تاریخ انتشار: ۰۹:۳۹ - ۱۴ بهمن ۱۴۰۰

اصلاح‌طلبان در آستانه تشکیل دولت در سایه

چندی پیش که خبر دیدار سیدمحمد خاتمی، علی‌اکبر ناطق‌نوری، حسن روحانی و سید‌حسن خمینی به گوش رسید، همه گمانه‌زنی‌ها به این سمت رفت که آیا این جمع و البته دیگر اصلاح‌طلبان بنای ترمیم تشکیلاتی خود و احیانا برنامه‌ریزی برای انتخابات‌های آینده را دارند یا خیر.

اصلاح‌طلبان در آستانه تشکیل دولت در سایه

اقتصاد۲۴- چندی پیش که خبر دیدار سیدمحمد خاتمی، علی‌اکبر ناطق‌نوری، حسن روحانی و سید‌حسن خمینی به گوش رسید، همه گمانه‌زنی‌ها به این سمت رفت که آیا این جمع و البته دیگر اصلاح‌طلبان بنای ترمیم تشکیلاتی خود و احیانا برنامه‌ریزی برای انتخابات‌های آینده را دارند یا خیر که جواد امام، از نزدیکان خاتمی، گفت این دیدار‌ها صرفا دیدوبازدید است و نباید آن‌ها را انتخاباتی دانست و حتی گفت ناطق‌نوری اصلاح‌طلب نیست و او «یک اصولگرای باسابقه و میانه‌رو» است.

حالا، اما سید‌محمود علیزاده‌طباطبایی، از اعضای حزب کارگزاران سازندگی، خبر داده است روحانی در روز‌های اخیر با شخصیت‌هایی مانند ناطق‌نوری، خاتمی، باهنر و لاریجانی جلساتی داشته است و آنکه او می‌گوید قرار است این جلسات به تشکیل دولت در سایه ختم شود: «آقای روحانی در روز‌های اخیر با آقایان ناطق‌نوری، خاتمی، باهنر و لاریجانی جلساتی داشته است. سران اصلاحات می‌خواهند جمهوریت نظام را احیا کنند.

اسحاق جهانگیری هم در جلسات روحانی با سران اصلاحات حضور دارد و همفکری می‌کند. همتی و اسحاق جهانگیری با کارگزاران در ارتباط هستند و موضوعاتی را در زمینه‌های مختلف مورد بحث و بررسی قرار می‌دهند». او همچنین خبر از دیدار‌های اخیر محسن هاشمی‌رفسنجانی با روحانی و لاریجانی داده و گفته است که به‌زودی سید‌حسین مرعشی نیز جلسه‌ای را با آقای روحانی خواهد داشت و احزاب همگی دولت در سایه هستند. جلسات مشترکی را در‌خصوص تشکیل دولت در سایه داشته‌ایم و صحبت‌هایی شده است.

این فعال سیاسی درباره تشکیل دولت در سایه از سوی اصلاح‌طلبان گفته است: «احزاب اصلاح‌طلب درصدد تشکیل دولت در سایه هستند. احزاب برنامه‌ریزی می‌کنند تا دولت را از دست گروهی که بر مسند کار هستند، بگیرند. ماهیت و شاکله احزاب، ایجاد دولت در سایه است تا بتوانند به‌صورت قانونی قدرت را در اختیار بگیرند. احزاب اصلاح‌طلب در‌حال بازسازی خود و بررسی علت عدم تمایل مردم به حضور پای صندوق‌های رأی هستند.

احزاب اصلاح‌طلب اعم از حزب کارگزاران سازندگی و حزب اتحاد ملت، کنگره‌های خود را برگزار کرده‌اند و دبیران کل انتخاب شده و در حال برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای مسائل روز هستند. فعالیت احزاب اصلاح‌طلب آغاز شده و تمام کمیته‌ها در زمینه‌های مختلف اعم از اقتصادی شروع به کار کرده‌اند. کمیته اقتصادی احزاب اصلاح‌طلب، مسائل اقتصادی را مورد بررسی قرار داده تا با شناخت نقاط ضعف دولت سیزدهم، پیشنهاد‌های خود را به دولت ارائه دهند».

