خسارت ۵۵۰ میلیاردی کرونا به گردشگری مناطق آزاد

اقتصاد۲۴ - حسین اله‌بداشتی مدیر گردشگری و میراث فرهنگی شورای عالی مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی درباره اینکه چقدر سازمان‌های مناطق آزاد در کشور سیاست‌های ابلاغی از سوی معاونت فرهنگی و گردشگری و به تبع آن برنامه‌ها و سیاست شورای عالی را با وجود داشتن هیأت مدیره مستقل، دنبال می‌کنند گفت: درست است که مناطق تشکیلات مستقلی دارند، اما در برخی از موارد باید به دبیرخانه مراجعه کنند از جمله در حوزه مصوبات مربوط به بودجه. اما اینکه چقدر سیاست‌های ابلاغی به آن‌ها اجرایی شود موضوع دیگری است. سیاست کلی این است که باید هماهنگ باشند. ما یک برنامه کلی به آن‌ها می‌دهیم. هر منطقه براساس برنامه و ظرفیت‌هایی که دارد، آن سیاست‌ها را اجرا می‌کند. به عنوان مثال نمی‌توان به همه مناطق گفت که در حوزه بوم‌گردی فعالیت کنند، چون شاید برخی از مناطق این ظرفیت را نداشته باشند.

اله‌بداشتی درباره سیاست‌های ابلاغی دبیرخانه به سازمان‌های مناطق آزاد گفت: از سازمان‌ها خواسته‌ایم در قالب پنجره واحد، صدور مجوز‌ها برای فعالیت‌های گردشگری از جمله بوم گردی تسهیل شود و یا اینکه به آن‌ها آئین‌نامه تأسیس اقامتگاه‌های بوم‌گردی را ابلاغ کرده‌ایم، چون همه مناطق به بوم‌گردی نیاز ندارند و برخی از شرایط و یا مجوز‌ها متفاوت از سرزمین اصلی است و باید ساده‌تر باشد.

وی افزود: در جلسات اخیر به مناطق اعلام کردیم که فعالیت‌هایشان در فضای مجازی بسیار ضعیف است بنابراین باید فعال‌تر شوند. منطقه‌ای مانند انزلی توانسته مجازی‌سازی کند و یا اینکه ارس در اینستاگرام صفحه‌ای راه اندازی کرده، ولی چنین فعالیت‌هایی باید گسترده شود.

اله‌بداشتی درباره سیاست ارزان سازی سفر به مناطق آزاد نیز گفت: یکی از برنامه‌های ما برگزاری تور‌های مشترک گردشگری بین مناطق است مانند ارس و ماکو که نزدیک به هم هستند و می‌توانند تور مشترک داشته باشند و گردشگر نیز با پرداخت هزینه کمتر جاذبه‌های دو منطقه آزاد را باهم ببیند. این اقدام شروع شده و تفاهم‌نامه‌ای بین دو منطقه به امضا رسید. کیش و قشم دو جزیره با جاذبه‌های مجزا هستند پس نمی‌توانند چنین برنامه‌ای داشته باشند، ولی ما حتی برای چابهار و ماکو هم پیشنهاد کردیم که چنین تور‌هایی اجرا کنند، اما چون پرواز بین دو منطقه وجود ندارد امکان‌پذیر نیست. باید بخش خصوصی و آژانس‌های مسافرتی برای آن‌ها تور گردشگری تعریف کنند. چون اگر مسافر برای آن‌ها وجود داشته باشد ایرلاین هم پرواز می‌گذارد. پیشنهاد کردیم در مناطق تور‌های با علایق ویژه و یا خاص برگزار شود مثلاً چندی پیش در ماکو تور نجوم برگزار و از آن استقبال شد.

اله‌بداشتی همچنین با بیان اینکه از اول خرداد جز اروند و چابهار همه مناطق آزاد اقدام به پذیرش مسافر کرده‌اند گفت: برخی از تأسیسات گردشگری مناطق آزاد ممکن است هنوز باز نشده باشند آن‌ها مختار هستند تا اگر برایشان به صرفه باشد، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی خدمات بدهند.

