بعد از ۲ سال ترس از بیماری، قرنطینه، دوری و دیدارهای مجازی، یلدا ی امسال نخستین مناسبتی است که به لطف واکسن و تا حدی فروکش کردن کرونا خانوادهها میتوانند با خیالی به نسبت راحت دور هم جمع شوند، خاطرات بد ۲۲ماه شوم را به سیاهی بلندترین شب سال بسپارند و برای سپیدی زمستان و برکت روزهای پیش رو دعا کنند.
در ایران باستان برای دی ماه چهار جشن وجود داشت که شامل روزهای اول، هشتم، پانزدهم و بیست و سوم این ماه بود. اما امروزه ایرانیان تنها نخستین روز دی ماه، یعنی طولانی ترین شب اول زمستان را- که آخرین شب پاییز، پایان قوس و آغاز جدی است- جشن می گیرند.
یک پژوهشگر معتقد است، در موسیقی اقوام ایرانی، موسیقی و ترانهای که مختص شب چله یا یلدا ساخته شده باشد، نداریم اما باید درباره این موضوع تحقیقات گستردهتری انجام دهیم؛ زیرا هنوز پژوهش کامل و کافی درباره آن صورت نگرفته است.