اقتصاد۲۴-بورس پس از نشاط تقریبا یک ساله خود، اکنون حال و روز خوشی ندارد و صدای بسیاری از تازه واردهای آن به اعتراض بلند شده است. از مردادماه سال جاری تاکنون شاخص روند نزولی داشته است و برخی اصلیترین عامل این ریزش را سیاست گذاریهای بانک مرکزی در قبال سود بانکی و تامین مالی دولت از طریق فروش سهام میدانند.
برای بررسی علت روزهای نگران کننده بازار سرمایه با امیر سیدی مدیرعامل یکی از کارگزاریهای فعال در بازار بورس به گفتگو پرداخته ایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
سیدی با اشاره به روند حمایتی دولت برای جذب سرمایههای مردم در بازار بورس گفت: سیاست گذاران از جمله دولت و بانک مرکزی در سال گذشته تصمیماتی اتخاذ کردند که باعث شد به درستی سرمایههای مردم به سمت بازار بورس بیاید، ولی مراقبت خوبی از آنها صورت نگرفت، درواقع دولتیها یک دری باز کردند که مردم داخل آمدند، ولی بعدها آن در را بستند و همه داخل ماندند.
وی در ادامه تشرح کرد: به یکباره با یک چرخش در سیاست گذاریهای بانک مرکزی در نیمه اول تیرماه روبرو شدیم و متوجه شدیم در حالی که افق سود بانکی کاهشی بود و دولت و تامین اجتماعی توانستند منابع بسیاری از بازار از طریق فروش سهام و عرضه اولیه بگیرند، به دلیل نگرانیهای بانک مرکزی در خصوص افزایش نرخ ارز با یک تجویز نادرست، نرخ سود بین بانکی افزایش پیدا کرد به گونهای که آن را از ۸ به ۲۳ درصد رساندند. ئر نتیجه زیر پای بورس خالی شد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: وقتی ما در سیستم پولی کشور دچار تنگنای نقدینگی میشویم و از سوی دیگر از حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان منابعی که مردم به بازار آوردند رقمی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان آن از بازار خارج شد-که این خروج هم اغلب توسط نهادهای رسمی شکل گرفت- ناگهان نرخ سود رسمی هم افزایش یافت و بازار دچار شوک شد و شاخص نزولی شد. این اتفاق بدی برای افراد جدیدی بود که به بازار آمده بودند.
بیشتر بخوانید:تدابیر سازمان بورس فاجعهبار است!/نمره منفی به عملکرد وزارت اقتصاد در دوران تحریم
سیدی با اشاره به اینکه ارقام سنگینی در بازار فروخته شد، خاطرنشان کرد: وقتی که کسی در بازار بورس ۵۰ درصد متضرر شود برای جبرانش باید ۱۰۰ درصد سود کند و این خیلی سخت است به ویژه وقتی میدانیم که سهمی که ۷۵ درصد ضرر کرده است باید ۳۰۰ درصد رشد کند تا ضرر خود را جبران کند. با این اوصاف ما با خیلی از افراد مواجه هستیم کهبه بازار آورده شده و متضرر م شده اند و کسی از آنها مراقبت نکرده است.
این تحلیل گر بازار با بیان اینکه اصلیترین متهم ریزش بورس «افزایش سود بین بانکی» توسط بانک مرکزی است، گفت: بازار سرمایه یعنی جریان وجوه نقدی و سنجه ما در این بازار جریان وجوه نقد سپرده بانکی یا سود بدون ریسک است. وقتی ما میگوییم افق سود ما کاهشی است، سود روز شمار نمیدهیم و سود بلند مدت ما ۱۵ درصد است یعنی سود بدون ریسک به سختی داده میشود و نرخ شکست دارد، اما وقتی فضا برعکس میشود و میبینید که بانکها حساب سپرده با سود ۲۰ درصد باز میکنند و سود روز شمارهم میدهند، یعنی ما ابتدا یک چیز دیگری به بازار نشان داده ایم و بازار هم آن را پذیرفته، اما الان چیز دیگری رو کرده ایم.
وی افزود: همانطور که در تئوریهای اقتصادی ذکر شده، ما هزینه سرمایه و نرخ تنزیل را در مدت کوتاهی خیلی تغییر داده ایم در حالیکه چنین چیزی را در هیچ کجای دنیا نمیبینیم. این مهمترین اتفاقی بود که برای بازار بورس رخ داد و آن را به این روز انداخت.