از این دیدار‌ها چند نتیجه مهم می‌توان دریافت؛ نخست آنکه رسما علی‌اکبر ناطق‌نوری از کنج عزلت بیرون آمده است و بنای حضور جدی در سیاست دارد؛ اویی که پیش از این و در جریان انتخابات مجلس یازدهم که اصلاح‌طلبان به‌طور جدی از او درخواست حضور داشتند، ادامه کناره‌گیری را بر فعالیت سیاسی ترجیح داد و حالا گویا قصد دارد در کنار دیگرانی مانند خاتمی و روحانی تأثیرگذار باشد.

دومین موضوع آن است که دیدار‌ها و نشست‌های اخیر، حکایت از نوعی هم‌گرایی میان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان کهنه‌کارِ میانه‌رو دارد. از یک‌سو خاتمی در رأس اصلاحات دیده می‌شود و از سوی دیگر ناطق است که روزگاری قطب اصولگرایی بود و دیگر سو شخصیت‌هایی که در سال‌های اخیر مواضعی معتدل داشته‌اند؛ مانند لاریجانی و باهنر و البته حسن روحانی هم به‌عنوان رئیس دولت یازدهم و دوازدهم، انگار پیش‌قدم شده است و خود به دیدار شخصیت‌ها می‌رود.


بیشتر بخوانید: همتی اپوزیسیون رئیسی می‌شود؟


با این وصف، گویا فقط شاهد تحرک سیاسی اصلاح‌طلبان نیستیم و این هم‌گرایی از حالا که دو سال تا انتخابات مجلس و چهار سال تا انتخابات ریاست‌جمهوری زمان داریم، به وجود آمده است. سومین مسئله، هماهنگی ضمنی احزاب اصلاح‌طلب با جلسات اخیر است و احتمال می‌رود نتیجه جلسات در روند فعالیت احزاب بی‌تأثیر نباشد. نکته دیگر و بسیار حائز اهمیت، آن بخش از سخنان علیزاده است که می‌گوید قرار است دولت در سایه تشکیل شود؛ دولت در سایه‌ای که اگر محور بحث شخصیت‌های مذکور باشد و البته احزاب هم با آن همراهی کنند، بی‌تردید جدی‌ترین دولت در سایه در چهار دهه اخیر خواهد بود.

البته مشخص نیست آیا اصلاح‌طلبان و نیرو‌های میانه‌رو صرف همین جلسات هم‌اندیشی را به‌مثابه دولت در سایه در نظر می‌گیرند یا آنکه بنا دارند به‌صورت تشکیلاتی و بر اساس اصول دولت در سایه که نیاز به کارگروه‌های تخصصی در هر زمینه‌ای دارد، فعالیت کنند. طبیعتا اگر قرار باشد صرف همین جلسات دولت در سایه قلمداد شود، احیانا با نسخه‌ای فراتر از آن چیزی که برای مثال سعید جلیلی در هشت سال دولت روحانی مدعی‌اش بود، مواجه نخواهیم شد؛ اما اگر کارکرد دولت در سایه اصلاح‌طلبان و میانه‌رو‌های اصولگرا، کارکردی تشکیلاتی بوده و بر اساس اصول مدون دولت در سایه باشد، حتما تأثیرگذار خواهد بود. البته این نکته هم گفتنی است که سازوکار‌های اجرائی آن در ایران نیز محل بحث و تردید است.

برای مثال چندی پیش محمدرضا خباز، فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفته بود: «آیا دولت در سایه وجاهت دارد، از نظر بین‌المللی و داخلی و همچنین علم سیاست معنا دارد یا خیر؟ اگر سؤال به این صورت مطرح شود، می‌توان درباره اصل خود دولت سایه صحبت کرد؛ اما درباره اینکه آیا در ایران چنین کاری قرار است صورت بگیرد یا خیر، واقعا مطلع نیستم و هرچه بگویم نوعی گمانه‌زنی و اظهارنظر بی‌پشتوانه است که مبنایی ندارد».

