تاریخ انتشار: ۰۹:۴۴ - ۱۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
بررسی مالی-رفتاری نبود اعتماد در بورس

چرا سرمایه گذاران از بورس فرار کردند؟

معاملات روز گذشته بازار سهام با افت اندک شاخص‌های سهامی پیگیری شد. به‌نظر می‌رسد که بعد از رخت بربستن ریسک‌های سیستماتیک از صحنه معاملات سهام، بازار علاوه‌بر ریسک‌های اقتصادی که در بطن و متن خود دارد، از حیث روانی نیز هنوز به اعتماد کامل سرمایه‌گذاران دستیابی پیدا نکرده‌است و همین موضوع موجب می‌شود قیمت‌ها در بازار با افت مواجه شوند.

چرا سرمایه گذاران از بورس فرار کردند؟
اقتصاد۲۴- در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص‌کل افت ۰.۱۶‌درصدی را تجربه کرد و نهایتا در سطح ۲‌میلیون و ۲۸۱‌هزار‌واحدی کار خود را به اتمام رساند. شاخص هموزن نیز در جریان معاملات روز دوشنبه، افت ۰.۰۹‌درصدی را تجربه کرد. در فرابورس نیز شاخص‌کل این بازار بدون تغییر خاصی نسبت به‌روز معاملاتی قبل به‌کار خود خاتمه داد. همچنین در روز گذشته، ۱۲۰‌میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد و ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز رقم ۳‌هزار و ۲۳۰‌میلیارد تومان را تجربه کرد.

نگاه غیراقتصادی به موضوع رکود معاملاتی

در روز‌های اخیر که مجددا تالار شیشه‌ای رنگ رخوت به خود گرفته، در محافل بورسی، بحث‌هایی درخصوص اوضاع و احوال نابسامان بورس در شرایط مختلف شکل‌گرفته‌است. شالوده مباحث این است که بازار سهام در زمانی‌که دلار به روند صعودی خود ادامه می‌داد نیز در مسیر نزولی قرار داشت و اکنون که سایه ریسک ژئوپلیتیک از سر بازار سهام محو شده نیز بازار در مدار نزولی قرارگرفته‌است. چنین روندی سبب‌شده تا برخی لقب بازار بی‌منطق را به بورس تهران نسبت دهند. فارغ از دلایل اقتصادی که مانع از صعود قیمت‌ها در بورس تهران می‌شود، باید از زاویه مالی-رفتاری نیز به موضوع نگاه کرد.

نبود اعتماد در بورس

موضوع قابل‌توجه این است که در سنوات اخیر و در مقاطع مختلف، انتظارات تورمی در کشور اوج گرفته و جهش‌های ارزی رخ‌داده هر روز از قدرت خرید و ریال‌های در دست مردم کاسته است. در چنین شرایطی، مردمی که چند جهش ارزی را تجربه کرده‌اند و سابقه جاماندن از روند بازار‌های دارایی را در کارنامه خود دارند، گوش به زنگ هستند تا با ظهور کوچک‌ترین نشانه‌های صعودی در بازار‌های دارایی، همه یا بخشی از سرمایه خود را به این بازار‌ها منتقل کنند. بعد از ریزش فجیع قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای در سال‌۹۹، بازار سهام از تیررس سرمایه‌گذاران خارج شد و به‌جز مقطعی کوتاه در اوایل سال‌۱۴۰۲، این بازار دیگر هیچ‌وقت نتوانست بازار محبوب سرمایه‌گذاران شود.


بیشتر بخوانید: نیما به داد بورس رسید


نکته قابل‌ذکر این است که در سال‌های اخیر به‌خاطر وجود و ظهور انواع واقسام ریسک‌ها در بازار سهام، هیچ وقت جریان اعتماد به‌طور کامل به بازار سهام برنگشت و مردم عادی و سرمایه‌گذاران ترجیح دادند برای حفظ ارزش پول خود، دارایی‌های دیگری غیر‌از سهام را در سبد دارایی خود قرار دهند. اعتماد یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که در بستر زندگانی بشر و محیط‌های مختلف وجود دارد. همچنین اعتماد یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم انتزاعی موجود در جامعه است که بر روابط افراد با یکدیگر، افراد با جامعه و جوامع با یکدیگر حکمفرماست. هر محیط، اتمسفر و جامعه‌ای که تهی از اعتماد باشد، مطمئنا دیری نخواهد گذشت که رنگ و رخسار بیمارگونه به خود خواهد گرفت. جامعه سهامداری کشور یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌هایی است که با توجه به تعارض منافعی که ممکن است میان سهامداران و مدیران یا حتی بازیگران عمده حقوقی بازار و دولت به‌وجود بیاید، لازم است تلاش مقام‌های نظارتی در راستای ایجاد اعتماد در این بازار حرکت کند.

