تاریخ انتشار: ۱۰:۳۶ - ۲۵ فروردين ۱۴۰۳
تکرار بحران ارزی دهه هفتاد

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

۳ عاملی که می‌تواند جلوی گران شدن دلار را بگیرد

اقتصاد ۲۴- حسین عبده تبریزی در یادداشتی می‌نویسد: در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

اول- همکاران من در «گروه مالی دانایان» در گزارش آغاز سال ۱۴۰۲نرخ تورم را حداکثر اندکی کمتر از سال ۱۴۰۱و حدود ۴۰تا ۴۵درصد برآورد کردند؛ پیش‌بینی آنان این بود که انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۲ وجود ندارد و محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۲ را افزایش نرخ ارز در سطحی کمتر از نرخ تورم عمومی دانستند.

به نظر می‌رسد که پیش‌بینی آنان کم و بیش درست بود. برای امسال هنوز گزارش مطالعات آنان در دسترس نیست، اما فکر نمی‌کنم در مورد ارز بتوان همان پیش‌بینی را تکرار کرد.

در سال ۱۴۰۳، با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران و موقعیت تحریم‌ها، به نظر می‌رسد متغیر «سیاست» هم تأثیر عمده‌ای بر قیمت ارز در این سال داشته باشد.

تغییر قیمت ارز به شدت به وضعیت محدودیت‌های ارزی کشور و تحریم‌ها وابسته است.

رویداد‌های سیاسی چند ماه اخیر بیانگر آن است که در سال ۱۴۰۳، جهش نرخ ارز از این ماجرا می‌تواند مطرح باشد. البته به گمان بنده در سال ۱۴۰۳ انتظار جهش نرخ ارز به دلیل رشد نقدینگی کمتر محتمل است. محتمل‌ترین سناریو برای نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۳، افزایش نرخ ارز در سطحی مشابه یا اندکی بالاتر از نرخ تورم عمومی است.

دوم- در ایران هر وقت دولت‌ها ارز حاصل از رانت منابع زیرزمینی را در اختیار داشته‌اند، با وجود تورم در داخل کشور (نقدینگی بیشتر از تولید کالا‌ها و خدمات)، با سیاست‌های پوپولیستی جلوی افزایش نرخ ارز را گرفته‌اند. طی ۵ سال گذشته چنین امکانی برای دولت‌ها فراهم نبوده است.


بیشتر بخوانید: رد پای دلار ۹۰ هزار تومانی در بازار ارز


دولت‌ها و از جمله دولت فعلی می‌داند که یکی از مهم‌ترین متغیر‌های آرامش، کنترل نرخ تورم و مهم‌تر از آن کنترل نرخ ارز است. تنگدستی ارزی دولت بدان معنا نیست که در ماه‌های پیش رو برای کنترل نرخ ارز از همه توان خود و کشور استفاده نکند. یعنی اگر ارزی در بساط داشته باشد از قیمت ارز دفاع خواهد کرد.

سوم- در بحران‌های ارزی سال‌های ۷۸-۷۷و ۹۱-۹۰ خروج ارز یا خروج سرمایه پاسخ بخشی از نگرانی‌های آحاد مردم به‌طور اعم و صاحبان سرمایه به‌طور اخص بود. در صورت تکرار وضعیت، در سال ۱۴۰۳ شاهد رفتار متفاوتی نخواهیم بود.

چهارم- وقتی مأمن بخش مهمی از نقدینگی نظام اقتصادی کشور ورشکسته به نظر برسد، اعتماد مردم به طور اعم و صاحبان سرمایه به طور اخص به ناشر پول تنزل می‌یابد؛ اعتمادی که مهم‌ترین منشأ ارزش‌یافتن پول اعتباری است. اگر خدای ناخواسته زمانی شود که آحاد مردم ناشر پول را بی‌اعتبار بدانند، در آن زمان هر مقدار کاغذ (پول) هم برای دریافت یک واحد ارز اعتبار نخواهد داشت. لذا، راه‌حل حل بحران ارزی در ایران غیر از کسری‌های بودجه، حل‌وفصل بحران بانکی است.

پنجم- از زمان ریاست مرحوم آقای نوربخش بر بانک مرکزی تا زمان رئیس کل امروزِ بانک مرکزی (غیر از یک یا دو استثنا) همه رؤسا می‌دانستند و می‌دانند که نظام چندنرخی ارز کارساز نیست، اما حریف سایر اعضای کابینه و مدیران ارشدتر نشده‌اند.

آنان می‌دانستند وقتی دور سفته بازانه (speculative run) آغاز می‌شود، مقام‌های تنظیم‌گر، یعنی بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، باید در پی کنترل آن باشند، نه این که این دور سفته بازانه را شتاب دهند. اما حریف همکاران خود در کابینه نمی‌شدند. بیشتر روسای کل بانک مرکزی آثار مخرب نظام چندنرخی ارز را می‌دانستند، اما نمی‌توانستند همکاران خود را در کابینه قانع کنند که باید به سمت نظام تک نرخی ارز رفت.

