تاریخ انتشار: ۰۹:۳۶ - ۳۰ اسفند ۱۴۰۳

انزوای پوتین در حیاط خلوتش؛ چرا آسیای مرکزی به روسیه پشت کرد؟ / رد پای چین و ترکیه در قلب آسیا

گروهی از ناظران با استناد به رویکرد و استراتژی کشور‌های آسیای مرکزی از کاهش نفوذ روسیه در این قاره گفته و با تکیه بر داده‌های متفاوت براین باورند که امروز بازیگرانی، چون چین و ترکیه با تکیه بر اهرم‌های قدرتی که در اختیار دارند تلاش می‌کنند تا در حیاط خلوت کرملین نفوذ کنند؛ این گزاره‌ای است که توسط کشور‌های این قاره مورد استقبال قرار گرفته است؛ کشور‌های قلب آسیا نمی‌خواهند هزینه بازی‌های خودساخته مسکو را بپردازند و به دنبال توسعه اقتصادی و سیاسی هستند و برای نیل به اهداف‌شان در عرصه سیاست خارجی رویکرد متنوع سازی را دنبال می‌کنند.

انزوای پوتین در حیاط خلوتش

اقتصاد۲۴- آسیای مرکزی در پرتو جنگ اوکراین به یک منطقه کلیدی تبدیل شد. تعدادی از بازیگران خارجی از جمله ایالات متحده، آلمان، فرانسه، ژاپن، هند، ترکیه و سایرین، تعاملاتشان را با منطقه در قالب‌های مختلف برای گسترش نفوذ خود آغاز کردند و متعاقباً رقابت‌ها برای به دست آوردن «قلب و ذهن» کشور‌های آسیای مرکزی تشدید شد.

دلیل اصلی چنین تحولی حول این محور استوار است که "روسیه در حال از دست دادن کنترل خود بر آسیای مرکزی است. "

اکونومیست که عوامل دیپلماتیک، نظامی، انرژی و اقتصادی را ارزیابی می‌کند، توسل به چنین استدلال را منوط کرده به تجزیه و تحلیل کامل واقعیت‌های حاکم بر این قاره. در همین راستا ژئوپلتیکال مانیتور یادداشتی را در این باره منتشر کرده و اقتصادنیوز این یادداشت را به سه بخش تقسیم کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.

رد پای چین در قلب آسیا

از زمان شروع جنگ در اوکراین، پرتال‌های تحلیلی مختلف مطالبی را منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد نفوذ روسیه در آسیای مرکزی در حال کاهش است. این روایت‌ها نشان می‌دهند که رهبران آسیای مرکزی از روسیه در درگیری‌ها حمایت نکردند و پایبندی خود را به رژیم تحریم‌ها اعلام کرده‌اند. تحلیلگران می‌گویند که حمله تمام‌عیار روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ به‌طور قابل توجهی ژئوپلیتیک منطقه را تغییر داده و موقعیت مسکو در آسیای مرکزی را تحت تاثیر قرار داده است.

از این رو، کشور‌های آسیای مرکزی موضعی بی‌طرف در قبال درگیری اوکراین اتخاذ کرده، از رویکرد روس‌ها حمایت نکردند و فراتر از آن تبعیت از تحریم‌های غرب را انتخاب کرده‌اند. این بی‌طرفی گزینشی به عنوان فاصله گرفتن محتاطانه از سیاست‌های مسکو تعبیر می‌شود و نشان‌دهنده کاهش اعتماد در میان کشور‌های آسیای مرکزی به کرملین است.

این گروه از کشور‌ها در واکنش به درگیری‌های روسیه در اوکراین، فعالانه به دنبال روابط قوی‌تر با دیگر قدرت‌های جهانی مانند چین، ترکیه و غرب هستند. تصور می‌شود که تغییر در اتحاد‌ها نقش سنتی مسکو را به‌عنوان قدرت مسلط در منطقه کاهش داده و منجر به هم‌سویی مجدد بالقوه تأثیرات ژئوپلیتیکی شده است.

چنین روایت‌هایی به افزایش همکاری‌های منطقه‌ای و خودمختاری در میان جمهوری‌های آسیای مرکزی، مستقل از نفوذ روسیه اشاره دارد. از سال ۲۰۱۸، ابتکاراتی مانند اجلاس سران آسیای مرکزی، همکاری بین پنج جمهوری را بدون دخالت قدرت‌های خارجی تقویت کرده که نشان‌دهنده هویت جمعی منطقه‌ای است. مانور‌های نظامی مشترکی که بدون مشارکت روسیه انجام می‌شود، نشان‌دهنده حرکت به سمت خوداتکایی و همبستگی منطقه‌ای در مسائل دفاعی است.

