تعیین مصادیق آسیب‌های فضای مجازی

اقتصاد ۲۴ - این نشست با هدف تبیین و بررسی نقش و ضرورت تنظیم‌گری اجتماعی و چگونگی مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد با حضور دکتر سید محمدصادق امامیان رئیس سازمان ساترا، علی سعد معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی سازمان ساترا، احمد آذرسا مدیر کل توسعه شبکه تنظیم‌گران سازمان ساترا، صالح اصغری مدیرکلینیک سلامت ذهن فضای مجازی (سایه سار امید)، دکتر علیرضا باستانی مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران (انسان)، طاهره پژوهش مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان، محمدمهدی حبیبی مدیر جمعیت توسعه‌گران فضای مجازی (فمپ)، محمود علی‌پور رئیس انجمن تخصصی کودک و رسانه، نصرت میلانی صدر دبیر انجمن تخصصی کودک و رسانه، زهرا اخوان مدیر انجمن مدار مادری، دکترعاطفه سهرابی مدیر بخش روان‌شناسی انجمن احیای ارزش‌ها، الهه شعبانی مدیر عامل انجمن احیای ارزش‌ها، قاسم عابدی مدیر سرویس چی خوبه، مژگان قاسم‌زاده مدیر روابط عمومی انجمن دوستداران کودک پویش، کامران عاروان مدیر عامل جامعه معلولان جسمی و حرکتی، معصومه عبادی مدیر روابط عمومی توانیتو، شنبه ۱۳ شهریور ماه در ساترا برگزار شد.

همکاری دوطرفه ساترا و گروه‌های مردم‌نهاد

در این جلسه سید محمدصادق امامیان؛ رئیس ساترا با بیان این نکته که دامنه حوزه فعالیت‌های اجتماعی ساترا ابعاد مختلفی دارد، گفت: همکاری ما و گروه‌های مردم‌نهاد می‌تواند به دو شیوه سلبی و ایجابی تعریف شود. بعضی اوقات تمرکز و نگهبانی از انتشار محتوای مضر اهمیت می‌یابد و گاهی نیز نگاه ایجابی و طرح مطالبات نهاد‌های مردمی به عنوان دیده‌بان منافع عمومی دارای اهمیت است.

او با تاکید بر نگاه ساترا به رویکرد تنظیم‌گری اجتماعی ادامه داد: در نگاه ساترا رویکرد اجتماعی جایگاه مهمی دارد، زیرا ابزار‌های تنظیم‌گری محدود است، اما مطالبات اجتماعی که در حوزه دغدغه‌های مترقی جامعه انجام می‌شود می‌تواند تعیین‌کننده مسیر و همواره‌کننده راه صنعت صوت و تصویر فراگیر باشد.

امامیان افزود: نهاد‌های مردمی بعضا دارای درخواست‌هایی هستند که خواسته‌های نهاد‌های حاکمیتی نیست؛ محدوده نهاد حاکمیتی قانون است بنابراین نقش گرو‌های مردم‌نهاد بسیار مهم است به همین علت قسمت عمده تمرکز ما باید در حوزه ایجابی باشد.

رئیس ساترا تاکید کرد: ایجاد پاسخ‌گویی رسانه‌های بخش خصوصی که با بودجه خود فعالیت می‌کنند به افکار عمومی و گروه‌هایی که مشروعیت عمومی دارند امری مهم است.

امامیان استفاده از ابزار‌های اجتماعی را روندی متداول در ساترا عنوان کرد و گفت: ساترا یکی از مجموعه‌هایی است که به نسبت سابقه فعالیت خود در حوزه نرم بسیار خوب عمل کرده است. ساترا از ابزار‌های اجتماعی استفاده کرده است و در همین راستا هزینه اجتماعی این ابزار‌ها باید بالا بروند به شکلی که تخلف بایستی هزینه اجتماعی داشته باشد.

رئیس ساترا در پایان، اهداف برگزاری جلسات هم‌اندیشی نقش سمن‌ها در تنظیم‌گری اجتماعی را برشمرد و گفت: هدف ما از تشکیل این جلسه و جلسات بعدی مشخص شدن حوزه کاری، رسیدن به هم‌فکری و چارچوب‌های مشترک و در نهایت ورود به حوزه عملیاتی مشترک است به طوری که در زنجیره ارزش رسانه‌ها بتوانیم جایگاه خود را پیدا کنیم.

ایجاد مصونیت کاربران در برابر آسیب‌ها با سواد رسانه‌ای

در ادامه این نشست علی سعد معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا با اشاره به نوظهور بودن پدیده تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر در دنیا گفت: کشور‌های مختلف دنیا به منظور اعمال حاکمیت رسانه‌ای خود متناسب با منفعت عمومی کشورشان نهاد‌های تخصصی در این حوزه شکل دادند. در کشور ما نیز از سال ۹۷ سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر شکل گرفت و در همان زمان ابزار‌های مختلفی که یک نهاد تنظیم‌گر می‌تواند دراختیار داشته باشد را احصا کرده بود.