ششم- راه حل وفصل ناترازی ترازنامه بانک‌ها، تک نرخی کردن بازار ارز، نظارت کامل بر فرایند خلق پول در نظام بانکی متناسب با تولید کالا‌ها و خدمات در کشور و ایستادگی در مقابل دولت‌های با کسری بودجه‌های عمده، کار‌های بزرگی است که رئیس کل بانک مرکزی به تنهایی از عهده انجام آن‌ها برنمی‌آید.

برای حل مشکل بانک و ارز، اراده دولت و نظام، بهبود روابط بین‌المللی ایران و حل تعارضات فرهنگی در کشور لازم است. اقتصاددانان عنوان کلی همه این اقدامات را، با رعایت پیش‌زمینه‌ها، «اصلاحات اقتصادی» گذاشته‌اند. 

منبع: اطلاعات

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز شنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ کنایه عجیب حسام الدین آشنا به حمله کنندگان به ظریف

عکس/ قاب دیدنی از لادن طباطبایی با چادر در کنار خسرو شکیبایی

عکس/ تیپ فرنگی ایرج قادری و همسرش تهمینه ۶۳ سال پیش

عکس/ خودروی غنیمتی حماس از اسرائیل در غزه

عکس/ خیابان لاله زار تهران ۶۰ سال پیش رنگی و سیاه و سفید

عکس/ چهره جذاب و جوان سپیده ۵۰ سال پیش در کنار مهدی فخیم‌زاده

عکس/ وضعیت بحرانی سد کرج

عکس/ ژست رشیدخان حاکم قوچان ۱۶۱ سال پیش در کنار خدمتکارهای سفیر الممالک

عکس/ نیکی کریمی در ۲۰ سالگی در فیلم رد پای گرگ

مادر مرتضی پاشایی درگذشت

عکس/ ناصرالدین شاه قاجار در سفر به گیلان ۱۵۰ سال پیش و حوالی بندرانزلی

عکس/ دیدار جمیله علم‌الهدی با رئیس جمهور عراق

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

ماجرای سرقت با چای مسموم چه بود؟

چاره این هوا فقط تعطیلی آموزش و کار است؟

تراژدی یک بندر؛ از خشکی تالاب انزلی و نابودی محیط زیست و بلوار تا رکود اقتصادی منطقه آزاد

عکس/ دیدار جمیله علم الهدی با همسر رئیس جمهور عراق

پشت پرده افزایش روابط ایران با تاجیکستان/ آیا سفر پزشکیان به دوشنبه تصادفی بود؟

غیرعلنی بهارستان برای FATF؛ رادیکال‌های مجلس به دنبال روزنه‌ای برای مانع‌تراشی در مسیر بررسی لوایح CFT و پالرمو

کاهش ۱۲ درصدی بارش باران + جدول

عکس/ شاخص آلودگی هوای تهران امروز ۱۴ بهمن

آغاز دور جدید ثبت نام خودرو‌های وارداتی ویژه جانبازان

ارسال و ثبت سفارش خرید سهام بعد از ساعت بازار ممنوع شد؟

واژگونی اتوبوس اردبیل به مشهد ۶۰ مصدوم بر جا گذاشت

تعطیلی شنبه‌ها برای همیشه منتفی شد!

قیمت سکه در قله قرار گرفت

راز مرگ هولناک دختر بچه اصفهانی فاش شد

حواشی روز دوم جشنواره فجر چهل و سوم

سیر تا پیاز شرایط ثبت نام سایپا ویژه دهه فجر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار ارزان می‌شود؟

معرفی خودرو شاسی‌بلند پر آپشن فری (Free) + عکس

افزایش تعداد کاربران استارلینک در ایران

پزشکیان: هیچ کشوری جرات تجاوز به خاک ایران را ندارد

قیمت خودرو در سراشیبی تند+ جدول

سیگنال قرائتی به قیمت دلار

اختلاف ۱۴ میلیون تومانی سبد معیشت با حداقل حقوق کارگران

قیمت سکه از دلار پیروی نکرد؛ طلا لیدر بازار شد

آمار عجیب وزیر کشور از بازگشت اتباع به ایران

مردم نمی‌توانند لبنیات بخرند تولید را کم کردیم

مبلغ سود سهام عدالت چقدر است؟ + جدول

بخشودگی جرائم مالیاتی ابلاغ شد + جزئیات

جزئیات جدید درباره قطع یارانه نقدی خانوار‌های ۱ تا ۵ نفره + جدول

اینفوگرافی/ بزرگترین مصرف کنندگان طلا در جهان

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

رشد قارچ‌گونه پلتفرم‌ های فروش طلا؛ ماجرای سکه ثامن و موبایل موسوی تکرار می‌شود؟/ بانک مرکزی هم گردن نمی‌گیرد!/ جای طلای آب‌ شده در کارگاه‌ است نه خانه

پیش بینی بورس امروز یکشنبه ۱۴ بهمن ۱۴۰۳

وضعیت هواشناسی امروز

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

تقویت استخوان‌ها با مصرف این ماده غذایی

سبزیجاتی که زندگی را از ۳۰ سالگی تغییر می‌دهند

زود دم‌ترین نوع چای کدام است؟

سالاد مرغ و سبزیجات با سس ویژه

غذاهای پرچرب در روزهای آلوده، ممنوع

این میوه قاتل فشار خون و سکته قلبیست