چرا ایران صادرات گاز را به امارات باخت؟

اقتصاد۲۴- مدیر عامل پیشین شرکت ملی صادرات گاز ایران گفت: نکته مهم در مورد قرارداد گازی با کرسنت این است آن زمان قیمت گاز اصولا پایین بود و امیدی به افزایش قیمت نیز وجود نداشت هرچند قیمت گاز صادراتی به امارات به خاطر پاره‌ای دلایل از جمله ترش بودن گاز و فاصله کم پایین بود، اما عادلانه بود و دلیلی نداشت که ما قرارداد را فسخ کنیم.

مهران امیرمعینی در ارزیابی پیامد‌های اجرا و یا عدم اجرای قرارداد کرسنت اظهار داشت: دعوای کرسنت بیشتر به بحث قیمتی که در توافق عنوان شده بود؛ برمی‌گردد مخالفان بر این عقیده بودند که قیمت‌های پایین نرخ گاز در صادرات گاز به کرسنت سودی برای کشور نداشت، ولی نکته مهم این است که در قرارداد‌های گاز معمولا، بندی وجود دارد که بر اساس آن باتوجه به شرایط بازار می‌توان درخواست بازنگری در قیمت‌ها را داد بنابراین این امکان وجود داشت که پس از اجرای قرارداد در صورتی که قیمت‌ها پایین تشخیص داده می‌شد درخواست بدهیم که با طرف مقابل بر سر قیمت‌های جدید به توافق برسیم.

وی مخالفت و فسخ قرارداد کرسنت را یک بهانه از سوی مخالفان آن خواند و گفت: این اقدام منجر به جرایم سنگین ۲.۶ میلیارد دلاری برای کشور شد، به طوری که تاکنون شرکت ملی نفت ۲ ساختمان خود در اروپا را از دست داده است، ضمن اینکه اگر این قرارداد اجرا می‌شد روابط ایران با کشور امارات متفاوت بود، وقتی از طریق خط لوله گاز صادر می‌شود برخی روابط مستحکم‌تر سیاسی و اقتصادی شکل می‌گیرد و دو طرف به نوعی بیشتر متحد می‌شوند، بنابراین علاوه بر اینکه در اجرای قرارداد کرسنت مباحث درآمد‌های گازی مطرح بود؛ می‌توانست روابط سیاسی بهتری بین دو کشور برقرار کند.

مدیر عامل پیشین شرکت ملی صادرات گاز ایران تصریح کرد: وقتی دو کشور در مورد انعقاد یک قرارداد مذاکره می‌کنند باید به مفاد آن نیز پایبند باشند، در غیر این صورت طرف مقابل می‌تواند در دادگاه‌های بین‌المللی شکایت کند، همین اتفاقی که در مورد کرسنت رخ داد.

وی گفت: آن زمان قیمت گاز در مقایسه با نفت پایین بود، و در مقایسه با قیمت فروش گاز قطر به امارات شاهدیم که تفاوت چندانی ندارد، ضمن اینکه اگر قطر قیمتی بالاتر از ایران در قرارداد با امارات قید کرده، به این دلیل است که گاز شیرین می‌فروشد و ۴۰۰ کیلومتر خط لوله انتقال کشیده و این با گاز ترش ایران که با ۴۰ کیلومتر خط لوله قرار بود فروخته شود متفاوت است. آن زمان نرخ فروش گاز به امارات را با ترکیه مقایسه می‌کردند در حالی که برای صادرات گاز به ترکیه، گاز ترش از میدان سلمان تا ترکیه باید ۲۱۰۰ کیلومتر را طی کند ضمن اینکه با هزینه‌ای بالا تبدیل به گاز شیرین شود و نکته مهمتر اینکه گاز قیمت جهانی ندارد و قیمت‌ها محلی است.

بیشتر بخوانید:رویاهای عثمانی برای شام؛ برنامه‌های اقتصادی و گازی مهم اردوغان پس از سقوط بشار اسد

امیرمعینی بیان کرد: بر اساس قرارداد گازی با کرسنت بنا بود ایران گاز ترشی که سوزانده می‌شد را با قیمت ۷۰ سنت و روزانه معادل ۵۰۰ میلیون فوت مکعب صادر کند که البته این نرخ امکان تغییر نیز داشت.

وی خاطرنشان کرد: قرارداد گازی با شرکت کرسنت‌گس‌کورپوریشن علاوه بر درآمدی که می‌توانست برای کشور حاصل کند روابط سیاسی دو کشور را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌داد، زیرا در قرارداد‌های گازی بخصوص از مسیر خط لوله معمولا ارتباط قوی‌تری بین دو کشور شکل می‌گیرد.

مدیر عامل پیشین شرکت ملی صادرات گاز ایران با بیان اینکه قرارداد گازی کرسنت قربانی دعوا‌های سیاسی داخل ایران شد، یادآور شد: نکته مهم در مورد قرارداد گازی با کرسنت این است آن زمان قیمت گاز اصولا پایین بود و امیدی به افزایش قیمت نیز وجود نداشت هرچند قیمت گاز صادراتی به امارات به خاطر پاره‌ای دلایل از جمله ترش بودن گاز و فاصله کم پایین بود، اما عادلانه بود و دلیلی نداشت که ما قرارداد را فسخ کنیم، بخصوص اینکه لوله‌گذاری انجام شده بود و بابت عدم عمل به تعهدات ضرر‌های غیر قابل جبرانی به کشور تحمیل شد، زیرا ایران هزینه و خط لوله احداث کرده بود که اکنون دیگر به کار نمی‌آید و در زیر دریا دچار پوسیدگی شده، جریمه نیز باید بپردازیم.