اقتصاد ۲۴- ویروس کرونا، به جان اقتصاد چین افتاده و تا کنون ضرر زیادی به اقتصاد این کشور زده و با گذشت کمتر از یک ماه از شیوع آن رشد اقتصادی را در چین کاهش داده و بورس این کشور چهارصد میلیارددلار را از دست داده است. از سوی دیگر تئوریهای توطئه در خصوص چگونگی شیوع این ویروس روز به روز در حال گسترده شدن است. از همان روزهای ابتدایی، شایعاتی در مورد دست داشتن امریکا در شیوع ویروس مطرح بود. این تئوری توطئه کم کم رنگ جدی تری گرفت به خصوص که تاجر مسلکان حاکم در امریکا، از مواهب این ویروس و کوچک شدن اقتصاد چین برای امریکا حرف زدند. اما انچه در سخنان سیاستمداران و رسانهها مطرح است اتهامی است که غربیها به چین میزنند و میگویند که پنهان کاری پکن باعث گسترش ویروس شده است. در مقابل چینیها هم غربیها را به وحشت پراکنی متهم میکنند و معتقدند آنها برای ضربه زدن به اقتصاد چین ماجرا را زیادی بزرگ کرده اند. اما یک مساله دیگر که باعث نگرانیهای جهانی شده، بروز چینی ستیزی پس از شیوع کروناست. شایعه بروز این بیماری به دلیل خوردن خفاش و همچنین عکس العمل منفی دیگر کشورها در مورد سفر چینیها به کشورهایشان احتمال بالا رفتن چینی ستیزی را جدی کرده است. با محمدحسین ملائک سفیر سابق ایران در چین به گفتگو نشستیم:
بروز کرونا و بحرانهایی که بعد از آن گریبانگیر چین شده چه تاثیری بر سیاست و امنیت چین دارد؟ به نظر میرسد که مقامات این کشور به شدت نگرانیهایی بابت وضعیت چین بعد از همه این اتفاقات دارند.
در بدو امر شاید بتوان گفت با توجه به نحوه برخورد بسیار سنگین چین و سپس اکثر کشورهای جهان در مقابله با این ویروس باید غیر از آنچه که در مطبوعات و عکس العملهای رسمی مشاهده میشود ظاهرا لایهای که فعلا قرار نیست افشا شود وجود دارد. قبلا هم جهان مواجه با ویروسهایی همچون ابولا و یا سارس هم شده بود و اقدامات پیشگیرانه وسیعی در سطح جهان اتخاذ شد، اما بنظر میرسد این ویروس ظاهرا از نوع خاصی است که اگرچه میگویند ناشناخته است، اما میدانند که رفتارش چگونه است و تبعات زیادی دارد.
از نظر فنی چند نکته قابل توجه است:۱- بنا به گفته چینیها این ویروس از یک مرکز عمده فروشی اقلام دریایی در شهر "ووهان " پایتخت استان "هوبی" انتشار یافته است. گزارش مستند برخی از خبرگزاریها نیز دال بر این است که اول در اواخر دسامبر ۲۰۱۹ یک دکتر به مریضهایی از آن منطقه برمیخورد که این ویروس خطرناک را داشته اند. اما پلیس و مسئولین امنیتی وی را از انتشار این خبر نهی کرده اند.
۲- "ووهان " با ۱۱ ملیون جمعیت یکی از مراکز مهم صنعتی و تکنولوژیک نوین و یکی از مراکز با اهمیت تحقیقاتی در چین محسوب میشود. ۳۵۰ موسسه تحقیقاتی ازجمله مرکز تحقیقات بیولوژیک چین در این شهر مستقر است.
۳- "هوبی " هفتمین استان از نظر قدرت اقتصادی با تولید ناخالص ملی ۳.۲۳ تریلیون یوان است و بیش از ۱۰۰ شرکت منتخب مجله فوربز در این استان حضور دارند و یکی از مراکز ملی مواصلاتی چین محسوب میشود.
۴- برخورد چین با این ویروس مثل اینکه خانه مبتلایان با علامت قرمز نشان دار شده و رفت و آمد به آنها ممنوع شده است و یا بستن یک شهر یازده ملیون نفری بسیار قابل توجه است.
قطعا چنین اقدامات و واکنشهایی تاثیرات اجتماعی، اقتصادی و امنیتی برای چین به ارمغان خواهد آورد.
ضرر اقتصادی که این بیماری به چین زده، برای این کشور چه قدر قابل توجه است؟ رقمهایی که اعلام میشود بسیار زیاد هستند و به نظر میرسد که موضوع اقتصاد یک نگرانی جدی چین است.
هنوز رقم مشخصی از تاثیر اقتصادی این تعطیلی بزرگ در این شهر و استان قابل توجه که فوقا به برخی از آمار آن اشاره شد انتشار نیافته، اما گفته میشود تا ۲% روی فعلا بر تولید ناخالص استان تاثیر داشته است. چیزی حدود ۶۴ ملیارد یوان که رقم فوق العادهای است.
این تئوری که در مورد زمین زدن چین و شرق آسیا با استفاده از این بیماری وجود دارد، تا چه حد میتواند درست باشد؟ برخی معتقدند که این ویروس شاید یک ویروس ازمایشگاهی باشد یا دست کم میگویند که غرب از اینکه چنین بلایی به جان چین افتاده ناراضی نیست و حتی نمیتواند خوشحالی اش را پنهان کند.بنظر نمیرسد که منشاء چنین بیماری خارج از خود چین باشد. تاکنون از ۴۲۵ نفر تلفات ۴۱۴ نفر در خود استان "هوبی " بوده است از بیست هزار و ششصد مبتلا بیست هزار در خود چین هستند؛ و چین بطور موثری توانسته محیط آلوده اصلی را کنترل کند.
یک احتمال ضعیف میتواند فرار چنین ویروسی از آزمایشگاهی در خود چین باشد. اما نباید به آن توجه کرد.
موضوع جدی شدن چینی ستیزی چقدر میتواند مردم این کشور رو دچار مشکل کند و جو بین المللی رو به سمت ایجاد مشکل برای چینیها پیش ببرد؟بالاخره چین در فرایند قدرت گیری خود و تنگ کردن جایگاه دیگر قدرتها مواجه با انواع و اقسام ترفندها برای جلوگیری از صعود از طرف خصوصا آمریکا و انگلیس است. بنابر این آنها خود را برای انواع تحریمها و ممانعتها و حتی چینی ستیزها آماده کرده اند. چین راه سادهای را تاکنون نپیموده و راه بی دردسری هم در جلو ندارد.