قیمت خودرو در ایران همواره محل مناقشه و بحث بوده است. بسیاری از مردم و کارشناسان معتقدند قیمت خودروها در کشور با توجه به کیفیت خودرها همواره بالاست.
در این بین، اما خودروسازان نیز معتقدند که هزینه تولید با توجه به وضعیت اقتصادی، تورم و تحریمها بالاست و قیمتهای دستوری و مصوب چیزی جز ضرر برای تولید کننده ندارد. به بیان دیگر وضعیت قیمت خودرو در کشور به گونهای است که هم مصرف کننده هم تولید کننده از آن ناراضیاند.
نکته اصلی، اما در اینجاست که قیمت خودروهای تولید داخل در کارخانه و بازار بسیار متفاوت است. در واقع ما با خودروی چند نرخی روبرو هستیم که البته خودرو با قیمت کارخانه معمولاً به دست مشتری نمیرسد. سیستم قرعه کشی خودرو که از دولت قبل و بعد از بحران قیمت ارز ایجاد شد راهی بود تا به زعم دولت خودرو با قیمت مصوب به دست مصرف کننده واقعی برسد.
در این میان، اما دست بسیاری از مصرف کنندگان از خودرو کوتاه ماند و حتی به تعبیر برخی در این بین مافیایی شکل گرفته که از سود مابه التفاوت قیمت خودرو کاراخانه و بازار منتفع میشود؛ هر چند اطالاعات دقیقی در این خصوص در دسترس نیست.
با این همه قیمت گذاری دستوری یا همان قیمت کارخانه نه به درد تولیدکننده خورد و نه برای مصرف کننده سودی داشت. سازوکار عرضه خودرو در بورس کالا این روزها برای حذف قیمت گذاری دستوری راه اندازی شده است و تعدادی خودرو نیز به این بازار عرضه شده است.
این راهکار برای کشف قیمت واقعی خودرو طراحی شده تا قرعه کشی و قیمت دستوری حذف شده و سود واقعی خودرو به جیب مصرف تولیدکننده برود. از آن سو تکلیف مردم نیز یکبار برای همیشه با قیمت واقعی خودرو که متناسب با میزان عرضه و البته تورم در کشور تعیین میشود، مشخص خواهد شد.
باید گفت که سیستم قیمتگذاری که نوعی سرکوب مالی بازار به شمار میرود، به اختلاف قیمت شدید بین کارخانه و بازار منجر شده و در نتیجه، هجوم نقدینگی به بازار خودرو توسط دلالان را در پی خواهد داشت. این هجوم موجب افزایش تقاضا و در نتیجه باعث بالا رفتن غیر منطقی قیمت میشود. نکته مهم و قابل توجه این است که این چرخه همواره بردوام بوده و تا زمانی که چارهای اساسی اندیشیده نشود خودرو بر همان محور خواهد چرخید.
بسیاری، زیانهای انباشته خودروسازان را نیز محصول همین قیمت گذاری دستوری میدانند هرچند که باید گفت این تنها یکی از متغیرهای اثرگذار در زیان خودروسازان است چرا که باید به سوء مدیریتها نیز جداگانه پرداخته شود. اما حالا به نظر میرسد که دولت قصدش برای حذف قیمت گذاری دستوری جدی است، موضوعی که اگر با مقاومت ذینفعان روبرو نشود میتوان آن را یک گام مثبت در سیاستهای خودرویی دانست.
حالا در صورتی که قیمتگذاری دستوری حذف شود، خودروسازان شاید همچنان سود چندانی حاصل نکنند، اما حداقل دیگر زیان نخواهند دید. در واقع با حذف قیمتگذاری دستوری، خودروسازان میتوانند قیمت فروش محصولاتشان را متناسب با هزینههای تولید تعیین کنند و این یعنی پایان روند زیاندهی آنها در تولید.
همچنین این امیدواری وجود دارد که با بیشتر شدن واردات خودرو بازار نیز به تعادل برسد هرچند که عوامل دیگر مانند بالا رفتن قیمت دلار و یا مشکل تولید خودرو به واسطه عوامل مختلف میتواند همچنان روند صعود خودرو را ادامه دار کند.
همچنن باید گفت که قیمت خودرو در کشور متناسب با درآمدهای مردم و قشر متوسط نیست. به بیان دیگر حتی اگر بپذیریم که قیمت تمام شده خودرو در کشور بالاست و یا حتی قیمت خودرو چندان فاصلهای با قیمتهای جهانی ندارد (که دارد) باز هم باید گفت قدرت خرید مردم فاصله زیادی با خرید یک خودروی تولید داخلی دارد. برای مثال یک کارمند با حقوق ۱۰ میلیون تومانی اگر بخواهد یک خودروی معمولی مثلا دنا یا ۲۰۶ را خریداری کند باید ۳ تا ۴ سال دست به حقوق خود نزند تا بتواند یک خودرو تهیه کند این در حالی است که البته قیمت خودرو ثابت بماند.
