گرفتاری بورس در برزخ انتخاباتی

اقتصاد۲۴- پس از فروکش‌کردن هیجانات ناشی از بر گزاری انتخابات و نتایج آن در دور اول، روز یکشنبه بازار سهام سرخ‌پوشی گسترده‌ای را تجربه کرد و به این‌ترتیب نماگر اصلی بورس اوراق‌بهادار تهران که روز شنبه تا نزدیکی مرز ۲‌میلیون و ۱۰۰‌هزار واحد نیز پیش رفته‌بود، مجددا عقب‌نشینی کرد و با افت ۱.۱‌درصدی عدد ۲‌میلیون و ۷۲‌هزار واحد را به‌ثبت رساند. به‌علاوه بررسی‌ها نشان می‌دهند که سهامداران حقیقی در این روز ۷۸۴‌میلیارد‌تومان پول از کانال فروش سهام از مجموع بورس و فرابورس خارج کرده‌اند که بیشترین مقدار خروج پول در ۴۹ روز معاملاتی گذشته است. ورود پول ۳۱۶‌میلیاردی‌ETF‌ها می‌تواند حاکی از این مساله باشد که بخشی از پول‌های خارج شده، به صندوق‌های سرمایه‌گذاری تزریق‌شده‌اند.

درحالی‌که روز شنبه نماگر اصلی بورس اوراق‌بهادار تهران تا محدوده ۲‌میلیون و ۹۶‌هزار واحد پیش‌روی کرده‌بود و انتظار می‌رفت که این شاخص با یک رشد محدود دیگر بتواند پس از ۲۳ روز معاملاتی مرز ۲‌میلیون و ۱۰۰‌هزار واحد را به‌دست بیاورد، اما روز یکشنبه بازار سهام سرخ‌پوشی گسترده‌ای را تجربه کرد تا فاصله با این مرز حمایتی مهم مجددا افزایش پیدا کند.

به‌طوری که شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران در روز یکشنبه بیش از ۲۳‌هزار واحد معادل با ۱.۱‌درصد کاهش‌یافت و در محدوده ۲‌میلیون و ۷۲‌هزار واحد قرارگرفت. شاخص هموزن نیز که نماگر دقیق‌تری نسبت به شاخص‌کل از وضعیت شرکت‌های کوچک و متوسط پذیرش‌شده در بورس است، شاهد افت ۱.۵۳‌درصدی بود تا نهایتا در پایان ساعات معاملاتی در محدوده ۶۶۸‌هزار واحد قرار بگیرد، اما به‌نظر می‌رسد که وضعیت در رکن دیگر بازار سهام حتی بدتر نیز بود. به‌صورتی‌که شاخص‌کل فرابورس ایران بیش از دیگر شاخص‌های مذکور کاهش‌یافت و با افت ۱.۹۵‌درصدی و قرارگرفتن در سطح ۲۲‌هزار و ۶ واحد، به‌کار خود در دومین روز معاملاتی هفته پایان داد.


یکشنبه علاوه‌بر وضعیت نماگرها، به لحاظ ورود و خروج پول نیز روز خوبی برای بازار نبود، درحالی‌که آمار‌ها نشان می‌دهند که میانگین تغییر مالکیت در بورس و فرابورس از ابتدای سال‌جاری تنها کمی بیش از ۲۰۰‌میلیارد‌تومان بوده‌است، بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد که در این روز و صرفا از محل خرید و فروش سهام، سهامداران حقیقی ۷۸۴‌میلیارد تومان پول تنها از محل فروش سهام از بازار خارج کرده‌اند. البته ورود پول ۳۱۶‌میلیارد‌تومانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله یا ETF‌ها می‌تواند حاکی از جذب‌شدن بخشی از این مقادیر به این صندوق‌ها باشد. اتفاق دیگر این روز، افزایش محدود ارزش معاملات خرد شامل سهام و حق‌تقدم برای چهارمین روز معاملاتی متوالی بود، به‌طوری‌که این پارامتر رشد ۸‌درصدی را تجربه کرد و در محدوده ۲۳۹۵‌میلیارد تومان قرارگرفت که اگرچه همچنان با سطح مطلوب آن که طبق بررسی‌های آماری حدود ۶ همت است فاصله معناداری دارد، اما حفظ این روند صعودی اتفاق خوشایندی برای بازار است.

بیشتر بخوانید: بورس با معادلات سیاسی رشد کرد

دلایل احتمالی افت نماگر‌ها

درحالی‌که از زمان حادثه سقوط هلی‌کوپتر حامل رئیس‌جمهور پیشین کشور، معاملات در بازار سهام با محدودیت دامنه‌نوسان ۲± و ۴±‌درصدی به‌ترتیب برای معاملات سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری دنبال شد (۲۲ روز معاملاتی)، روز شنبه و پس از بر گزاری انتخابات ریاست‌جمهوری این محدودیت تا حدودی برداشته شد و به ۶± و ۱۰± تغییر یافت. یک سناریو احتمالی در ارتباط با سقوط شاخص‌ها در این روز این مساله است که اصلاحاتی که انتظار می‌رفت در این ۲۲ روز رخ بدهد و به دلیل محدودیت ذکرشده امکان آن وجود نداشت، پس از گذر از هیجانات ناشی از انتخابات زودهنگام که رد آن در معاملات روز شنبه قابل‌مشاهده بود، روز یکشنبه اتفاق افتاد و بورس با افت ۲۳‌هزار‌واحدی مواجه شد. سناریوی دوم این اتفاق نیز ناظر به افزایش ابهامات افزایش‌یافته بازار، ناشی از موکول‌شدن نتایج نهایی انتخابات در دور دوم است که در جمعه پیش‌رو برگزار خواهد شد. این اتفاق و نامشخص‌بودن رئیس‌جمهور منتخب در کنار این مساله که برنامه روشن و دقیقی نیز از سوی این کاندیدا‌ها جهت برون‌رفت بازار سرمایه از مشکلاتی که مدت‌ها است با آن درگیر است، ارائه‌نشده، همگی در کنار یکدیگر سبب شدند تا معاملات در این روز با احتیاط بیشتری انجام شده و فشار عرضه افزایش یابد.