سفر بشار اسد به مسکو و محدودیت‌های مالی؛ چرا روس‌ها دسترسی او به دارایی‌ها را مسدود کرده‌اند؟

اقتصاد۲۴- بشار اسد، رئیس‌جمهوری برکنارشده سوریه که زمانی با سخنرانی‌های طولانی و مصاحبه‌های بحث‌برانگیزش شناخته می‌شد، اکنون در مسکو و در انزوای کامل و تحت محدودیت‌های شدید زندگی می‌کند.

 گزارشی جدید می‌گوید رئیس‌جمهور سابق سوریه حالا به دستور دولت ولادیمیر پوتین اجازه ندارد در انظار عمومی ظاهر شود، نمی‌تواند با رسانه‌ها گفت‌و‌گو کند و حق هر نوع گشت‌وگذار آزادانه از او سلب شده است. زندگی امروز بشار اسد هیچ شباهتی به دوران حکومتش در قلب منطقه شام ندارد.

در مسکو از کاروان‌های تشریفاتی، مجسمه‌ها و عکس‌های عظیم یا شعار‌های ستایشگرایانه هیچ خبری نیست و آنچه برای اسد باقی مانده، یک زندگی محصور میان دیوارها، زیر نظارت دائمی و ممنوعیتی کامل برای هرگونه ارتباط رسانه‌ای است.

گزارش‌ها درباره محل اقامت او نیز متفاوت است. برخی منابع می‌گویند او در برج‌های لوکس «مسکوسیتی»، جایی که مرکز پول و فساد در پایتخت روسیه محسوب می‌شود، مستقر است، اما برخی دیگر از اقامت اجباری او در خارج از شهر خبر می‌دهند.

دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، طی هفته گذشته اعلام کرده بود روسیه نمی‌تواند درباره محل اقامت بشار اسد هیچ اطلاعاتی ارائه کند. با وجود اختلاف روایت‌ها، نتیجه یکی است: یک زندگی در حصار، بسیار محدود و کاملا متفاوت با گذشته.

آنچه یادآور این جمله داستایفسکی، نویسنده نامدار روس، است که می‌گوید: «آدمی آنچه را بر او می‌رود، سزاوار است، تا کمی از خطاهایش بیدار شود».

به نوشته ایندیپندنت و طبق برخی گزارش‌ها، با وجود آنکه بشار اسد صاحب چندین ملک لوکس در روسیه است که از اجاره آنها سالانه حدود چهار میلیون دلار درآمد دارد، برای گذران زندگی یک «مغازه کوچک» هم باز کرده است؛ خبری که برخی گزارش‌های غیررسمی قبلی را درباره دسترسی‌نداشتن بشار اسد به دارایی‌ها، مبالغ نقدی و املاکش در روسیه را تأیید می‌کند.

بیشتر بخوانید:سوریه یک سال پس از سقوط بشار اسد؛ میان ویرانی، بحران و تلاش مردم برای امید به فردا

جالب‌تر آنکه برخی ساکنان حوالی اقامتگاه احتمالی بشار اسد می‌گویند شماره شرکت اجاره املاکی که با رئیس‌جمهوری سابق سوریه همکاری می‌کند، میان مشتریان با نام «املاکی بشار اسد» ذخیره شده است. با وجود عجیب‌بودن این روایت، همان‌طور که ضرب‌المثلی روسی می‌گوید «در هر شوخی، بخشی از حقیقت هم وجود دارد»، از آنجا که اسد هنگام ترک دمشق فقط پول‌هایش را با خود برد و بسیاری از لوازم شخصی‌اش را جا گذاشت، احتمال ورود او به کار معاملات ملکی چندان دور از ذهن هم نیست.

اسد که زمانی محور سیاست در دمشق بود، اکنون از صحنه قدرت کنار گذاشته شده است و تصاویر بزرگ و رنگی او که زمانی در جای‌جای شهر‌های سوریه نصب شده بود، پایین کشیده شده‌اند؛ تصاویری به بزرگی همان میزان سلطه و سرکوبی که اعمال می‌کرد.

اکنون می‌توان گفت بشار اسد وارد تاریخ شده، اما از جغرافیا حذف شده است. پس از فرار بشار اسد به مسکو و سقوط نظامش، از زندگی «تبعیدی لوکس» او گزارش‌های متعددی منتشر شده بود. بر اساس آنچه یک نشریه آلمانی گزارش داد، اسد و خانواده‌اش در ماه‌های ابتدایی، در یک برج بلند در قلب مسکو اقامت داشتند.

با وجود این، گزارش شد زندگی روزمره اسد ظاهرا مملو از انزوا و بی‌تحرکی است. او عمدتا وقت خود را صرف بازی‌های ویدئویی می‌کرد و گاهی برای خرید یا قدم‌زدن به مرکز خرید زیر ساختمان محل زندگی‌اش مراجعه می‌کرد، اما همواره زیر نظر محافظان روسی و با مراقبت امنیتی شدید قرار داشت.