تکرار سرنوشت حبیب لیسانسه‌ها برای سرمایه‌گذاران طلا و سکه

اقتصاد۲۴- حلقه محاصره سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال در ایران تنگ‌تر شده است و دلار و بورس جایگاه سالیان گذشته خودشان در اذهان عمومی را از دست داده‌اند. می‌ماند یک گزینه؛ خرید طلا و سکه!

خودت اونی رو که ما میگیم انتخاب کن! احتمالا این دیالوگ را در سکانس معروف سریال لیسانسه‌ها شنیده باشید. عزت‌الله مهرآوران در نقش پدر حبیب، به هوتن شکیبا یادآوری می‌کند در انتخاب همسر آینده مختار است ولی باید روی گزینه‌ای که به او معرفی می‌شود، دست بگذارد. سکانس معنادار سریال لیسانسه‌ها در سال ۹۵ حالا با گذشت تقریبا یک دهه، شباهت زیادی به سناریو‌های پیش‌روی سرمایه‌گذاران ایرانی پیدا کرده است.

ممنوعیت‌های پی‌در‌پی برای بازار ارز دیجیتال، به‌اندازه کافی وجهه این حوزه را مخدوش کرده. دلار و بورس به‌خاطر یکسری از سیاست‌ها، درمقایسه با سال‌های دهه ۹۰ جایگاه مناسبی از حیث سرمایه‌گذاری ندارند و انگار طلا و سکه به تنها گزینه باقی‌مانده تبدیل شده‌اند. جایی که برخلاف سایر حوزه‌ها خبری از ممنوعیت تبلیغات نیست. دوجین پلتفرم نوظهور برای دعوت مردم به خرید طلا فرش قرمز پهن می‌کنند و خود بانک مرکزی سراغ حراج و پیش‌فروش سکه می‌رود.

حلقه محاصره رمزارز‌ها در ایران تنگ‌تر شد

ممنوعیت تبلیغات ارز دیجیتال، حداقل از نگاه خود فعالان این حوزه یک محدودیت جدید تلقی می‌شود. آنها اعتقاد دارند بعد حواشی‌هایی که در ماه‌های اخیر برای صرافی‌های ایرانی ارز دیجیتال به‌وجود آمده، ماجرای ممنوعیت تبلیغات ارز دیجیتال، حلقه محاصره را تنگ‌تر می‌کند.

بیشتر بخوانید:راز تفاوت قیمت دلار و تتر در ایران مشخص شد

ممنوعیت تبلیغات ارز دیجیتال می‌تواند ضربه جدیدی به وجهه این حوزه در ایران باشد. عباس محمدیان به‌عنوان مدیرکل تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دلیل ممنوعیت تبلیغات ارز دیجیتال در ایران را درمعرض خطر بودن سرمایه‌گذران ناآگاه معرفی کرده که می‌تواند ضرر سنگینی به آنها وارد کند.

فعالان بازار ارز دیجیتال با این حال احتمال متضررشدن سرمایه گذاران را امری طبیعی می‌دانند که در هر بازار دیگری از جمله دلار و طلا هم محتمل است. از یک طرف دیگر حواشی مربوط به انسداد درگاه پرداخت صرافی‌های ایرانی یکی دیگر از چالش‌های سرمایه‌گذاران این حوزه به‌حساب می‌آید که از حدود شش ماه قبل به این طرف به مهمترین دغدغه فعالان حوزه ارز دیجیتال در ایران بدل شده است.

مصائب سرمایه‌گذاری روی دلار و بورس در ایران

خرید دلار به قصد سرمایه‌گذاری معمولا حاشیه سود کمتری درمقایسه با طلا و سکه دارد. این گزاره را سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بهتر درک می‌کنند. مثلا در یک سال گذشته که نرخ طلا ۱۸ عیار جهش ۱۳۰ درصدی داشته، خریداران دلار به سود ۵۵ درصدی رضایت داده‌اند.

