آنطور که گزارشهای اخیر میگویند نسخهی لایت اینستاگرام روز ۱۳ آوریل ۲۰۲۰ (۲۵ فروردین ۱۳۹۹) از فروشگاه گوگل پلی در کشورهایی که امکان دسترسی به آن وجود داشت، پاک شده است.
پیشتر کاربران ساکن در کنیا، مکزیک، پرو و فیلیپین توانایی استفاده از اینستاگرام لایت را داشتند؛ بهعلاوه این اپلیکیشن توانسته بود در گوگل پلی رتبهی خوبی را از لحاظ محبوبیت ازآن خود کند. کاربرانی که در حال حاضر از اینستاگرام لایت استفاده میکنند با پیغام «اینستاگرام لایت از این پس پشتیبانی نمیشود» مواجه خواهند شد. این پیغام کاربران را به نسخهی اصلی اینستاگرام هدایت میکند.
نخستین بار خبرگزاری اندروید پلیس در گزارشی اختصاصی از پایان کار اینستاگرام لایت خبر داده بود. بهدنبال انتشار این خبر، تککرانچ آن را پیگیری کرد. این خبرگزاری میگوید که در گفتگو با فیسبوک، شرکت مادر اینستاگرام، متوجه شده است که نسخهی لایت بهصورت رسمی به پایان راه رسیده. تککرانچ به نقل از نمایندهی فیسبوک مینویسد:
ما آزمایش اپلیکیشن اینستاگرام لایت را متوقف کردیم. شما میتوانید از این پس بهجای استفاده از نسخهی لایت، ازطریق نسخهی اصلی اینستاگرام با مردم و چیزهایی که به آنها علاقهمند هستید ارتباط برقرار کنید.
اینستاگرام لایت نخستین بار در ماه ژوئن ۲۰۱۸ بدون هیچگونه هیاهوی خاص روی گوگل پلی ظاهر شد. همچون نسخهی لایت دیگر اپلیکیشنها، هدف اصلی اینستاگرام از طراحی نسخهی لایت این بود شبکهی اجتماعی موردبحث فضای کمتری را از دستگاه کاربران اشغال کند و بهطور کلی اپلیکیشن سبکتری باشد.
نسخهی لایت اینستاگرام شاید برای کاربران معمولی کاربرد خاصی نداشته باشد؛ اما برای افرادی که در بازارهای نوظهور هستند، بسیار حیاتی است. در این گونه بازارها عموما شاهد عرضهی دستگاههای اقتصادی با حافظهی ذخیرهسازی بهنسبت کم هستیم. نسخهی لایت اینستاگرام بههنگام آغازبهکار اولیه در ژوئن ۲۰۱۸، ۵۷۳ کیلوبایت حجم داشت؛ یعنی چیزی در حدود یک پنجاهوپنجم نسخهی اصلی که ۳۲ مگابایت حجم دارد.
اینستاگرام لایت با تمرکز بر بازارهای نوظهور توسعه داده شده بود
نسخهی سبک اینستاگرام همچون نسخهی معمولی به کاربران امکان میداد روی تصاویر مدنظر خود فیلتر بگذارد و آنها را در فید اصلی یا بخش استوری، منتشر کنند. همچنین کاربر میتوانست ازطریق اینستاگرام لایت وارد تب Explore شود و به جستوجوی محتوای ویدئویی جدید بپردازد.
با همهی اینها، نسخهی لایت بههنگام انتشار از نبود امکان پستکردن ویدئو یا فرستاد پیغام خصوصی به کاربران دیگر، رنج میبُرد. در روز ۲۸ ژوئن ۲۰۱۸ (۷ تیر ۱۳۹۷) مکزیک به نخستین کشور دنیا تبدیل شد که اینستاگرام لایت را دریافت میکند. آمار نشان میداد بخش عمدهی کاربران اینستاگرام لایت متعلقبه مکزیک بودند؛ درواقع ۶۲ درصد از نصبهای اینستاگرام لایت در مکزیک ثبت شده بود.
بر اساس آمار جدید منتشرشده از سوی مؤسسهی پژوهشی سنسور تاور (Sensor Tower) اینستاگرام لایت از زمان آغازبهکار تاکنون تنها در کشور مکزیک تقریبا ۴/۴ میلیون بار دانلود شده است. دومین بازار بزرگ اینستاگرام لایت، فیلیپین است که ۱۴ درصد کل نصبها را بهخود اختصاص داده. در رتبههای بعدی کنیا و پرو قرار میگیرند که بهترتیب ۱۲/۵ و ۱۲ درصد از نصبها را شامل میشوند.
