از زمان برگزاری مراسم تنفیذ مسعود پزشکیان تا لحظه نگارش این گزارش، بالغ بر۵۱۲ گذشته است. او ریاست قوه مجریه را بر عهده داشته و مردم منتظر دستور صریحی از سوی رئیس جمهور برای برداشته شدن فیلترینگ هستند.
با وجود فیلترینگ و ارائه نسخههای ایرانی، اینستاگرام با ۳۱ میلیون کاربر فعال همچنان پرکاربردترین شبکه اجتماعی در ایران است و تلگرام در رتبه دوم قرار دارد؛ آمار نشان میدهد فیلترینگ و جایگزینهای داخلی نتوانستهاند محبوبیت این پلتفرمها را کاهش دهند.
علی شریفی زارچی، با نام بردن از رسول جلیلی، رئیس دانشگاه شریف در دولت مرحوم رئیسی، او را پدر فیلترینگ ایران خواند و خبر داد این فرد عضو شرکتهای پیمانکار فیلترینگ ذینفع در کشور است.
پس از انتشار خبری درباره موافقت کمیته رفع فیلترینگ با بازگشایی تلگرام و آغاز مراحل اجرایی آن، رسول جلیلی، عضو شورای عالی فضای مجازی، این خبر را تکذیب کرد.
بحثهای تازه درباره رابطه ایران و تلگرام پس از اظهارات جدید حسامالدین آشنا دوباره داغ شده است؛ همزمان با مطرح شدن خبر مذاکرات دولت پزشکیان برای رفع فیلتر، سؤال اصلی این است آینده تلگرام در ایران چه میشود شورای عالی فضای مجازی چه تصمیمی خواهد گرفت؟
رادیکالها پیش از این یک بار طرح صیانت۱ را در ۳اسفند۱۴۰۰ با عنوان «حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی» استارت زده بودند و شانس دوم خود را ۳ سال بعد با پیگیری طرح «مقابله با انتشار مطالب خلاف واقع در فضای مجازی» امتحان کرده بودند و در هر دو بار شکست خورده بودند.
افشای لوکیشن کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی ایکس، راز سیمکارتهای موسوم به «اینترنت سفید» را دوباره به صدر اخبار بازگرداند و در حالی که دولت از پایان این دسترسیهای ویژه سخن میگوید، بحث بهرهمندی خبرنگاران از اینترنت بدون فیلتر به یکی از جنجالیترین محورهای تبعیض و رانت در فضای عمومی تبدیل شده است.
اظهارات امروز مسعود پزشکیان درباره «سیاهکردن سیمکارتهای سفید» که با هدف حذف تبعیض در دسترسی به اینترنت مطرح شد، موجی از انتقادات فعالان سیاسی و رسانهای را بهدنبال داشته و بار دیگر شکاف میان وعدههای انتخاباتی دولت و عملکرد عملی آن در حوزه فیلترینگ را به صدر بحثهای عمومی بازگردانده است.
اگر قرار باشد دسترسی تسهیلشدهای وجود داشته باشد، منطقی است که با معیارهای روشن و قابلدفاع برای تمام افراد در شرایط مشابه فراهم شود؛ نه اینکه در قالب امتیازهای فردی یا گزینشی ظاهر شود.
اظهارات امروز رئیس مجلس درباره حمرانی کارآمد و انتقادات او به شیوه کنونی فیلترینگ واکنشهای بسیاری داشت و موجی از انتقادات را روانه او و مجلس یعنی نهاد تحت مدیریت وی روانه کرد.
هرچند افشای نام مسئولان و سیاسیونی که دارای خط سفید و اینترنت بدون فیلتر هستند آنقدر زیاد است که در این گزارش نمیگنجد، اما در این بین نام افراطیون و دلواپسان مخالف آزادسازی فضای مجازی بیش از پیش به چشم میخورد
اینترنت سفید، شبکهای بدون فیلتر که دسترسی آزاد به وب و شبکههای اجتماعی را برای برخی کاربران فراهم میکند، بهتازگی در ایران به یک موضوع جنجالی بدل شده است. نمونههایی از هنرمندان و نمایندگان مجلس نشان میدهد این امتیاز ویژه تنها به سیاستمداران محدود نمیشود و حتا چهرههای فرهنگی نیز میتوانند از آن بهرهمند شوند، در حالی که بیشتر مردم با محدودیتها و فیلترینگ روبهرواند.
پزشکیان اگرچه با انتقاد تندوتیز مخالفانش رو به روست که در زمان انتخابات برای اداره کشور برنامه خاصی نداشت، اما درباره رفع فیلتر از شبکههای اجتماعی موضع صریح و آشکاری گرفته بود.
افشای استفاده برخی چهرههای سیاسی از «خط سفید» و اینترنت بدون فیلتر، طی روزهای گذشته موجی از خشم و بیاعتمادی ایجاد و دوباره تبعیض در سیاستگذاری دیجیتال را به بحث روز تبدیل کرده است.
ثابتی در واکنش به شایعات اخیر درباره استفاده از آیفون و خط سفید، با لحنی طنزآمیز اعلام کرد: “توئیتر دروغ میگوید، من هیچ آیفونی ندارم و خط سفید هم ندارم! ” این اظهارنظر در شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهای داشت و کاربران را به شوخی و واکنش واداشت.
هر چند تعداد مسئولان دارای خط سفید آنقدر زیاد است که شاید نام بردن همه آنها ممکن نباشد، اما آنچه بیش از همه جلب توجه میکند، خط سفید جناح تندروی سیاست ایران و حامیان سعید جلیلی است