چقدر در ماه خرید کنیم، یارانه باطل می‌شود؟

اقتصاد۲۴- پیگیری از شاخص جدید دهک بندی برای حذف یارانه حاکی است، به ازای هر عضو خانوار عدد ۱۰ میلیون تومان شاخص خرید خُرد در ماه تعیین شده، و به عنوان مثال خانوار ۳ نفره اگر طی ۶ ماه، خرید ماهانه خرد و اجاره‌بهایش ۵۰ میلیون تومان باشد، یارانه اش حذف می‌شود.

پیگیری‌های جدید نشان می‌دهد که در کنار شاخص‌های قبلی مانند اطلاعات گردش حساب، محاسبه هزینه اجاره و دارایی‌هایی مانند خودرو، شاخص دیگری تحت عنوان خرید خرد نیز برای تغییر دهک‌بندی‌ها اضافه شده است.

براین اساس به ازای هر فرد در یک خانوار، شاخص خرید خرد ۱۰ میلیون تومان در ماه تعیین شده است. به عبارت دیگر اگر یک خانوار ۳ نفره را در نظر بگیریم، به ازای هر عضو خانوار امکان خرید ۱۰ میلیون تومان خرید خرد وجود خواهد داشت که جمع آن برابر با ۳۰ میلیون تومان خواهد بود.

اما خرید خرد به چه معنا است؟ در این خصوص باید گفت که خرید و فروش املاک، خودرو یا کارت به کارت‌ها در این چارچوب قرار نمی‌گیرند. در نتیجه تنها خرید‌های خرد از طریق دستگاه‌های کارتخوان فروشگاهی به عنوان داده‌های مربوط به خرید خرد خانوار محاسبه می‌شود.

این شاخص از این جهت ملاک قرار گرفت که شاید شناسایی تمامی منابع درآمدی خانوار‌ها کار سخت و پیچیده‌ای باشد. ضمن اینکه شفاف‌سازی علت گردش حساب و اینکه آیا در تعریف درآمد قرار می‌گیرد یا خیر، خود نیاز به پیگیری‌های بیشتری دارد.

بیشتر بخوانید: تعیین تکلیف یارانه ایرانیان خارج از کشور

با این حال چنین چالشی در بخش هزینه وجود ندارد. به این ترتیب تشخیص و مقایسه وضعیت خانوار‌ها از جهت هزینه به خصوص هزینه‌های خرد کار بسیار ساده‌تری است؛ بنابراین در مجموعه شاخص‌های دهک‌بندی، مسئله خرید خرد مطرح و اجرایی شده است.

به منظور آنکه دقت بیشتری در اجرای این شاخص وجود داشته باشد، خرید خرد نه در بازه‌های یک ماهه، بلکه در میانگین ۶ ماهه هر خانوار مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

به این ترتیب به نظر می‌رسد که هر خانوار سه نفره‌ای که در مجموع محاسبات مربوط به هزینه ماهانه (خرید خرد+هزینه اجاره) از حدود ۵۰ میلیون تومان فراتر رفته باشد و این رقم متوسط ۶ ماهه باشد، به عنوان خانواری در سه دهک بالایی شناسایی شده است.