پسربچه‌ها دو برابر دختران در معرض ابتلا به آسم

اقتصاد۲۴- به همین بهانه با دکتر شادی بشارتی گفتگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

**لطفا جهت اطلاع رسانی به بیماران و سایر مردم درباره بیماری آسم و علائمش توضیح دهید.

آسم بیماری انسداد دوره‌ای راه‌های هوایی است که قابل برگشت بوده و اغلب به صورت تنگی نفس، خس‌خس سینه، سرفه که به صورت دوره‌ای رخ می‌دهد و اغلب به دنبال مواجهه با یک تریگر (Trigger) و گاهی خود به خودی اتفاق می‌افتد، علائم آن ممکن است باهم یا فقط برخی از علائم رخ دهد.

علائم دیگر شامل سنگینی قفسه سینه و ترشحات موکوسی هستند که علائم ممکن است خود به خودی یا با درمان بهبود پیدا کند و گاهی هم نیز علی‌رغم درمان ادامه پیدا کند، آسم، شایع‌ترین بیماری مزمن ریه است که باعث ناتوانی در اشخاص می‌شود و شیوع آن در سال‌های اخیر رو به افزایش است.

**شیوع آسم در چه سنی و چه جنسیتی بیشتر است؟

در جمعیت شهری بیش از روستایی شیوع دارد، در کودکان شایع‌تر از بالغین است و پسربچه‌ها دو برابر دختران است، اما در بالغین در زنان شیوع بیشتری دارد.

**علل ایجاد آسم چه مواردی هستند؟

ابتلا به آسم دلایل متعددی دارد، اما می‌توان مهمترین آن‌ها را، یک: مواجهه با آلرژن‌ها یا سابقه حساسیت و آتوپی دانست. دو: مواجهه‌های شغلی، سه: آلودگی هوا، چهار: عفونت‌ها (ویروسی و مایکوپلاسما). پنج: مصرف تنباکو و سیگار، شش: چاقی، هفت: رژیم غذایی، هشت: قارچ در راه‌های هوایی، نه: بیمار ناگهان در معرض یک ماده و یا گاز آسیب رسان باشد (مانند جوهرنمک و وایتکس)، ده: ورزش خیلی حرفه‌ایی و ورزش‌های سنگین و ... دانست.

**چه عواملی باعث حمله آسم و یا تشدید تنگی نفس در آسم می‌شود؟

از جمله مهمترین عوامل می‌توان به: آلرژن‌ها (مواد حساسیت‌زا)، گاز‌ها و مواد محرک
عفونت‌های ویروسی، ورزش، به خصوص در هوای سرد و خشک، آلودگی هوا، برخی از داروها، مواجهه‌های شغلی، تغییرات هورمونی (برای مثال، در خانم‌ها در دوران قبل از قاعدگی)، بارداری و ... اشاره کرد.

**آیا ژنتیک و عوامل محیطی در ایجاد آسم موثراند؟

نقش ژنتیک بسیار مهم است در موارد فامیلی ۲۵ تا ۸۰ درصد احتمال ابتلا وجود دارد، شایع‌ترین آلرژن‌هایی که هستند گرد و غبار، وجود قارچ در منزل (گل و گیاه)، حیوانات خانگی، تماس با دود سیگار در کودکی (خطر بروز آسم در مواردی که کودک در معرض دود سیگار باشد، دو برابر و در مواردی که کودک در سن پایین مصرف سیگار داشته باشد چهار برابر افزایش پیدا می‌کند) و مادر سیگاری از عوامل ایجاد آسم در آینده کودک است، تماس با آلودگی هوا در کودکی خطر آسم را بالا می‌برد، آتش و دود در منزل (پخت و پز قدیمی) نیز ریسک آسم را بالا می‌برد.

**تمهیدات کمک‌کننده دیگر برای جلوگیری از حملات آسم چه مواردی هستند؟

بررسی تماس‌های محیطی شغلی و آلرژیک و اجتناب از آن‌ها، تزریق واکسن‌های پنوموکوک، آنفولانز و کووید در همه بیماران مبتلا به آسم، آلرژی ایمونوتراپی فقط در موارد آسم خفیف تا متوسط انجام می‌شود و در موارد آسم شدید خطر آنافیلاکسی و شوک وجود دارد به علاوه درمان دارویی و ... از جمله مواردی است که می‌توانند از حملات آسم جلوگیری کند.