بازدهی دلار در یک سال گذشته حتی به نصف طلا نمی‌رسد. بخشی از این اتفاق به‌خاطر قابلیت سرکوب نرخ ارز است که گاهی با اعمال سیاست‌های خاص از سوی بازارساز اتفاق می‌افتد. به‌همین خاطر چند سالی است که بازار خریدوفروش دلار شباهتی به سال‌های دهه ۹۰ ندارد و خیلی از دلالان میدان فردوسی و سبزه‌میدان، سرمایه‌شان را به بازار طلا و سکه منتقل می‌کنند.

اوضاع بورس از دلار هم بدتر است. طوریکه جایگاه بورس تهران در افکار عمومی ظرف سه، چهار سال گذشته نتوانسته به جایگاه سال ۹۹ خودش نزدیک شود؛ حتی وقتی که شاخص بورس تهران برای اولین بار از مرز دو میلیون و ۷۰۰ هزار واحد عبور کرد.

بورس تهران هنوز هم برای آنهایی که کاربلد هستند و می‌دانند از افت و خیز شاخص چطور سود به جیب بزنند، جذاب است، اما اوضاع برای سرمایه‌گذاران خانگی خوب پیش نمی‌رود و انگار در حضور بازار‌های مختلف سرمایه‌گذاری، چاره‌ای جز مراجعه به طلافروش‌ها و صراف‌ها نمانده است.

فرش قرمز برای سرمایه‌گذاری روی طلا

مرکز مبادله ارز و طلا ایران به‌عنوان بازو اجرایی بانک مرکزی از اواخر سال ۱۴۰۲ اقدام به حراج سکه کرده است. اتفاقی که مشابه آن را در سال‌های گذشته داشتیم و حالا کار به پیش‌فروش سکه هم رسیده است.

پیش‌فروش سکه از سوی مرکز مبادله ارز و طلا ایران، برای اولین‌مرتبه در همین زمستان امسال کلید خورد. رئیس کل بانک مرکزی بدون هیچ تعارفی دلیل برگزاری پیش‌فروش سکه را امکانی برای حفظ ارزش پول مردم توصیف کرده است! در نگاه اول ممکن است بپرسید اصلا چرا رئیس کل بانک مرکزی از چنین توجیهی برای پیش‌فروش سکه استفاده کرده است. علاوه بر این، آنهایی که با خبر ممنوعیت تبلیغات ارز دیجیتال رو‌به‌رو می‌شوند، احتمالا شاهد سیاست‌های دوگانه در بخش ترغیب به سرمایه‌گذاری خواهند بود.

بیشتر بخوانید: بهترین ارزهای دیجیتال زیر ۱ دلار برای سرمایه‌گذاری

تبلیغات سرمایه‌گذاری روی طلا برخلاف تبلیغات رمزارز‌ها ممنوعیتی ندارد. در اتوبان‌ها، واگن‌های مترو شهری و بیلبورد‌های خیابانی انواع و اقسام پلتفرم‌های نوظهور خریدوفروش آنلاین طلا به‌چشم می‌خورند. اتفاقا همین سبک و سیاقی که در تبلیغ سرمایه‌گذاری روی طلا به‌راه افتاده، با انتقاد‌های زیادی به سیاست‌های بانک مرکزی همراه می‌شود.

بانک مرکزی منبع طلایی که منجر به ضرب سکه‌های جدید را می‌شود، طلای وارداتی معرفی می‌کند و می‌گوید با حراج و پیش‌فروش سکه، گزندی به ذخایر طلایی کشور وارد نمی‌شود. سوای این حرف‌ها، شرایط برای سرمایه‌گذاران ایرانی بی‌شباهت به سکانس معروف سریال لیسانسه‌ها جلو نمی‌رود. سرمایه‌گذاران مختار هستند سراغ ارز دیجیتال، دلار، بورس و حتی مسکن بروند، اما شرایط به شکلی جلو می‌رود که انگار باید همان گزینه‌ای که می‌گویند را انتخاب کنیم.