متاسفانه در سال‌های اخیر اعتماد، به حلقه مفقوده بورس تهران تبدیل شده‌است و همین موضوع باعث‌شده تا بازار سهام بعد از گذشت بیش از ۳سال که از ریزش قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای می‌گذرد، همچنان به روند آتی این بازار و مکانیزم‌های آن اعتماد کمی داشته‌باشد، به‌گونه‌ای که هر روند صعودی که در بازار سهام شروع می‌شود، سهامداران در انتظار فرارسیدن فرجام زودهنگام آن و سقوط آزاد قیمت‌ها هستند و در مقطع کنونی کمتر کسی پیدا می‌شود که افق سرمایه‌گذاری خود را بلندمدت قرار دهد. بی اعتمادی به‌گونه‌ای باعث تزریق بدبینی مفرط به جریان معاملات سهام شده و در اذهان سهامداران رخنه و رسوخ کرده که کمتر کسی در تالار شیشه‌ای پیدا می‌شود که در شرایط کنونی افق سرمایه‌گذاری خود را در این بازار به‌صورت بلندمدت قرار دهد.

سابقه تاریخی

در بازار‌های مالی پدیده‌ای وجود دارد که معمولا با اصول مالی - رفتاری توضیح داده می‌شود و آن‌هم عبارت از شرایطی است که یک کلاس دارایی (مانند سهام) برای مدت طولانی بعد از تشکیل حباب و ترکیدن آن به یک بازار غیرجذاب و تا حدی منفور نزد اکثریت سرمایه‌گذاران تبدیل می‌شود. به بیان دیگر، تبعات ازبین‌رفتن حجم عظیمی از ثروت تعداد زیادی از افراد جامعه در مدتی کوتاه، موجب می‌شود تا بستر این ثروت سوزی برای مدت مدیدی مورد قهر عمومی واقع شود و توسط سرمایه‌گذاران ناآگاه‌تر به شکل یک دام یا توطئه توسط عوامل بیرونی برای دستبرد به ثروتشان نگریسته شود.

این پدیده به‌ویژه در بازار‌هایی که تشکیل حباب قیمتی توسط آن‌ها در مدت زمان کوتاه و به علت هجوم افراد غیرحرفه‌ای صورت‌گرفته، پررنگ‌تر است. در اثر این قهر عمومی، بازار مزبور اصطلاحا به زمین سوخته‌ای تبدیل می‌شود که تا مدت‌ها امکان کشت مجدد به‌معنای جذب پایدار جریان سرمایه در آن وجود ندارد، چراکه اعتماد عمومی نسبت به آن از میان رفته‌است. نمونه‌های جهانی متعددی برای چنین پدیده‌ای در سطح جهانی می‌توان برشمرد که مورد مشهور آن به حباب بزرگ املاک و سهام ژاپن در اواخر دهه ۸۰ میلادی بازمی‌گردد که هنوز بعد از سه دهه، قیمت‌های اسمی زمین و سهام فاصله چند ۱۰‌درصدی تا رسیدن به همان نقطه اوج حباب دارد.

منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های جک و لیفان شرکت کرمان موتور امروز + جدول

قیمت ماهی امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت خودرو‌های مدیران خودرو امروز

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

قیمت قند و شکر امروز

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ بن سلمان زیر چادر در بیابان عربستان

عکس/ دیدار صادر کننده حکم بازداشت نتانیاهو با آیت الله سیستانی

عکس/ مهر‌های جعلی در پرونده چای دبش

عکس/همسر علیرام نورایی در اینستاگرام گرد و خاک به پا کرد

قیمت خودرو‌های سایپا امروز دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/محمدعلی فردین در پشت صحنه «سلطان قلب‌ها»

