تاریخ انتشار: ۰۹:۴۸ - ۰۲ دی ۱۴۰۳

صفر‌های نافرجام؛ بازگشت لایحه بی‌سرانجام تغییر واحد پول ملی به دولت

زمزمه حذف صفر‌های اضافه پول و تغییر واحد پول ملی دوباره بر سر زبان دولت افتاد. طرحی که سال‌هاست با سرکش‌شدن تورم و تشدید تحریم‌های اقتصادی روی میز دولتمردان می‌آید و دوباره فراموش می‌شود. حالا دولت مسعود پزشکیان، که وارث ناترازی‌های متعدد از بودجه و انرژی گرفته تا منابع و مصارف بانکی است و شرایط سیاست خارجی پیچیده‌ای را تجربه می‌کند، لایحه حذف چهار صفر پول و تغییر واحد پول کشور را دوباره روی میز آورده است.

صفرهای نافرجام

اقتصاد۲۴-ماجرای حذف صفر پول در ایران جدید نیست و عقبه‌ای طولانی دارد. درست از زمانی که زمزمه تحریم سنگین اقتصاد کشور بالا گرفت و صف‌های طولانی خرید دلار و سکه جلوی صرافی‌ها و طلافروشی‌ها تشکیل شد، سقوط ارزش پول ملی اندیشه حذف صفر‌های اضافه را به ذهن سیاست‌مداران آورد؛ در‌عین‌حال که مردم کوچه و بازار معتقد بودند تورم سبب شده است دیگر میلیون و حتی میلیارد، اعداد بزرگی نباشند. اولین بار محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری وقت، در پیام نوروزی سال ۱۳۸۷ گفت طرحی با عنوان اصلاح نظام ارزش‌گذاری پول ملی در دستور کار دارد. این طرح مسکوت گذاشته شد تا اینکه طرح حذف چهار صفر پول ملی برای اولین بار در ۱۹ تیر سال ۱۳۹۰ در هیئت دولت وقت تصویب شد و در نهایت در پانزدهم بهمن سال ۱۳۹۰ طرح حذف چهار صفر پول در کمیسیون اقتصادی دولت نهایی شد.

براساس این لایحه، بنا شده بود پس از تصویب طرح در مجلس، بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۳۹۳ صفر‌های اضافه پول را حذف کند. در این زمینه حتی بانک مرکزی در ابتدای دهه ۹۰ سایتی برای نظرسنجی از مردم درباره این مسئله و نام پول جدید راه انداخت، اما این طرح به سرانجام نرسید و فقط در سطح اخبار روز مطرح شد. این بحث دوباره در زمان دولت روحانی و به‌ویژه پس از تکیه‌زدن عبدالناصر همتی بر مسند ریاست کل بانک مرکزی داغ شد. در دولت دوم حسن روحانی، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، مقابل دوربین‌های تلویزیون سند برجام را پاره کرد و به صورت یک‌طرفه از این معاهده خارج شد.

بازگشت تحریم‌های اقتصادی، صادرات نفت ایران را دشوار کرد و حتی در مقاطعی به ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داد؛ رقمی که به گفته آمریکایی‌ها فقط کفاف خرید غذا و دارو را بدهد. با این رخداد، دوباره قیمت دلار شیب صعودی گرفت و ارزش پول ملی نزولی شد. عبدالناصر همتی، رئیس وقت بانک مرکزی، صبح یکشنبه ۱۶ دی ۱۳۹۷ در دیدار با اعضای فراکسیون ولایی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: «لایحه حذف چهار صفر از پول ملی روز گذشته از سوی بانک مرکزی تقدیم دولت شده است و امیدوارم هر‌چه سریع‌تر این مهم به نتیجه برسد». همتی ششم مرداد سال ۱۳۹۷ در‌حالی جانشین ولی‌الله سیف شد که تلاطم‌های شدید بازار ارز و سقوط آزاد ارزش پول ملی ادامه داشت و آمریکا با اعلام خروج از توافق هسته‌ای با ایران و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، برنامه‌های خود را برای اعمال مجدد تحریم‌های تعلیق‌شده یا متوقف شده اعلام کرده بود.

