تاریخ انتشار: ۱۸:۲۹ - ۲۴ خرداد ۱۴۰۱

دعوای مسعود فراستی با مرتضی آوینی بر سر چه بود؟

مسعود فراستی در نشست «سینمای ایران از امید تا سیاه‌نمایی» با تاکید براینکه سینما آینه اجتماعی خودش نیست، گفت: این موضوع دعوای من با مرتضی آوینی بود.

 مسعود فراستی

اقتصاد۲۴- در ابتدا، «میلاد دخانچی» مجری برنامه به فیلم «کاپرا کجاست؟» اشاره کرد و گفت: عمده استدلال این فیلم روی مفهوم سینما به‌مثابۀ آینه و تایید و رد این گزاره طراحی شده است. فیلم انصاری تلاش می‌کند این گزاره را به مشکل تبدیل کند و اثبات کند که این گزاره چقدر درست یا غلط است.

وی گفت: موضع فیلمساز در اثر «کاپرا کجاست؟» این است که فیلمساز با مخفی شدن پشت گزاره سینما به‌مثابۀ آینه یا انعکاس دهنده وضع موجود از مسئولیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خودش شانه‌خالی می‌کند.

این مجری در ادامه به تشریح وضعیت آینه پرداخت و با طرح این سوال که اساساً آینه چیست و اگر بخواهیم آن را فلسفی تجزیه و تحلیل کنیم چه کارکردی دارد، عنوان کرد: آینه در قدم اول چیزی است که انعکاس دهنده ماست. ما جلوی آینه قرار می‌گیریم که بازتابی از خودمان داشته باشیم و این تعریف ساده و منطقی است، اما کارکرد آینه ریزه‌کاری‌هایی دارد چراکه هیچ‌وقت ما جلوی آینه قرار نمی‌گیریم که فقط خودمان را ببینیم بلکه خودمان را در معرض آینه قرار می‌دهیم برای سودای بهتر شدن تا خودمان را بهتر کنیم.

دخانچی با تأکید براینکه هیچ‌وقت کارکرد آینه انعکاس نیست، تصریح کرد: آینه سودا و ترغیب بهتر شدن را به‌مثابۀ کارکرد همراه دارد؛ کارکرد آینه نفی وضع موجود است. در ادبیات روان‌کاوی مفهومی وجود دارد و روانشناس معروف فرانسوی درباره مرحله آینه‌ای سخن می‌گوید. در این مرحله کودک با خودِ متفاخر خودش همذات پنداری می‌کند. یعنی با خودِ آرمانی خودش همذات‌پنداری می‌کند لذا در تعالیم روان‌کاوی آینه کارکرد مواجهه ما با نسخه بهتر و متعالی‌تر از ما دارد.

وی اظهار داشت: آینه فقط انعکاس دهنده ما نیست بلکه آینه تولید خودآگاهی می‌کند در عین حالی که ما را از خودمان بیگانه می‌کند. در آینه نفی وضع موجود قرار دارد و سودای متفاخر شدن و بهتر شدن و انعکاس نسخه والا شده ما را قرار است محقق کند. حال اگر همه این کارکرد‌های آینه را به سینما نسبت بدهیم آن وقت است که می‌توانیم بگوییم آری سینما به‌مثابۀ آینه می‌تواند عمل کند، اما آینه‌ای که همه کارکرد‌های آینه را برای آن متصور شویم.

دخانچی افزود: سینمایی سینماست که تولید خودآگاهی می‌کند و نسخه آرمانی از ما می‌تواند نشان دهد و حتی ما را در غفلتی حتی کوتاه می‌برد و ضد قهرمان در آن وجود دارد و هرجا ضد قهرمان وجود دارد حتما قهرمان وجود دارد. خلاصه اینکه سینما مثل آینه است، اما با درنظر گرفتن همه کارکرد‌های پیچیده‌ی آینه.

فراستی: سینما آینه‌ی اجتماعی خودش نیست؛ این دعوای من با آوینی بود

مسعود فراستی در بخش دیگر این نشست در پاسخ به سوال دخانچی گفت: من معتقدم سینما آینه نیست و ابداً هنر، آینه نیست. هنر به‌نظر من اگر هم آینه باشد، آینه هنرمند است. سینما وقتی آینه فیلمساز است [فیلمسازی که من دوست داشته باشم یا نداشته باشم]؛ فیلم مشخص است که متعلق به او یا تهیه کننده و یا هردو نفر آن‌ها است و در چه دوره‌ای ساخته شده است.

این منتقد سینما با تاکید براینکه هیچ فیلمسازی در تاریخ سینما آینه اجتماعی خودش نیست، گفت: این مسئله دعوای قدیمی من و مرتضی آوینی عزیز بود. اما سینمای امروز ما خیلی آینه اوضاع است؛ نه‌اینکه فیلمساز اینقدر تعهد داشته است که اوضاع را منعکس کند؛ نه! اصلا تعهدی ندارد، اما این میزان رانت‌خواری در سینما آینه اوضاع فیلمساز است. این میزان بی‌ارتباطی با مخاطب و مسائل او واقعا نوبر است.

وی گفت: در سینمای جدی دنیا از شکل و ریتم و شکل آن خواهید فهمید یک اثر متعلق به چه مقطعی از زمان است، اما مخاطب از سینمای ایران چنین چیزی نمی‌فهمد؛ مقداری کهنگی فیلم‌ها می‌گوید دهه ۶۰ است و یا آپارتمان نشینی آثار ۲۰ سال اخیر نشان می‌دهد فیلم متعلق به دو دهه اخیر است، همین. سینمای ایران هیچ ارتباطی با مخاطب ندارد و در سال تنها یک یا دو فیلم ممکن است با مخاطب ارتباط جدی داشته باشد.