با این همه، اما همواره بر سر مشکلات صنعت خودرو صحبت شده است. از ناکارآمدی و حجم بزرگ نیروی انسانی سفارشی تا سوء مدیریتها و همچنین نبود نوآوری و البته سرمایه گذاری در صنعت خودرو سبب شده تا تولید خودرو در کشور مطابق استانداردهای روز دنیا پیش نرود، مسئلهای که همواره روی قیمت خودرو تاثیرگذار بوده است.
وقتی صحبت از خودرهای رده بالا و سوپراسپرتهای فوق سریع به میان میآید، ابتدا باید به چند شرکت توجه شود: بوگاتی، فراری، کونیگزگ، ریماک و پاگانی و غیره. این سازندگان خود را به عنوان خودروسازان برتر در فضای ابرخودروها و ابرخودروها تثبیت کردهاند و سریعترین، کمیابترین، زیباترین - و در این مورد - گرانترین خودروهای جهان را به ثروتمندترین مشتریان خود تعمیم دادهاند. در این جا چند خودروی گران قیمت معرفی میشود.
دراکو GTE
قیمت: ۱.۲ میلیون دلار
دراکو GTE یک سدان فوق العاده به تمام معناست. GTE با قدرت ۱۲۰۰ اسب بخار و گشتاور فوق العاده ۶۴۹۱ پوند فوت از یک پیشرانه کاملاً الکتریکی، GTE میتواند تنها در ۲.۰ ثانیه به ۶۰ برسد و ۲۰۶ مایل در ساعت را به حداکثر برساند. هزینه این موشک خانواده پسند ۱.۲ میلیون دلار است.
De Tomaso P۷۲
قیمت: ۱.۳ میلیون دلار
De Tomaso P۷۲ اساساً تعریف زیبایی است. این ابرخودرو خوش فرم در جشنواره سرعت گودوود ۲۰۱۹ با فورد V۸ سوپرشارژر با قدرت ۷۰۰ اسب بخار معرفی شد. P۷۲ نشان دهنده بازگشت برند DeTomaso پس از نزدیک به ۳۰ سال وقفه بود و اگر بخواهید، حداقل ۱.۳ میلیون دلار برای شما هزینه خواهد داشت.
Ferrari LaFerrari
قیمت: ۱.۴ میلیون دلار
فراری لافراری با قیمت ۱.۴ میلیون دلار در واقع یکی از مقرون به صرفهترین سوپراسپرتهای این لیست است. در مقایسه با گرانترین وسیله نقلیه اینجا معاملهای است. این مدل که در سال ۲۰۱۳ با ۹۵۰ اسب هیبریدی (۷۰۸ کیلووات) و حداکثر سرعت حدود ۲۲۰ مایل در ساعت (۳۵۴ کیلومتر در ساعت) معرفی شد، همچنان سریعترین و قدرتمندترین مدل تولیدی فراری تا به امروز است. این شرکت تنها ۴۹۹ نمونه از این کوپه را بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ ساخت.
در یکی از سایتهای انگلیسی زبان درباره قیمت خودرو در ایران چنین نوشته شده است: «در مورد خودروهای ساخت ایران، انتخابهای زیادی وجود ندارد، زیرا دو گروه اصلی IKCO و سایپا بر آنها غالب هستند. در اینجا لیستی از خودروهای تولید و مونتاژ شده در ایران را گردآوری میکنیم. قیمت خودروها بسته به مدل یا سالی که انتخاب میکنید متفاوت است، همچنین هزینههای واسطه در ایران را نیز فراموش نکنید، زیرا همیشه در راه شما هستند و از شما درخواست اضافی یا چیزی برای خرید خودروی مورد نظرتان ندارند، گزینه زیادی در این زمینه ندارید. رنگها و بسیاری از خودروها سالها پیش در سراسر جهان از تولید خارج شدهاند، اما اگر میخواهید زمانی که در ایران هستید یا در ایران زندگی میکنید، یک خودروی ارزان قیمت داشته باشید، باید به دنبال خودروهای ساخت ایران با قیمت مناسب باشید.»
در این سایت جدول قیمت خودروهای ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو و بهمن خودرو به دلار آورده شده است. اما اینکه در این سایت به موضوع دلالها و واسطهها به چشم عجیبی نگاه شده است در نوع خود جالب است.