سیاست‌های اقتصادی آمریکا و تبعیت اروپا منجر به رکود جهانی می‌شود/ آمریکا از ایران و عراق چه می‌خواهد؟

 

اقتصاد ۲۴ - دکتر دان اشتاین‌باک در این مقاله ابتدا نگاهی اجمالی به تاریخ نیم قرن گذشته ایران انداخت، زمانی‌که "ایران برای بقای وجودی خود آغاز به مبارزه کرد" و دکتر مصدق توسط نیرو‌های جاسوسی بریتانیا و آمریکا کشته شد، چرا که "واشنگتن و لندن قصد داشتند نفت و فضای ژئوپلیتیک منطقه را تحت کنترل بگیرند".

وی نوشت: "قطبی‌سازی اقتصادی و ایجاد وحشت منجر به فرار شاه و شکل‌گیری انقلاب اسلامی شد. غرب در تلاش برای تضعیف ایران و جایگزینی رهبر، از جنگ صدام حسین علیه ایران حمایت کرد که هزینه‌ای حدود ۶۲۷ میلیارد برای ایران و بیش از ۵۶۰ میلیارد دلار برای عراق به همراه داشت. در این جنگ، حدود ۵۰۰ هزار سرباز ایرانی و عراقی و ده‌ها هزار غیرنظامی جان خود را از دست دادند. "

پس از سال‌ها دیپلماسی، توافق هسته‌ای موسوم به برجام میان ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل ـ چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا ـ به علاوه آلمان و اتحادیه اروپا به امضا رسید. همان‌طور که این تحلیلگر روابط بین‌المللی نوشت، صادرات نفت ایران، پس از ایجاد ثبات، به سطح پیش از تحریم‌ها بازگشت و در سال ۲۰۱۶ رشد ۷ درصدی را در پی داشت. به علاوه، پیش‌بینی شده‌ بود که رشد واقعی تولید ناخالص داخلی ایران با گسترش بخش غیرنفتی، در میان مدت به ۴.۵ درصد برسد.

اما با ریاست جمهوری دونالد ترامپ و کناره‌گیری آمریکا از برجام شرایط کاملا تغییر کرد و بروکسل نیز شوک‌زده شد. امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، هشدار داد که "پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در معرض خطر است". هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، اظهار داشت که برجام جهان را امن‌تر می‌کند؛ و بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس، نیز اعلام کرد که به تعهد برجامی خود وفادار می‌ماند.

اشتاین‌باک نوشت: "آمریکا برای خنثی‌کردن مخالفت اروپایی‌ها، کسب‌وکار‌های اروپایی حاضر در ایران را مورد هدف قرار داد. این کشور همچنین متعهد شد که علیه شرکت‌های کشورهای عضو برجام ـ یعنی چین، فرانسه، روسیه، انگلیس، آلمان و اتحادیه اروپا ـ تحریم‌های خود را گسترش دهد. "

وی در ادامه نوشت: "ایران ثابت کرد که تهدید تجاری ترامپ علیه اروپا بر سر سیاست‌های ایران درست است. در اواسط ماه ژانویه، مقاله‌ای در «واشنگتن‌پست» منتشر شد که در آن طبق سخنان آنگرت کرامپ-کارنباوئر، وزیر دفاع آلمان، ادعا شده بود ترامپ به طور مخفیانه به فرانسه، آلمان و انگلیس هشدار داده است که در صورت عدم فعال‌سازی سازوکار مناقشه برجام تعرفه ۲۵ درصدی بر صادرات اتومبیل‌های اروپایی اعمال خواهد شد. "

نویسنده مقاله نشریه «فارکس استریت» همچنین خاطر نشان کرد: "ایجاد استاندارد دوگانه تاثیر بزرگی است که اعتبار اروپا را به عنوان یک بازیگر بین‌المللی مستقل تهدید می‌کند. پیروی از تعرفه‌های ترامپ تنها سیاست‌های غلط تجاری را ترغیب خواهد کرد. "

این تحلیلگر آمریکایی در آخر افزود که آمریکا در ایران و عراق به دنبال منافع بلندمدت خود است چرا که این دو کشور دارای بیشترین ذخایر اثبات شده نفت و گاز در جهان هستند. او نوشت: "ایرانیان احساس می‌کنند نفت و مسائل ژئوپلیتیک دلایل واقعی چندین دهه مداخلات خارجی است. همانطور که درگیری در لیبی نشان داد، چنین تلاش‌هایی تغییر رژیم، تکه‌تکه‌شدن نهاد‌ها و جنگ را به همراه دارد که در این میان همانطور که لوئیجی دی‌مایو، وزیر امور خارجه ایتالیا، گفت؛ اروپا بیشترین ضرر را خواهد کرد. "

خاورمیانه در نتیجه حملات آمریکا و عدم تمایل اتحادیه اروپا به پیروی از این کشور، با خطرناک‌ترین شرایط در چندین دهه گذشته روبرو است که ممکن است پیامد‌های بین‌المللی وخیم‌تری را به دنبال داشته باشد. دان اشتاین‌باک، متخصص روابط و کسب‌وکار بین‌المللی، معتقد است در صورتی که وضع موجود بحرانی‌تر شود، ممکن است در ماه‌های آینده شاهد یک رکود جهانی باشیم.

مترجم: فرزانه اسکندریان
منبع: فارکس استریت