بین‌المللی ایران کمیکال (صنایع و مواد شیمیایی)

عکس/ استایل شیک فرهاد آئیش و مائده طهماسبی در موزه سینما

عکس/ پرسپولیسی‌ها وارد ریاض شدند

عکس/ قاب ماندگار از بهزاد فراهانی در پشت صحنه سریال امام علی

جزئیات جدید از دریافت وام فرزندآوری

تحلیل قانونی وظیفه دستگاه‌های اجرایی در پاسخگویی کتبی به مراجعین و تبعات تخلف از آن