سید با اشاره به تجربهی بانک مرکزی پس از برجام که با بالا بردن سود بانکی به دنبال کنترل نرخ دلار بود، گفت: عملا ما با این تصمیم به واردات رونق بخشیدیم. حال اگر شرایط گشایشی مجددا ایجاد شود بهتر است از این تجارب استفاده شود و به جای مزیت دادن به فعالیت غیر مولد همچون واردات با توجیه کنترل نرخ ارز، بانک مرکزی مسیر بهتری را طی کند چراکه در کمتر از یک دهه علی رغم تمام سیاست گذاریها برای کنترل نرخ ارز، قیمت دلار از سال ۹۱ تا کنون بیش از ۲۵ برابر شده است که حتی در دوران جنگ هم چنین موضوعی رخ نداد. امیدوارم این سیاست گذاریها اصلاح شود تا شاهد رونق بازار سرمایه باشیم. فکر میکنم اگر سیاست گذار ما با درایت عمل کند و از تجارب گذشته استفاده کنند میتوان از این شرایط عبور کرد.
سیدی با اشاره به تصور برخی افرا درباره ارتباط بالارفتن نرخ دلار با شاخص بورس و واکنش منفی بازار به پیروزی بایدن، گفت: طبعا این تصورات بی تاثیر نبوده است، ولی باید دید وقتی ما موج مثبت در بازار داشتیم حتی اخبار بد هم نمیتوانست روند آن را تغییر دهد، اما الان به دلیل منفی بودن جو بازار، اخبار خوب هم نمیتوانند روند آن را مثبت کنند اگرچه با توجه به تغییرات خوبی که بازارهای جهانی رقم زدند، بازار بورس تهران امروز وضعیت بهتری خواهد داشت، ولی استمرار آن نیازمند تغییر سیاست گذاریها است.
با توجه به تاثیر خبر کشف واکسن کرونا و جهش بازارهای جهانی این احتمال میرود سهام نمادهای نفت محور شاهد موج مثبتی باشد و به تبع آن، چون بازار اصلاح زیادی داشته باشد میتوانیم در سهامهای دیگر هم شاهد موج مثبت باشیم.
بیشتر بخوانید: اشتباهات بزرگی که بورس را قرمز کرد!
وی همچنین در خصوص علت رشد گروههای غذایی و دارویی گفت: گروه دارویی، غذایی و زراعت، چون کنترل شدیدتری در مبنای محاسبه نرخ ارز آنها صورت گرفته -که همان ارز ۴۲۰۰ تومانی است-و قیمت دلار خیلی با آن عدد فاصله دارد، به هر دلیلی اگر اتفاقی درباره اصلاح ارز مبنای آنها رخ بدهد، پتانسیل بسیار زیادی برای رشد خواهند شد و اخیرا بحثی در خصوص افزایش ارز دارویی از ۴۲۰۰ به ۱۱ هزار تومان نیز چنین فضایی برای این گروه ایجاد کرده است.
سیدی در پاسخ به سوالی درباره رفتار فعالان بازار بورس در برهه فعلی، گفت: توصیه به مردم این است که به بازار سرمایه به عنوان محلی برای پس انداز بلند مدت نگاه کنند یا از طریق صندوقهای سرمایه گذاری که عملکرد مثبتی دارند، ماهیانه آن وجوهی را که میخواهند پس انداز کنند را در این صندوقها سرمایه گذاری کنند تا هم به مسائل روز مره بازار توجه نکنند و هم اسیر هیجانات بازار نشوند. با این کار در دراز مدت سود بسیار بالایی خواهند برد چراکه ما میدانیم در سال ۹۲ ریزش سنگینی در بازار داشتیم و اگر کسی در آن ریزشها از بازار خارج نمیشد، سرمایه اش چند ده برابر میشد.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان، به تحلیل خود از وضعیت آینده شاخص بورس پرداخت و خاطرنشان کرد: شاخص در سقف و کفی که اکنون دارد میسازد در حال نوسان خواهد بود. افراد نباید بدعادت شوند و به دنبال اتفاقی که در ابتدای سال رخ داد باشند چراکه این اتفاقات هر ده سال یک بار رخ خواهد داد و فعلا برای مدت طولانی شاهد آن نخواهیم بود.
منبع:جی پلاس