---

بیشتربخوانید: آغاز گردشگری در مناطق آزاد از اول خرداد/ مناطق آزاد ایران به دنبال راه‌های جدید و خلاقانه برای جذب گردشگر

---

وی افزود: به مناطق اعلام کرده‌ایم که از حالا به بعد باید برای جذب گردشگر تبلیغ و برنامه‌ریزی کنند یا اینکه مرمت و احیای بنا‌های تاریخی را در دستور کار قرار دهند. توسعه موزه‌های خصوصی و ورود به حوزه گردشگری مجازی از جمله سیاست‌ها و برنامه‌های دیگر است. بازارچه‌های صنایع دستی نیز باید راه‌اندازی شود همچنین در دستور کار دبیرخانه است که با چند مرکز ارزیابی تأسیسات گردشگری همکاری کرده تا بتوانیم این مراکز را درجه‌بندی کنیم. به روز شدن بسته‌های سرمایه‌گذاری و تبیین آن‌ها نیز از جمله سیاست‌های دیگر دبیرخانه بود که به مناطق آزاد ابلاغ شد.

وی درباره اینکه چقدر مناطق آزاد مانند کیش توانسته‌اند در مسیر برنامه‌های خود برای گسترش صنعت گردشگری پیش بروند، ادامه داد: تحلیل من این است که در برخی از حوزه‌ها توانسته‌اند به این اهداف نزدیک شوند. مانند جزیره کیش که هر سال آمارش رشد می‌کند من فکر می‌کنم گردشگری کیش در مقایسه با گردشگری داخلی ایران موفق بوده است. در حوزه گردشگری خارجی نیز با فضای سنگینی که اکنون وجود دارد چطور می‌توان توقع رشد داشت؟ می‌دانید که بعد از برجام ورود گردشگر رشد کرد، اما بعد از آن دچار چالش شد. این اتفاقات از عهده ما خارج است؛ بنابراین می‌توان گفت که برخی از مناطق در حوزه گردشگری رشد داشته‌اند و برخی دیگر نه.

---

بیشتربخوانید: گردشگری در مناطق آزاد ایران زیر تیغ کرونا؟/ اله بداشتی: دستورالعمل وزارت بهداشت را به‌ تمامی مناطق ابلاغ کرده‌ایم

---

وی افزود: وضعیت گردشگری در هر منطقه را باید به نسبت خودش مقایسه کرد. هر منطقه‌ای با منطقه دیگر متفاوت است. تا پیش از کرونا گردشگران خارجی به ارس و آبادان و چابهار و اروند از راه‌های مختلف زمینی هوایی و دریایی رفت و آمد داشتند تنها کیش و قشم هست که باید با پرواز رفت و آمد می‌کردند. می‌توان آماری از اقامت‌ها و ورودی گردشگر به مناطق آزاد ارائه کرد. به عنوان مثال میزان اقامت‌کنندگان خارجی در ۶ ماهه اول سال ۹۸ نزدیک به سه میلیون نفر بوده است، اما ورودی گردشگران خارجی به مناطق آزاد ۱۶ میلیون نفر بوده یعنی ممکن است افراد صبح به مناطق آمده و شب رفته باشند. ما این آمار را به صورت تفکیک شده داریم.

اله‌بداشتی درباره میزان خسارت‌های وارد شده از کرونا به مناطق آزاد نیز توضیح داد: خسارت کرونا به ۷ منطقه آزاد غیر از قشم حدود ۵۵۰ میلیارد تومان با احتساب خسارت ایرلاین‌ها بوده است این میزان براساس درآمد سال ۹۸ پیش بینی شده است در جایی مانند کیش که یک ایرلاین دارد، نزدیک به ۴۵۰ میلیارد تومان خسارت وارد شد، چون می‌توانسته این رقم درآمد را از محل تأسیسات گردشگری در سال ۹۹ داشته باشد. این آمار نیز به تفکیک هر منطقه به دست آمده است به عنوان مثال منطقه آزاد انزلی حدود یک میلیارد تومان، ارس ۱۵ میلیارد تومان، اروند ۱۳ میلیارد تومان، ماکو دو میلیارد تومان و چابهار نیز ۱۳ میلیارد تومان خسارت دیده‌اند. سازمان منطقه آزاد قشم هنوز برآوردی نداشته است.

وی با بیان اینکه متولی جبران خسارت‌ها معاونت اقتصادی شورای عالی مناطق آزاد است گفت: برخی از خسارت‌هایی که سطح بندی شده جبران می‌شود، مثلاً در قالب بخشودگی اجاره‌ها که در سطح مناطق است برخی دیگر نیاز به مصوبه دارند و یا در سطح ملی باید جبران شوند.

اله‌بداشتی درباره حضور شورای عالی و سازمان‌های مناطق آزاد در نمایشگاه گردشگری فیتور اسپانیا نیز گفت: در این نمایشگاه ظرفیت مناطق آزاد را اعلام کردیم. اکنون مناطق آزاد باید وارد فاز اجرا شوند.