یا آنکه هدایت‌الله آقایی درباره نسبت میان شرایط سیاسی موجود و تشکیل دولت در سایه گفته بود: «طرح‌هایی که مطرح می‌شود، در جبهه اصولگرایان نیز مطرح بود و آقای جلیلی زمانی اعلام کرد دولت در سایه تشکیل می‌دهد. این بحث‌ها در بین اصلاح‌طلبان هم مطرح است. دولت در سایه زمانی مطرح می‌شود که تحزب و چارچوبی دموکراتیک در جامعه حاکم باشد؛ یعنی قدرت احزاب به رسمیت شناخته شود و احزاب آزاد باشند و، چون به مردم پاسخ‌گو می‌شوند، باید خودشان را برای دوران انتقال و دوران حاکمیت آماده کنند؛ در غیر این صورت اگر جبهه‌ای برای مدتی خارج از قدرت قرار بگیرد، در آن مدت بین افرادش تقسیم کار می‌کند... دولت در سایه با روح وضعیت فعلی کشور همخوانی ندارد و بیشتر یک مشغولیت داخلی است تا کاری که بتواند تأثیر خود را بگذارد.

ما زیاد دیده‌ایم که تشکیل کابینه یک رئیس‌جمهور خارج از کسانی است که او را حمایت می‌کردند و از این‌رو پاسخ‌گویی حزب به مردم وجود ندارد». البته برخی هم نسبت به تشکیل دولت در سایه از سوی اصلاح‌طلبان ابراز خوش‌بینی می‌کنند. برای مثال محمود میرلوحی چندی پیش گفته بود: «اکنون بنیاد باران، آقای خاتمی و دولت او هستند و مجلس‌ششمی‌ها هر ماهه جلسات بسیار مؤثر و خوبی پیش از شیوع کرونا داشتند و عملا کنار قضایا هستند و الان هم باز دولت آقای روحانی و به قول بعضی از دوستان حلقه نیاوران از قبل حزب اعتدال و توسعه را داشتند و می‌توانند با دوستانشان باشند و اطرافیان مرحوم آقای هاشمی و حزب کارگزاران و عملا نیرو‌های اطراف آقای کروبی و حزب اعتماد ملی نیرو‌های فعالی در کشور هستند، پس چرا نشود؟ باید بشود و می‌شود.

مگر می‌شود نسبت به مسائل بی‌تفاوت بود؟ بالاخره منطق دنیا و روش و شاخص‌هایی که در دموکراسی در کشور‌هایی که مردم‌سالاری و دموکراسی مطرح است، اساسا تک‌صدایی امکان ندارد و یک مفهوم غریبه و خیلی عجیبی است، ولی در کشور ما همه شعار مردم‌سالاری می‌دهیم و در کنار آن متأسفانه نظارت استصوابی را می‌گوییم و نظارت استصوابی هم تا جایی دامنه‌اش را گسترش می‌دهد که آقای لاریجانی هم در آن قرار نمی‌گیرد و آقای جهانگیری و ده‌ها چهره دیگر مثل آقای پزشکیان در مجلس و آقای شریعتمداری و... را رد می‌کنند».

پیش‌تر هم گویا طرح تشکیل دولت در سایه در شورای مرکزی حزب کارگزاران مطرح شده و گفته شده بود که این طرح بر اساس مصوبه کمیته سیاسی برای نقد عملکرد قوا در دستور کار این حزب قرار گرفته است. حالا و با خبر تازه‌ای که علیزاده‌طباطبایی داده است، باید دید دولت در سایه اصلاح‌طلبان با چه شیوه‌ای و در چه سطحی و با حضور رسمی چه شخصیت‌هایی شکل خواهد گرفت و احیانا اگر چنین سازوکاری به وجود آید، مرز انتقاد و پرسشگری را تا چه میزانی پیش می‌برد؟

منبع: روزنامه شرق
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ دل سهراب بختیاری زاده با استقلال است

عکس/ تیپ تینیجری فاطمه معتمد‌آریا ۴۴ سال پیش با شلوار پیش بندی و کلاه خاص

عکس/ قابی احساسی از ابی و دخترش ۵۳ سال پیش در یک رستوران

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ ژست عاشقانه حمیرا و پرویز یاحقی ۵۳ سال پیش با استایل اروپایی