کشور‌های آسیای مرکزی با اتخاذ سیاست‌های خارجی متنوع، به‌طور فعال استقلال و منافع خود را در صحنه جهانی نمایش داده و اتکا به هر یک از قدرت‌های خارجی را کاهش می‌دهند. عوامل اقتصادی در روایت‌های مربوط به کاهش نفوذ روسیه بسیار مهم هستند. اقتصاد‌های آسیای مرکزی که از لحاظ تاریخی برای تجارت و صادرات انرژی به روسیه متکی بوده‌اند، اکنون در حال بررسی مسیر‌های تجاری و مشارکت‌های جایگزین برای تنوع بخشیدن به تعاملات اقتصادی خود هستند.


بیشتر بخوانید:پوتین ۸ ساعت فرستاده ترامپ را معطل کرد


حضور رو به رشد اقتصادی چین از طریق ابتکار یک کمربند و جاده، سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساختی قابل توجهی را در اختیار این بازیگران قرار داده که برای آنها بسیار جذاب است. پروژه‌هایی مانند راه‌آهن، جاده‌ها و خطوط لوله انرژی، اتصال و رشد اقتصادی را افزایش و وابستگی به مسیر‌های روسیه را کاهش می‌دهند. افزایش تجارت با چین بازار‌های جدیدی را برای کالا‌های آسیای مرکزی فراهم ساخته و شرکای اقتصادی این گروه از کشور‌ها را متنوع می‌کند.

بازماندگان شوروی میراث روسیه را به حاشیه راندند

ترکیه همچنین در حال تقویت روابط اقتصادی و فرهنگی با کشور‌های آسیای مرکزی است و از میراث مشترک ترک استفاده می‌کند. آنکارا تعاملات اقتصادی را از طریق توافقنامه‌های تجاری، سرمایه‌گذاری‌های مشترک تشدید کرده و جایگزین‌هایی برای نفوذ اقتصادی روسیه ارائه می‌دهد. هدف کشور‌های آسیای مرکزی از تعامل با چین و ترکیه دستیابی به استقلال اقتصادی و مقاومت بیشتر در برابر فشار‌های اقتصادی خارجی است.

روایت‌ها همچنین تغییرات فرهنگی و سیاسی قابل توجهی را که به فرسایش نفوذ روسیه کمک می‌کند، برجسته می‌کنند. احیای هویت‌های ملی و ارزیابی مجدد روایت‌های تاریخی در کشور‌های آسیای مرکزی منجر به فاصله گرفتن تدریجی فرهنگی این گروه کشور‌ها از روسیه می‌شود. اصلاحات آموزشی بر زبان‌های محلی به جای تقویت زبان و میراث روسیه، هویت ملی و میراث فرهنگی را تقویت می‌کند. تلاش برای احیای آداب و رسوم و شیوه‌های سنتی، سلطه فرهنگی را که قبلاً در اختیار روسیه بود، کاهش می‌دهد.

ارزیابی انتقادی فزاینده از نقش تاریخی روسیه و سیاست‌های دوران شوروی، تمایل به استعمارزدایی را تقویت کرده است. روشنفکران و رسانه‌ها به‌طور فزاینده‌ای درباره اهمیت استقلال فرهنگی و سیاسی از روسیه بحث می‌کنند. همانطور که برخی رسانه‌ها استدلال می‌کنند، برخی از دولت‌ها اقداماتی را برای محدود کردن رسانه‌های روسی انجام داده‌اند و در عوض نقش رسانه‌های محلی را برجسته ساختند. تظاهرات علیه اقدامات روسیه در اوکراین منعکس‌کننده تغییرات اجتماعی گسترده‌تر علیه مواضع روس‌ها است و مشکلات اقتصادی منتسب به جنگ منجر به ناامیدی عمومی علیه روسیه شده است.

تحلیل‌ها حاکی از آن است که قدرت نرم روسیه - توانایی نفوذ از طریق ابزار‌های فرهنگی یا ایدئولوژیک در آسیای مرکزی - کاهش داده است. با کاهش محبوبیت فرهنگ و زبان روسی، توانایی روسیه برای توسل به قدرت نرم ضعیف می‌شود. دانشجویان آسیای مرکزی به‌طور فزاینده‌ای به جای روسیه، چین، ترکیه و کشور‌های غربی را برای تحصیل انتخاب می‌کنند.

محتوای آموزشی در حال بومی‌سازی است و تأکید بر دیدگاه‌های روسی کاهش یافته است. کشور‌ها در حال بررسی همکاری امنیتی با سایر کشور‌ها مانند ترکیه و قدرت‌های غربی هستند و اتکا به حمایت نظامی روسیه را کاهش می‌دهند. هدف کشور‌های آسیای مرکزی از تعامل با بازیگران متعدد جهانی، ایجاد توازن بین نفوذ روسیه و تقویت حاکمیت خود است. تبعیت از تحریم‌های غرب نشان‌دهنده تمایل به اولویت دادن به هنجار‌های بین‌المللی بر اتحاد با روسیه است. تلاش برای تقویت اقتصاد‌های داخلی آسیب‌پذیری در برابر فشار‌های اقتصادی خارجی، از جمله فشار‌های روسیه، را کاهش می‌دهد.

