پیشگیری از زرد شدن دندان‌ها

اقتصاد۲۴-   سئوال: من ۴۵ ساله هستم، مدت مدیدی است که دندانهایم زرد شده است. عوامل زرد شدن دندان‌ها چیست؟ و راه پیشگیری از آن چه می‌باشد؟
پاسخ: دلیل زیادی برای زرد شدن دندان‌ها وجود دارد. یکی از این عوامل وراثت می‌باشد. علاوه بر آن، شیوه زندگی، بهداشت و افزایش سن نیز دخیل می‌باشند. برای درمان مینای دندان و بر طرف شدن زردی آن به دندان پزشک متخصص مراجعه نمایید.


آناتومی دندان

مینا قابل رویت‌ترین قسمت دندان می‌باشد، که یک ماده کاملا سخت هست و برای تاب آوردن در مقابل جویدن و گاز گرفتن، طراحی شده است. به علت بادوام بودن مینای دندان، با افزایش سن هم این قسمت از دندان برای خرد کردن و شکستن نیز مستعد می‌باشد. اگر مینا به اندازه کافی مواد معدنی داشته باشد، رنگ دندان روشن‌تر یا سفیدتر می‌باشد. با این وجود، اغلب نیمه شفاف، خاکستری روشن یا زرد رنگ می‌باشد؛ که این رنگ‌ها از ماده استخوانی مانند زیر مینا- عاج دندان- نشات می‌گیرند. این بافت قوی است و بیشتر ساختار دندان را تشکیل می‌دهد و به عنوان محافظ مینا می‌باشد. هسته دندان، زیر عاج، pulp cavity نامیده می‌شود. این قسمت از رگ‌های خونی، (که مواد مغذی حیاتی برای زنده نگهداشتن دندان را فراهم می‌کنند) بافت و اعصاب تشکیل یافته است.


قسمتی از pulp cavity که در ریشه قرار دارد، کانال ریشه‌ای نامیده می‌شود و از طریق آن رگ‌های خونی و اعصاب وارد دندان می‌شود تا قسمتی از pulp بشوند. همچنین افزایش سن در از بین رفتن دندان‌ها یکی از عوامل می‌باشد. حتی اگر ۴۵ ساله هم باشید بر اثر گذشت زمان مینای دندان شما خراب می‌شود. در نتیجه، دندان‌ها رنگ طبیعی عاج درون مینا را منعکس می‌کنند.


دلایل تغییر رنگ دندان

هر چند که خیلی از افراد دندان‌های سفید و خیلی روشن دارند، اما گروهی از افراد دندان‌های زرد رنگ دارند. کلید این مسئله در این است که بدانید رنگ طبیعی دندان چه می‌باشد. سپس می‌توانید از دندانپزشک علت تغییر رنگ دندان خود را جویا شوید.


در زیر چند دلیل برای این موضوع آورده شده است:
لکه‌های خارجی رنگ ساختار درونی دندان (معمولا عاج دندان) را تحت تاثیر قرار می‌دهند، چه بعد و چه قبل از ظاهر شدن در دهان. شرایط وراثتی، بیماری (hyperbilirubinemia و غیره)، میزان بیش از حد فلوراید (که سبب لکه‌های قهوه‌ای و سفید می‌شود)، دارو‌های مشخص (مثل تتراسایکلین) که قبل از ۸ سالگی استفاده شوند، از دلایل این تغییر می‌باشند. به علاوه، شوک و ضربه جسمی و روحی منجر به خونریزی درون pulp دندان و در پی آن تغییر رنگ دندان می‌شود. همچنین دندان پس از روش root-canal تیره‌تر می‌شود. لکه‌های خارجی شامل یک تغییر رنگ به طور مستقیم روی مینای دندان، یا شکاف‌هایی روی سطح دندان می‌شوند.

عوامل این لکه‌ها موارد زیر می‌باشند:

غذا‌ها (بلوبری‌ها، کاری، سس سویا) و نوشیدنی‌ها (قهوه، چای، کولا، شراب قرمز، آب جو)، به ویژه آن دسته از نوشیدنی‌ها که اسیدی هستند، استعمال توتون، بهداشت دندانی ضعیف که منجر به پلاک و جرم می‌شود و لکه‌ها به آسانی روی دندان‌ها انباشته می‌شوند. مواد دندانپزشکی از قبیل رنگ ماده احیاءگر که باعث ظاهر نیمه شفاف مینای دندان می‌شوند. مواد مکمل حاوی آهن. استفاده بیش از دهان شویه‌های حاوی کلرهگزیدین و کلرید ستیلپریدینیوم. ورودی بیش از اندازه فلوراید به خاطر سطوح بالا و غیر معمول در آب یا از طریق مصرف پیوسته فلوراید خمیر دندان یا دهان شویه‌ها. دارو‌هایی که حاوی آنتی‌هیستامین، آنتی‌سایکوتیک هستند یا دارو‌های کنترل کننده فشار خون بالا. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مقوله از پزشک خود سئوال بفرمایید.

جلوگیری از تغییر رنگ

 

خوشبختانه، راه‌های زیادی برای جلوگیری از تغییر رنگ بیشتر دندان‌ها وجود دارد. برای شروع، از عوامل خارجی لکه‌ها تا حد امکان اجتناب کنید. سپس به طور مرتب بعد از هر غذا مسواک بزنید تا از لکه‌های ایجاد شده به وسیله غذا‌ها و نوشیدنی‌ها جلوگیری به عمل آورید. همچنین با استفاده از نخ دندان می‌توانید تشکیل باکتری و جرم‌های بین دندان‌ها را کاهش دهید و سلامت دهان و دندان خود را بهبود ببخشید. برای از بین بردن لکه‌ها و تغییر رنگ دندان‌ها حتما به دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید و هرگز به افراد غیر متخصص رجوع نکنید. دندانپزشک به وسیله مواد مخصوص دندان‌ها را سفید می‌سازد یا از روکش استفاده می‌کند.