در مناطق یادشده بهطور کلی میزان تقاضا برای نسخهی لایت اپلیکیشنها بالا است. بههمین دلیل اینستاگرام لایت توانست در کشورهای مکزیک، فیلیپین، کنیا و پرو در رتبههای مناسب برترین اپلیکیشنهای گوگل پلی جای بگیرد.
آمار نشان میداد اینستاگرام لایت توانسته در جدول برترین اپلیکیشنهای دستهی Social در کنیا به رتبهی هشتم، در پرو به رتبهی دوازدهم، در مکزیک به رتبهی پانزدهم و در فیلیپین به رتبهی بیستودوم دست پیدا کند. در روز ۱۵ آوریل امسال (۲۷ فروردین) اینستاگرام لایت بهصورت رسمی از جدول برترین اپلیکیشنها در کشورهای یادشده حذف شد؛ اتفاقی که در نتیجهی حذف شدن خود اپلیکیشن از گوگل پلی رخ داد. پس از انتشار گزارشهای فراوان، اینستاگرام رسما تأیید کرد که نسخهی لایت به پایان راه رسیده است.
پیشتر گفته شده بود که بهزودی قرار است بهروزرسانی جدید اینستاگرام لایت در دسترس قرار گیرد؛ با در نظر گرفتن این موضوع، حذف شدن ناگهانی اپلیکیشن از پلی استور با وجود برنامهریزی پیشین برای انتشار بهروزرسانی جدید برای آن، اتفاقی غیرمنتظره بود.
با اینحال آنطور که تککرانچ میگوید، فیسبوک برنامهای ویژه برای اینستاگرام لایت در سر دارد و از حذف کردن آن، هدفی خاص دنبال میکند. فیسبوک طی چند وقت اخیر همواره برای اشاره کردن به اینستاگرام لایت از کلیدواژهی «آزمایشی» استفاده میکرد. درواقع اینستاگرام لایت هرگز نسخهای نهایی نبود و فیسبوک ازطریق آن قصد داشت برخی آزمایشها انجام دهد.
فیسبوک تجارب کسبشده از اینستاگرام لایت را برای توسعهی نسخهی جدید مورداستفاده قرار میدهد
بر اساس گفتههای نمایندهی فیسبوک، این شرکت قصد دارد تمامی آنچیزهایی را که طی چند سال اخیر از اینستاگرام لایت آموخته است بهمنظور توسعهی نسخهی جدیدی از آن، مورداستفاده قرار دهد؛ بنابراین فیسبوک بهصورت رسمی تأیید میکند که قصد دارد در آینده، اینستاگرام لایت را مجددا منتشر کند؛ فعلا از نام این نسخهی جدید و البته تاریخ انتشار آن، خبر نداریم. نکتهی مهم، تأیید خبر ساخت نسخهی جدید اینستاگرام لایت است.
اینستاگرام لایت تنها یکی از اپلیکیشنهای سَبُکی بود که فیسبوک به کاربران پرتعدادش ارائه میداد. این شرکت پیشتر در سال ۲۰۱۵ نسخهی لایت پلتفرم اصلی خود را نیز در دسترس قرار داده بود. فیسبوک همچنین در آوریل ۲۰۱۸ از انتشار نسخهی لایت پیامرسان فیسبوک مسنجر خبر داد.
شمار درخورتوجهی از شرکتهای بزرگ حوزهی فناوری نیز پا جای پای فیسبوک گذاشته و نسخهی سبک اپلیکیشنهای خود را برای بازارهای نوظهور منتشر کردهاند. شرکتهای موردبحث که در بین آنها اسامی آشنایی، چون اوبر، تیندر، اسپاتیفای، توئیتر و... دیده میشود عموما از نسخهی سبک اپلیکیشن خود با پسوند Lite یاد میکنند. گوگل چنین رویکردی را با استفاده از پسوند Go در پیش گرفته است.
اینستاگرام لایت برخلاف نسخهی لایت بسیاری از شبکههای اجتماعی دیگر، هرگز برای انتشار در برخی از بازارهای نوظهور بزرگ نظیر هند، اندونزی و برزیل برنامهریزی نشده بود. با اینحال احتمال میدهیم موضوع یادشده در نسخهی آیندهی اینستاگرام لایت دستخوش تغییر شود و فیسبوک بخواهد آن را بهشکلی گستردهتر در دسترس قرار دهد.
بهدنبال غیرفعالشدن اینستاگرام لایت، کاربران این نسخه با دریافت پیغامی جدید به نسخهی استاندارد پلتفرم منتقل میشوند. با اینحال کاربران اگر تمایل داشتند میتوانند ازطریق نسخهی وب اینستاگرام به استفاده از این پلتفرم محبوب بپردازند.
منبع: زومیت