عکس عجیب میثم مطیعی در کنار ویرانه‌های بیروت

عکس / مسابقه دوی ماراتن دبی با مشارکت هزاران شرکت‌کننده

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

با قطعی برق خداحافظی کنید

ثبت آیفون مسافری از امروز آغاز شد

پیش‌بینی عجیب از درصد رشد جمعیت در ایران

صادرات گاز ایران به عراق مطابق برنامه برقرار است

پیش بینی قیمت سکه و طلا فردا ۶ آ‌ذر ۱۴۰۳/ عقبگرد سکه با فرمان اونس جهانی طلا

ترکیب استقلال برای دیدار با پاختاکور

غرق شدن قایق پناهجویان در آب‌های یونان

معرفی گزارشگران دیدارهای استقلال و پرسپولیس

پزشکیان: باید با مردم درباره اصلاحات اقتصادی ضروری صحبت کنیم

فیلم/ روایت جالب فرزند آیت‌الله جوادی آملی از شیوه تربیتی پدر

فیلم/ سکانسی شوکه‌کننده از سریال مسافران در سال ۸۸

فیلم/ بازی متفاوت بیتا سحر خیز در فیلم مهران مدیری

نماینده بابل: موضوع FATF باید حل شود

عکس/ استوری بامزه سردار آزمون از دخترش

پیش‌بینی بورس فردا سه‌شنبه ۶ آذر ماه ۱۴۰۳

کشف گنجینۀ شگفت‌انگیز ساسانی در دشت‌های اسکاتلند+ عکس

عکس/ بهترین مواد غذایی برای مبتلایان فشاری خون بالا

پایتخت جدید ایران کجاست؟

عکس/ حضور دو بازیگر در دیدار امروز با رهبری

فیلم/ تصنیف «من از روز ازل» با صدای همایون شجریان

عکس/ گریم متفاوت سعید آقاخانی و سارا بهرامی در «خاتی»

چه عواملی باعث ایجاد بیکاری می‌شوند؟

ماجرای کارت بلیت نامحدود متروی تهران چیست؟

هشدار درباره ویروس ناشناخته جدید

دستگیری ۱۷ نفر از اتباع افغان عضو شرکت هرمی

فیلم/ واکنش تند نماینده مجلس به خودرو‌های چینی

بهترین راهکار برای جلوگیری از ریزش مو

۶ اشتباه رایج خانم‌ها در هنگام رنگ مو

ردپای زن جوان در قتل عمد پسرخاله‌اش

اینفوگرافی/ قوم و خویش‎های سیاسی در جمهوری اسلامی

زمان حراج جدید سکه مشخص شد + جزییات

پست عاشقانه بابک جهانبخش در اینستاگرام غوغا کرد + عکس

عکس/ افشای قرارداد بازیکنان پرسپولیس

فیلم/ انتقاد معاون اول پزشکیان از بی‌انصافی در حق دولت

آیا قانون عفاف و حجاب توسط قالیباف ابلاغ می‌شود؟

تصویری عجیب از سالن برگزاری همایش عفاف و حجاب

عکس/ بهروز وثوقی، عارف و گلپا در تیم فوتبال هنرمندان در ۵۷ سال پیش

۲۵ نوامبر؛ سالروز ترور خواهران میرابال و روز جهانی منع خشونت علیه زنان/ ۶۴ سال پیش در این روز چه اتفاقی افتاده است؟

مبلغ بیمه به خانواده بازنشستگان فوت شده مشخص شد؟

عکس/ بازداشت ۳ ازبک در امارات به اتهام قتل خاخام اسرائیلی

شهادت یک مرزبان در مسیر خاش - زاهدان

عکس/ عشق زوج جذاب سینمای ایران

فیلم/ عراقچی وارد پرتغال شد

عکس/ داریوش ارجمند در کنار علی شریعتی ۵۳ سال پیش

قانون عفاف و حجاب در حالت تعلیق

عکس/ پوستر پرسپولیس برای بازی با الریان قطر

فیلم/آدم ربایان افغان گوش گروگان را بریدند

فیلم/ تصاویر تکان دهنده از ویرانی گسترده در ضاحیه بیروت

عکس/ وعده ایلان ماسک درباره اتصال تمامی گوشی‌ها به اینترنت ماهواره‌ای

پرونده توماج صالحی مختومه شد