او با عنوان کردن این ابزار‌ها و کاربرد ابزار مهم دیگری در ساترا افزود: این ابزار‌ها چهار دسته هستند؛ ابزار حقوقی، صدور مجوز، پایش و نظارت محتوایی و ابزاراقتصادی. با توجه به مطالعات در ساترا ابزاری دیگر به نام ظرفیت‌های اجتماعی درنظر گرفته شد با این هدف که تنظیم‌گری نرم محقق شود. به این معنا که از ظرفیت‌های نهاد‌های مردمی و اجتماعی برای پیشبرد اهداف نهاد تنظیم‌گر که در حوزه منفعت عمومی دارد استفاده شود.

معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا با عنوان اینکه در حال حاضر یکی از مباحث مهم در دنیا بحث سواد رسانه‌ای است، بیان کرد: با توجه به روند‌های حرکتی در حوزه فناوری، سواد رسانه‌ای هم اکنون نقش مهمی دارد و در سال‌های آتی اهمیت آن بیشتر خواهد شد. ارتباط این بحث با بخش اجتماعی به این شکل است که بسیاری از نهاد‌های تنظیم‌گر این کار را با استفاده از گروه‌های مردم‌نهاد و NGO‌ها انجام می‌دهند.

سعد در پایان اهمیت گروه‌های مردم‌نهاد و تاثیرگذاری آن‌ها را امری مهم دانست و با تاکید گفت: گروه‌های مردمی با طرح مطالبات و دغدغه‌های خود می‌توانند اثرگذاری بالایی در تعیین مسیر و ریل‌گذاری عملکرد پلتفرم‌ها داشته باشند و این مسأله در حال حاضر در کشور‌های مختلف دنیا خود را نشان داده است.

نسبت به ارتقای مشارکت سمن‌ها در تنظیم‌گری رسانه‌ها اقدام می‌شود

مدیرکل توسعه شبکه تنظیم‌گران سازمان ساترا با اشاره به تحولات اخیر در حوزه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر و ضرورت مداخله به هنگام تنظیم‌‎گران و قانون‌گذاران گفت: تغییر و تحولات در عرصه تولید محتوا از وضعیت پایداری به وضعیت تحولات مکرر تغییر کرده و به همین دلیل ضروری است قانون‌گذاران نیز همگام با تغییرات حرکت کنند.

احمد آذرسا با اشاره به اینکه موضوعات مکرری در عرصه فضای مجازی می‌بایست مورد توجه قرار گیرد بیان کرد: مقوله آسیب‌های اجتماعی که از سرفصل‌های آن می‌توان به کودکان کار، اعتیاد در فضای مجازی و کودک آزاری اشاره کرد از مباحث جدی و قابل توجهی است که عزم جدی تنظیم‌گران را می‌طلبد.

او به نقش موثر سازمان‌های مردم نهاد در تحقق این مهم تاکید و اضافه کرد: سازمان‌های مردم نهاد با توجه به نگاه تخصصی خود نسبت به محتوا‌های منتشرشده در فضای مجازی حساسیت دارند و انتظار می‌رود نظرات خود را به تولید کنندگان و ساترا اعلام کنند هم چنین سمن‌ها از این طریق می‌توانند جامعه را نسبت به محتوای مناسب هدایت کنند که این یکی از دغدغه‌های تنظیم‌گری اجتماعی است.

آذرسا در خصوص اقدامات صورت گرفته برای جلب مشارکت مردم نهاد‌ها با اشاره به راه‌اندازی سامانه ساپرا و کمپین هم‌رای تصریح کرد: نشست هم‌اندیشی سازمان‌های مردم نهاد در حوزه تنظیم‌گری با هدف دریافت نظرات مردم نهاد‌ها و در ادامه تشکیل کارگروه تنظیم‌گری اجتماعی برگزار شده است و به صورت سلسله‌وار ادامه دارد و نسبت به ارتقای مشارکت سمن‌ها در تنظیم‌گری رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی اقدام می‌شود؛ در این راستا سازمان ساترا یاری‌گر میز مددکاری اجتماعی سازمان‌های مردم نهاد برای کمک به آسیب دیدگان فضای مجازی خواهد بود. هم چنین تعیین مصادیق آسیب‌های فضای مجازی یکی از مسائل مهم است که در کارگروه سمن‌های ساترا به آن پرداخته خواهد شد.

آذرسا در ادامه از همه تشکل‌های مردمی و سمن‌ها برای همکاری و مشارکت دعوت کرد.

در این جلسه نماینده گروه‌های مردم‌نهاد با طرح مطالبات خود از ساترا در خصوص توجه به بازنمایی کودکان کار در سریال‌ها، شیوه نمایش آسیب‌های اجتماعی در تولیدات رسانه‌ای، ارائه تصویری مطابق با واقعیت‌های روز از فعالیت‌های معلولان و ... درخواست تداوم جلسات برای حل مسائل این حوزه را داشتند.

منبع: روابط عمومی ساترا