عکس/ خنده‌های از ته دل بهاره رهنما و دخترش پریا در پشت دیوار

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ چهره شوکه کننده نوید محمدزاده با تیپ اجق وجق در دیدار با بهمن مفید

عکس/ تمام بازیکنان مشترک استقلال و پرسپولیس

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

بهترین رژیم غذایی برای بهبود سرطان پروستات

روش‌های خانگی بجای بوتاکس؟

دمای تهران زیر صفر شد

خیال استقلال از رونالدو و مانه راحت شد

ترامپ: در صورت صلح، روسیه به اوکراین حمله نخواهد کرد

تعطیلی بخش‌های بستری بیمارستان‌ها در نوروز تعیین و تکلیف شد

ضرورت استفاده از هوش مصنوعی برای کاهش تصادفات

واکنش حماس به عملیات جنوب حیفا

یاغی پرسپولیس: بردن دربی لذت بخش است

بحث پزشکیان با امام جمعه اسلامشهر

صحبت‌های جالب رضاییان پس از دربی؛ قول رامین به هواداران استقلال

عکس/ پوستر AFC پس از دربی؛ Tehran is RED

کارشناس داوری دربی ۱۰۵؛ پنالتی استقلال سوخت؟

فیلم/لحظاتی از شادی و غم بعد از سوت پایان دربی ۱٠۵

فیلم/بوژوویچ: استقلال در دربی سزاوار باخت نبود

فیلم/هوادار ناراحت استقلال روی سکوی‌های ورزشگاه بعد از سوت پایان بازی

عالیشاه: یک فینال را بردیم، ۹ تا باقی مانده است

عکس/خوشحالی عابدزاده از برد پرسپولیس در دربی

علی علیپور به رکورد هاشمی‌نسب رسید

فیلم/گل دوم پرسپولیس به استقلال توسط علی علیپور

کارتال دربی تهران را هم برد؛ پرسپولیس دبل کرد و به کورس برگشت!

اوجالان رئیس پ‌ک‌ک: این گروه باید خود را منحل کند

حسینی باید اخراج می‌شد!

کری‌خوانی اسکوچیچ پس از تساوی

اعتراض سریع استقلال به پنالتی دربی: آفساید به نظر می‌رسید!

فیلم/ گل اول پرسپولیس

عالیشاه پنالتی‌زن پرسپولیس را عوض کرد

برد یک نیمه‌ای پرسپولیس در دربی؛ استقلال باز هم پنالتی داد

تصویر جالب از پرتماشاگرترین دربی پایتخت

پزشکیان: از قطعی برق و گاز عذرخواهی می‌کنم

فیروز کریمی: پیشنهاد استقلال را رد کردم

عکس/ رامین رضاییان به سمت نیمکت پرسپولیس رفت

نوشته جالب هوادار پرسپولیس برای سروش رفیعی

پوتین: اولین ارتباطات ما با دولت آمریکا، امید‌هایی را منعکس می‌کند

واکنش کفاشیان به ائتلاف با عابدینی علیه تاج

مرگ مشکوک بازیگر معروف و همسرش

رشد چشمگیر مجتمع تبریز بیمه معلم در رشته‌های اموال، اشخاص و عمر

واحد پول چه کشورهایی پوند است؟

سرمایه‌گذاری مولد؛ سود فردی، رشد جمعی

ماجرای مرگ تلخ ۱۹ ورزشکار ایرانی به خاطر گازگرفتگی

آیا تغذیه سالم در بارداری بر هوش نوزاد اثر دارد؟

جاذبه‌های گردشگری پارک طالقانی تهران

قیمت گوشت امروز چهارشنبه ۸ اسفند اعلام شد

آشنایی با خواص شگفت‌انگیز کنجد برای سلامتی

ساعت کاری اصناف در ماه رمضان و شب عید کاهش نمی‌یابد

عمر مفید باتری ماشین؛ از کجا بفهمیم وقت تعویض باتری رسیده است؟

اختلال خواب چیست و چگونه درمان می‌شود؟

اینفوگرافی/ قدرتمندترین پاسپورت‌ها در سال ۲۰۲۵

فیلم/ مسعود فراستی: هر غلطی که دلم بخواهد می‌کنم

تلویزیون امروز و فردا چه فیلم‌هایی پخش می‌کند؟