ارزش دلار به کف رسید

اقتصاد۲۴- رویترز نوشت: روز پنجشنبه، دلار آمریکا به پایین‌ترین سطح خود در سه سال گذشته سقوط کرد و شاخص‌های بورس جهانی برای دومین بار طی سه روز رکورد جدیدی ثبت کردند. این روند پس از انتشار گزارشی شکل گرفت که نشان می‌داد دونالد ترامپ در حال برنامه‌ریزی برای انتخاب جانشین رئیس فعلی فدرال رزرو در آینده‌ای نزدیک است؛ موضوعی که گمانه‌زنی‌ها درباره کاهش نرخ بهره در آمریکا را تقویت کرده است.

فشار فروش روی دلار پس از آن شدت گرفت که روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داد ترامپ که مدت‌هاست از فدرال رزرو می‌خواهد سریع‌تر نرخ بهره را کاهش دهد ممکن است ظرف چند ماه آینده جانشین جروم پاول را مشخص کند؛ تصمیمی که خیلی زودتر از موعد پایان رسمی دوره ریاست پاول در ماه مه سال آینده خواهد بود.

این خبر باعث شد ارزش دلار از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱۰ درصد کاهش یابد. در صورت ادامه این روند، دلار در نیمه اول سال ۲۰۲۵ بدترین عملکرد خود از دهه ۱۹۷۰ تاکنون را ثبت خواهد کرد؛ یعنی از زمانی که ارز‌های جهانی به صورت شناور آزاد مبادله می‌شوند.

در اروپا، شاخص استوکس ۶۰۰ با ۰.۲ درصد افزایش همراه شد. سرمایه‌گذاران به این امید که آتش‌بس میان ایران و اسرائیل حفظ شود، و همچنین به‌دنبال نشانه‌هایی از آمادگی رهبران اتحادیه اروپا برای تعیین موضع در مذاکرات تجاری با آمریکا پیش از ضرب‌الاجل ۹ ژوئیه ترامپ، به بازار بازگشتند.

در همین حال، شاخص جهانی MSCI که عملکرد بازار‌های سهام دنیا را می‌سنجد، ۰.۴ درصد افزایش یافت و از ابتدای سال تاکنون نزدیک به ۸ درصد رشد کرده است. یورو نیز با جهشی ۰.۶ درصدی به ۱.۱۷۳ دلار رسید؛ بالاترین سطح از سال ۲۰۲۱.

مایکل متکالف از مؤسسه State Street گفت: «نکته قابل توجه درباره روند دلار در شش هفته گذشته این است که در هر سناریوی اقتصادی، دلار قادر به بازگشت نیست. به نظر می‌رسد دلار وارد یک روند نزولی ساختاری شده باشد.» او افزود داده‌های این مؤسسه نشان می‌دهد که اکنون سرمایه‌گذاران در موقعیت "زیر وزن" (Underweight) نسبت به دلار هستند؛ یعنی بدبین‌ترین وضعیت از زمان همه‌گیری کرونا تاکنون.

بیشتر بخوانید: تعادل موقت در بازار ارز

معامله‌گران یورو همچنین از نتایج نشست اخیر ناتو روحیه گرفته‌اند؛ جایی که اعضای اروپایی ناتو توافق کردند ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه‌های دفاعی کنند: ۳.۵ درصد برای نیرو‌ها و تسلیحات و ۱.۵ درصد برای اقدامات دفاعی گسترده‌تر.

در آسیا نیز بورس نیکی ژاپن با ۱.۶۵ درصد افزایش، به بالاترین سطح خود از ژانویه رسید. شاخص MSCI آسیا-اقیانوسیه (بدون ژاپن) نیز رشد اندکی را تجربه کرد.

در بازار ارز، فرانک سوئیس به بالاترین سطح خود در یک دهه اخیر رسید و ین ژاپن نیز بار دیگر تقویت شد و به کمتر از ۱۴۴ ین در برابر هر دلار رسید.

انتظار‌ها درباره کاهش نرخ بهره در آمریکا در حال افزایش است، آن‌هم در شرایطی که داده‌های اقتصادی اخیر نشانه‌هایی متضاد داشته‌اند. در همین حال، انتقادات ترامپ از عملکرد فدرال رزرو و رئیس آن، جروم پاول، شدت گرفته است. ترامپ گفته در حال بررسی سه یا چهار گزینه برای جانشینی پاول است؛ اقدامی که در صورت عملی شدن، سایه‌ای از تردید و بی‌ثباتی را بر نهاد مستقل سیاست پولی آمریکا خواهد انداخت.

تونی سیکامور، تحلیلگر بازار در IG گفت: «به‌نظر می‌رسد انتخاب ترامپ برای ریاست بعدی فدرال رزرو، فردی باشد که دیدگاهی به شدت انبساطی دارد و با برنامه‌های او برای کاهش نرخ بهره هماهنگ است.» او هشدار داد که چنین تصمیمی بار دیگر پرسش‌هایی را درباره استقلال فدرال رزرو مطرح خواهد کرد؛ پرسش‌هایی که پیش‌تر نیز به تضعیف اعتماد به بانک مرکزی و دلار منجر شده بود.

شاخص دلار، که عملکرد دلار را در برابر شش ارز معتبر جهان می‌سنجد، اکنون در پایین‌ترین سطح خود از مارس ۲۰۲۲ قرار دارد.

بازار‌ها همچنین چشم‌انتظار فرارسیدن ضرب‌الاجل ۹ ژوئیه ترامپ هستند؛ تاریخی که در صورت عدم دستیابی به توافقات تجاری با سایر کشورها، تعرفه‌های جدید و سنگینی بر واردات به آمریکا اعمال خواهد شد.

طبق ابزار FedWatch گروه CME، احتمال کاهش نرخ بهره در نشست پایان ماه ژوئیه فدرال رزرو، از ۱۲.۵ درصد در هفته گذشته به حدود ۲۵ درصد افزایش یافته است. همچنین بازدهی اوراق دوساله خزانه‌داری آمریکا، که معمولاً با انتظارات نرخ بهره هم‌جهت حرکت می‌کند، با کاهش ۱.۵ واحد پایه به ۳.۷۶۴ درصد رسید؛ پایین‌ترین سطح طی هفت هفته اخیر.

در بازار کالا، بهای نفت نیز پس از سقوط شدید در پی آتش‌بس میان ایران و اسرائیل، روز پنجشنبه بار دیگر افزایشی شد. نفت برنت با رشد ۰.۳۷ درصدی به ۶۷.۹۳ دلار در هر بشکه رسید و نفت وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز با رشد ۰.۴۵ درصدی، ۶۵.۲۱ دلار معامله شد.