منبع: اقتصاد نیوز
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

۲۰ کشوری که تا سال ۲۰۳۹ بر جهان حکمرانی خواهند کرد؟

فیلم/ اتمام حجت سردار قاآنی با اسراییل

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۶ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز چهارشنبه ۶ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۶ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۶ فروردین ۱۴۰۴/ خریداران طلا مُردد شدند

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۶ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ خبر خوش درباره واریز عیدی مددجویان بهزیستی

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۷ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ ادعای دختر ابراهیم رئیسی درباره شب اول شهادت پدرش

عکس/ محمدرضا پهلوی و پدرش رضاخان در روز افتتاح بانک ملی

عکس/ تعدادی از ملازمان ناصرالدین شاه در شکارگاه و بالای سر شکارها

عکس/ دیدار نوروزی مسعود پزشکیان با رئیس قوه قضائیه

عکس/ مجید مظفری ،هوتن شکیبا و صابر ابر در اتاق گریم سریال تاسیان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ قیمت انواع چلوکباب و شیرینی در اصفهان ۶۰ سال پیش

بانک مرکزی به همه بانک‌ها اولتیماتوم داد

یک پیش‌بینی درباره خرید خودرو؛ سقوط قیمت این خودروها قطعی شد؟

سونامی قیمت مسکن در راه است؟

اما و اگر‌ها بر سر ساماندهی اتباع بیگانه؛ چرا پلیس اتباع را می‌گیرد و دوباره رها می‌کند؟/ رد مرز ۲۷۰ هزار تبعه افغان غیرمجاز که در تهران بودند

مکانیسم ماشه و تحریم‌های جدید؛ ایران چه اقداماتی برای مقابله دارد؟ /آیا جمهوری اسلامی می‌تواند از فعال شدن مکانیسم ماشه جلوگیری کند؟

شروع ضعیف تنها تیر ترکش صدا و سیما در نوروز/ چرا مردم پایتخت ۷ را دوست نداشتند؟ / واکنش دوقطبی مردم و منتقدان در توییتر

مانور آمریکا در حیاط خلوت روسیه؛ قلب آسیا برای آمریکا و اروپا جذاب شد/ رونمایی از نسخه ترامپ برای دور زدن چین

مشاغل رو به زوال در دنیا کدامند؟

هوای تهران پاک است

دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان + معنی و تفسیر

وضعیت هواشناسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

پزشکیان هم وعده‌هایش به اکوسیستم استارتاپی و نوآوری را فراموش کرد/ سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها تمایلی ندارند

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

بهترین مکان‌های گردشگری در فصل بهار

چرا باید سلبریتی‌ها را آنفالو کنید؟

اینفوگرافی/ استان‌های ایران چند امام زاده دارند؟

فیلم/ زاپ دار کردن شلوارهای جین

نماینده ملایر: گرانی در حوزه خودرو طبیعی است

محبوب‌ترین رنگ‌ خودرو در جهان کدام است؟

نشانه‌ مهم از راه رسیدن بمب‌افکن‌های استراتژیک بی ۲۱

سناریو‌های مهم اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴

علائم اوتیسم در بزرگسالان چیست؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۷ فروردین ۱۴۰۴/ قیمت دلار ارزان می‌شود؟

مسافران نوروزی در کدام استان‌ها بیشتر اقامت داشتند؟

اقامتگاه‌های فوق لاکچری در عربستان میزبان ثروتمندان جهان/ استراحتگاه‌های صخره‌ای با هزینه اقامت شبی ۳۲۰۰ دلار +عکس

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۷ فروردین ۱۴۰۴/ رکوردزنی پی در پی قیمت طلا

اکرم امام اوغلو کیست؟

ادعای هک اطلاعات بانک سپه تکذیب شد

فیلم/ سلطان جاده‌های جهان کیست؟

عکس/ ثریا اسفندیاری ۹۴ سال پیش در کنار پدر، مادر و عروسک اش

فیلم/ آمریکا در آستانه حمله به ایران قرار دارد!

عکس/ استوری جواد نکونام برای بازیکنان تیم ملی

تیم ملی کشتی فرنگی ایران قهرمان آسیا شد

اسامی تیم‌های راه‌یافته به جام جهانی فوتبال ۲۰۲۶

عکس/ ارزش تیم‌های صعود کننده به جام جهانی ۲۰۲۶

فیلم/ امدادخودرو‌های غیرمجاز نقره داغ شدند

اعلام قیمت جدید محصولات بهمن موتور فروردین ۱۴۰۴+ جدول

سقف حقوق کارمندان و بازنشستگان مشخص شد

جزییات متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴

عکس/ زیبایی و عظمت سرستون‌های تخت جمشید

عکس/ تفاوت تلویزیون جبلی-جلیلی با تلویزیون مردم

فیلم/ بهاره افشاری بازهم به مجید واشقانی رسید

عکس/ بازدید فرح و محمدرضا پهلوی از حرم امام رضا ۴۷ سال پیش