در ۱۱ دی همان سال، بانک مرکزی به صورت نمایشی چهار صفر ایران‌چک‌های جدید را حذف کرد. همتی در مراسم رونمایی از این ایران‌چک که با حضور فرهاد دژپسند، وزیر وقت اقتصاد و دارایی در محل سازمان اسکناس و مسکوکات برگزار شد، گفت: با رشد تولید و توسعه اقتصادی و تلاش‌های بانک مرکزی در مدیریت بازار پول و ارز شاهد تقویت هرچه بیشتر ارزش پول ملی خواهیم بود. دژپسند هم در این مراسم گفت: «امروز سندی رونمایی شد که بیانگر امید به آینده ایران با تکیه بر داشته‌های کشور است و این امر نشان از عزم جزم بانک مرکزی برای کمک به اقتصاد ایران در جایگاهی متناسب با ارزش‌های این مرز‌و‌بوم دارد». نکته‌ای که در طرح ایران‌چک جدید بیش از نمونه‌های قدیمی جلب نظر می‌کرد، تأکید بر رقم ۵۰ و محو‌بودن چهار صفر بعد از آن بود. این ۵۰ بود و در‌واقع ۵۰۰ هزار ریال به ۵۰ تومان تبدیل شده بود. موضوعی که در آن زمان به وفور گفته می‌شد و تبدیل واحد پول کشور از ریال به تومان توأم با حذف صفر‌های اضافه پول بود. البته بحث جایگزینی تومان با ریال نیز جدید نبود و از ۱۳۰۸ شمسی که ریال جایگزین تومان شد، مردم از تومان دل نکندند و این واحد پولی به شکل غیررسمی بین مردم رایج ماند.

زمزمه دوباره حذف صفر اضافه پول

حالا دوباره زمزمه حذف چهار صفر پول و تغییر واحد پول از ریال به تومان بالا گرفته است؛ آن‌هم در شرایطی که سیاست خارجی ایران همچنان متلاطم است و مشخص نیست که تهران بتواند به توافقی در زمینه گفت‌و‌گو‌های هسته‌ای با آمریکا دست پیدا کند یا نه. در همین حین، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا، دوباره به کاخ سفید برگشته و دلار به نیمه انتهایی کانال ۷۰ هزار تومان صعود کرده است. بر همین اساس، دیروز تسنیم خبر داد لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور که به منظور حذف چهار صفر از پول ملی و اصلاح نظام پولی کشور تهیه شده است، به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد.


بیشتر بخوانید:صفر‌هایی که کم‌رنگ شدند!


این گزارش حاکی از آن است که لایحه گفته‌شده که براساس پیشنهاد هیئت وزیران دولت دوازدهم و در جلسه مورخ ۱۳ مرداد ۱۳۹۸ به تصویب رسیده بود، توسط مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، به عنوان لایحه یک‌فوریتی به مجلس ارائه شد. دولت توضیح داده است هدف از این اصلاح، کاهش مشکلات ناشی از تورم مزمن و کاهش قدرت خرید پول ملی است که در سال‌های اخیر موجب افزایش ارقام در مبادلات روزمره و افت حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با دیگر ارز‌های بین‌المللی شده است. این طرح با حذف چهار صفر از پول ملی و بازنگری در سیستم اسکناس‌ها و سکه‌ها، در تلاش است تا علاوه‌بر تسهیل استفاده از پول ملی در نظام‌های پرداخت، مشکلات موجود را کاهش دهد.

در متن لایحه آمده است که واحد پول ایران «تومان» خواهد بود و هر تومان معادل ۱۰ هزار ریال جاری و صد پارسه است. همچنین به منظور تسهیل روند انتقال به سیستم جدید، دوره‌ای دو‌ساله به عنوان «دوره گذار» برای استفاده هم‌زمان از تومان و ریال در نظر گرفته شده است. در این مدت، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است ترتیبات اجرائی لازم را برای جمع‌آوری و جایگزینی اسکناس‌ها و سکه‌های ریال با تومان فراهم کند. همچنین تأکید شده است این لایحه با هدف اصلاح ساختار پولی کشور، کاهش تورم و افزایش کارآیی پول ملی در معاملات روزانه به مجلس تقدیم شده و انتظار می‌رود با بررسی و تصویب آن، مشکلات اقتصادی کشور در این زمینه برطرف شود.

با‌این‌حال، بهاالدین حسینی‌هاشمی، کارشناس اقتصاد، کلان معتقد است حذف چهار صفر از پول دردی را درمان نمی‌کند و در‌حال‌حاضر زمان مناسبی برای اجرای این طرح نیست. او به «شرق» توضیح می‌دهد: حذف صفر‌های مازاد پول در سایر کشور‌های جهان از جمله آرژانتین، برزیل و حتی آلمان سابقه دارد، اما این طرح زمانی باید اجرا شود که اقتصاد به ثبات رسیده و تورم مهار شده است؛ زیرا در غیر این صورت صفر‌های مازاد دوباره به‌سرعت برمی‌گردند و سرخوردگی ملی ایجاد می‌کنند. این اقتصاددان تأکید دارد: دولت درست در شرایطی که گرفتار ناترازی‌های بزرگ در حوزه بودجه، انرژی، شبکه بانکی و‌... است و وضعیت سیاست خارجی کشور در هاله‌ای از ابهام است و در اندیشه افزایش قیمت انرژی به سر می‌برد و می‌خواهد نرخ ارز را تک‌نرخی کند، به فکر حذف چهار صفر پول افتاده است. هاشمی ادامه می‌دهد: تا زمانی که دولت نتواند کسری بودجه خود را از بین ببرد و مناسبات سیاست خارجی را اصلاح کند، حذف صفر‌های مازاد پول اشتباه است و هزینه چاپ و توزیع اسکناس جدید را روی دست دولت می‌گذارد و از آن سو، با تورم ۴۰-۵۰‌درصدی که ایران و انگشت‌شماری از کشور‌های جهان گرفتار آن هستند، صفر‌های اضافه به‌سرعت برمی‌گردد و سرخوردگی ملی ایجاد می‌کند.

