استراتژی فشار حداکثری تقریبا هیچ تغییری در محاسبات ایران درباره برنامه هستهای آن کشور ایجاد نکرد و در واقع، تنها دست ایران را بازتر گذاشت تا خود را از قید و بند مفاد برجام خارج سازد و مشکل هستهای ایران برای آمریکا را بدتر ساخت. بعید به نظر میرسد که اگر ترامپ بار دیگر بخواهد سیاست فشار حداکثری را در دستور کار قرار دهد نتیجهای بهتر به دست آورد.
نشریه میدل ایست مانیتور طی گزارشی در این راستا مدعی شده است سیر برقآسای تحولات کنونی در خاورمیانه و توامان انتخاب مجدد دونالد ترامپ به عنوان رییسجمهور منتخب امریکا، تمایلات ایران به توسعه برنامه هستهای خود و تسریع در کاستن از آستانه گریز هستهای را افزایش داده است.
در شرایطی که شاهد افزایش شکاف سیاسی تهران و اروپا بر سر پرونده فعالیتهای هستهای ایران هستیم که بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید میتواند وضعیت کنونی را حساستر، پیچیدهتر و درعینحال سختتر کند. خاصه آنکه به ادعای رویترز، رئیسجمهور منتخب آمریکا (دونالد ترامپ) درحال بررسی انتخاب ریچارد گرنل، رئیس پیشین اطلاعاتی خود، به عنوان فرستاده ویژه برای امور ایران است.
گروهی از ناظران با استناد به مواضع ضد و نقیض ترامپ خواه در ارتباط با ایران یا خاورمیانه، براین باورند که سیاست یک بام و دو هوای ساکن کاخ سفید مانع از آن میشود تا به توان تصویری نسبتا روشن از خاورمیانه در عصر ترامپ ارائه کرد. با این همه اگر براساس رویکرد پیشین او در ارتباط با خاورمیانه بخواهیم پیش بینی کنیم، شاید زمینه برای گسترش جنگ هموار شده و تنشها به شکلی تصاعدی افزایش یابد.
اداره اطلاعات ملی آمریکا در تازهترین ارزیابی خود درباره ایران، مدعی شد ذخایر فعلی اورانیوم غنیشده ایران بسیار بیشتر از مقدار مورد نیاز برای اهداف غیرنظامی است و تهران در صورتی که کل ذخایر اورانیوم آن بیشتر غنیسازی شود، قادر به تولید بیش از ۱۲ سلاح اتمی است
تشدید تنشها در خاورمیانه و فراتر از آن رویارویی احتمالی تهران و تلآویو موجبشده تا موضوع تغییر دکترین هستهای ایران برجستهتر شود؛ گزارهای که سوالهای زیادی را در باب آینده برنامه هستهای ایران و فعل و انفعالهای خاورمیانه افزایش داده است.
«اسرائیل امروز بهترین فرصت در ۵۰ سال اخیر را برای تغییر چهره خاورمیانه دارد.» این جملهای است که نفتالی بنت نخست وزیر پیشین رژیم اسرائیل در تحلیل خود پس از حمله تلافیجویانه موشکی ایران نوشته است. جملهای که به شکلی آشکار نشان میدهد، تقابل این رژیم با ایران و صنعت هستهای در کشور به قبل از انقلاب بازمیگردد.
۲ مقام آمریکایی و ۲ مقام فعلی و پیشین اسرائیلی مدعی شدهاند نهادهای اطلاعاتی آمریکا واسرائیل در حال بررسی دقیق اطلاعات تازهای درباره فعالیتهای هستهای ایران هستند که میتواند در تحقیقات و توسعه تسلیحات اتمی مورد استفاده قرار بگیرد.
درحالیکه همه توجهات معطوف به جنگ حماس و اسرائیل و کشتار در نوار غزه است، گاهی موضعگیریهای رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، موجب میشود که پرونده هستهای ایران دوباره به صدر اخبار بازگردد. دراینباره و در جدیدترین مورد، رافائل گروسی روز سهشنبه مدعی شد که ایران درباره برنامه هستهای خود «تماما شفافیت به خرج نمیدهد».
خبرگزاری رویترز در گزارشی با تاکید بر اینکه کاهش سرعت غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در ایران به معنای محدودیت برای برنامه هستهای این کشور نیست، تاکید کرد که این تحول میتواند به کاهش تنش میان ایران و آمریکا کمک کند. تحلیلگران بر این باورند که کند شدن سرعت غنیسازی اورانیوم در سطوح بالا در ایران میتواند به کاهش تنشهای ایران و آمریکا کمک کند اما این، به معنای پیشرفت به سوی توافق هستهای گستردهتر پیش از انتخابات ۲۰۲۴ ریاست جمهوری آمریکا نیست.
دولت انگلیس در نسخه جدید سند «بازنگری سیاست خارجی و دفاعی این کشور که روز دوشنبه منتشر شد، مدعی افزایش تهدیدات ناشی از ایران شده و نسبت به پیشرفت برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان ابراز نگرانی کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی عصر روز سهشنبه در گزارش جدید خود درباره برنامه هستهای ایران در چارچوب برجام اعلام کرد: نظارت و راستیآزمایی آژانس در ایران در رابطه با برجام ادامه دارد و همزمان گامهای کاهش تعهدات برجامی ایران در حال اجراست.