منبع: روزنامه شرق
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

طبیعت زمستانی بی نظیر در ارتفاعات گلستان

عکس/ حال و هوای ۹۸ سال پیش جادۀ رشت و پل منجیل

عکس/ چهره جوان محمدرضا گلزار ۲۳ سال پیش با مدل مو عجیب

عکس/ چهره زیبای باران کوثری در آغوش مهدی هاشمی وقتی ۷ ساله بود

عکس/ ترکیب اصلی سپاهان و پرسپولیس

عکس/ پاسخ عضو دفتر رهبری به محمد حسین خوشوقت

عکس/ قابی عاشقانه از سعید راد و نوش آفرین ۵۳ سال پیش با تیپ اروپایی

عکس/ استایل بامزه نازنین بیاتی ۲۳ سال پیش با لباس مدرسه

عکس/ وضعیت شوکه کننده گیت ورودی فرودگاه چابهار

عکس/ شباهت باورنکردنی ایرج نوذری به مادرش همه را متعجب کرد

عکس/ مراسم عروسی لیلا فروهر ۲۰ سال پیش با مدل مو عجیب

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

بررسی وضعیت و کیفیت زندگی مستاجران

اعلام زمان اجرای طرح خط خودروهای پرسرنشین

قیمت طلا به نقطه حساس رسید

از پذیرش حق غنی سازی تهران تا گزینه «یا بمباران یا توافق»؛ غربی‌ها در ۲۰ سال مذاکره چه پیشنهاداتی روی میز ایران گذاشتند؟

چرا خرید و فروش ارز متوقف شد؟

مقصر خاموشی‌های اخیر در تهران کیست؟

سردرگمی قیمت خودرو در بازار امروز + جدول

آغاز دور جدید ثبت نام بدون قرعه کشی سایپا ویژه بهمن ۱۴۰۳ با تحویل سه ماهه

طعنه روزنامه دولت به ایده وفاق پزشکیان

جزئیات جدید از زمان واریز اضافه‌کاری پرستاران

بازدید پزشکیان از صنایع کشتی سازی شهید محلاتی بوشهر

آیا توزیع کالابرگ سفره مردم را نجات دهد؟

مبلغ افزایش حقوق کارگران در سال آینده اعلام شد

زمان دقیق واریز عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی اعلام شد

تعارض حیات‌وحش و جامعه محلی در ایران و پاکستان؛ پلنگ‌ها با سم، با گلوله، با چوب و چماق می‌میرند!

وضعیت هواشناسی امروز

پیش بینی اصولگرایانه و اصلاح طلبانه از سرنوشت FATF/ مخالفان و موافقان پرونده اف ای تی اف چه می گویند؟/ کوهکن: باید محتاطانه برخورد کرد

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۲۵ بهمن ۱۴۰۳

بیانیه وزارت امور خارجه درباره مذاکره با آمریکا

مدیریت مصرف یعنی قطعی برق در سرمای شبانه زمستان؟!

بازی اردن و مصر در زمین سوخته؛ ترکش‌های قمار ژئوپلتیکی ترامپ در خاورمیانه/ اسرائیل گرفتار در باتلاق متحدان

ناترازی انرژی به شبکه برق زد و اختلاف دو وزارتخانه بالا گرفت/ ۴۵ میلیارد سرمایه‌گذاری فوری برای ترمیم شبکه گازی و انرژی ایران

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

چگونه می توان نرم افزار نصب کرد؟

با این میوه زمستانی وزن کم کنید

تقویت استخوان‌ها با مصرف این ماده معدنی

مرگ مادر بعد از سقط جنین غیرقانونی

عکسی از تولد ۳۳ سالگی بازیگر زیبای سریال نجلا

بهترین گوشی موبایل ۲۰۲۳ کدام است؟

عکس سیاه‌پوش ژاله صامتی در سوگ مادرش

زیاد غذا می‌خورید؟ علتش مشخص شد

پول های مردم از بورس به بازار طلا و سکه سرازیر شد/ با این روند امیدی به آینده بازار سرمایه نیست

فیلم/مقایسه هوش مصنوعی آیفون با سامسونگ

عکس/سعید راد و همسرش نوش‌آفرین در دهه ۵۰

تصویری از مهراوه شریفی‌نیا در دوره دبستان

موسیمانه سکوتش را شکست

کاخ سفید: ترامپ تاکید کرد که به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای را نخواهد داد؛ این خط قرمز او است

عوامل فیلم کیک محبوب من دادگاهی شدند

رحیم قمیشی بازداشت شد

رتبه ایران در شاخص ادراک فساد اعلام شد

یارانه بهمن ماه امشب واریز می‌شود؟