فراستی با تاکید براینکه سینمای ایران آینه آدم‌های خودش است، افزود: سینمای ایران به‌جای اینکه خودآگاه را به مخاطب نشان دهد، ناخودآگاه را نشان می‌دهند؛ یعنی تمام بیماری‌هایش را نشان می‌دهد. نه‌فقط درباره ما هنر بازتاب ناخودآگاهی صاحب اوست، بلکه در جهان نیز چنین است. اگر هنر خودآگاه بود هنری خلق نمی‌شد چراکه انگیزه‌ای برای نوشتن و ساختن آنچه به آن آگاه است وجود ندارد.

این منتقد پیام را خودآگاه دانست و گفت: فیلمساز اگر قصد انتقال پیام داشته باشد باید به تلگراف خانه برود و ربطی به سینما ندارد چراکه هنر پیام نمی‌دهد، بلکه حس‌های انسانی را برمی‌انگیزد؛ کاری که فلسفه و هیچ چیز دیگر از انجام آن عاجز است لذا برانگیختگی حس اساساً کار هنر است.

منبع: ایسنا
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع دوربین‌های عکاسی + جدول

قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه ۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

جزییات تازه از تعطیلی مدارس و ادارات تهران در روز چهارشنبه ۸ اسفند

قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه ۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ بازار آستارا در گیلان حدود ۵۴ سال پیش

عکس/ چهره خاص نیوشا ضیغمی قبل از عمل زیبایی

عکس/ دیدار صمیمانه وریا غفوری و توماج صالحی

عکس/ تیپ گنگ شهرام صولتی ۵۳ سال پیش در پارک ملت

عکس/ آرایشگاه معروفِ زنانه ۶۸ سال پیش در تهران

عکس/ تغییر باورنکردنی چهره زیبا بروفه با استایل زمستانی

عکس/ معماری بی نظیر مهمانخانه قزوین ۱۴۴ سال پیش در دوران قاجار

عکس/ اتوبوس‌های برقی زاکانی دود می‌کند

اینفوگرافی/ تبارشناسی استیضاح کنندگان همتی از پایداری تا شریان

عکس/ ژست صمیمی عمو پورنگ و نعیمه نظام دوست با سفیر ژاپن

عکس/ استقبال عراقچی از لاوروف

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

حذف یارانه ۳ دهک؛ نحوه استعلام وضعیت یارانه

اظهارنظر جدید درباره افزایش قیمت بنزین

جزییات جدید درباره افزایش سن بازنشستگی

دلار تا چه قیمتی ریزش می‌کند؟

استیضاح همتی چه بر سر ارتباط دولت و مجلس می‌آورد؟

اینفوگرافی/ آخرین وضعیت نقدینگی و پایه پولی در ایران

چرا واردات هم نتوانست بازار سیب زمینی را آرام کند؟/ ماجرای هشدار به وزارت جهاد کشاورزی در اردیبهشت ۱۴۰۳ چه بود؟

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۸ اسفند ۱۴۰۳

پیش بینی بورس امروز چهارشنبه ۸ اسفند۱۴۰۳

وضعیت هواشناسی امروز

۲ ماده غذایی که استخوان‌ها را محکم می‌کنند

آب و هوا در نوروز ۱۴۰۴ چگونه است؟

ملاحظات دندانپزشکی برای جویدن آدامس

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

ثبت عکس هُمای سعادت در ارتفاعات الموت

چرا نام امامان در قرآن نیامده است؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۸ اسفند ۱۴۰۳/ دلار بخریم یا نه؟

دختری جسد مادرش را کباب کرد

بهبود عملکرد مغز با مصرف این ماده غذایی

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۸ اسفند ۱۴۰۳/ کاهش قیمت طلا ادامه دارد؟

به جای استیضاح همتی، به دنبال اصلاح نظام اقتصادی باشیم/ خارج از انصاف است که دولت فعلی را مقصر وضعیت کنونی بدانیم

کیک سیب نامرئی؛ کیک خوشمزه و محبوب فرانسوی

چرا خواب‌هایمان را فراموش می‌کنیم؟

کنترل کلسترول با مصرف این نوشیدنی پرطرفدار ایرانی

جایزه تمشک طلایی به این سریال صداوسیما رسید!

عاملان انفجار ساختمان بنیاد، اتباع بودند

عکس/جمله عجیب عراقچی درباره مذاکره با آمریکا سوژه شد

اعلام وضع هوای تهران در روز چهارشنبه ۸ اسفند

پزشکیان: دولت چهاردهم عمیقا باور دارد که توسعه پایدار فقط در وضعیت صلح و آرامش ممکن است

شرایط پیش‌فروش مرحله دوم سکه اعلام شد

تصویب نقشه جامع دفاعی امنیتی ایران

توضیح استقلال درباره وضعیت مذاکره با ماتزاری؛ پیام‌هایی که دردسرساز شدند!

خانواده‌ای در زعفرانیه ۳۴۴ میلیون تومان قبض گاز دریافت کرد

ممنوعیت ازدواج مهاجران فاقد مدرک

تک و پاتک رسایی و قالیباف در جلسه علنی

تعداد تماشاگران دربی مشخص شد

اعتراض جامعه صنفی تهیه کنندگان سینما به توقیف تاسیان

یاوه گویی جدید نتانیاهو علیه ایران

هاشمی‌نسب قید حضور در استقلال را زد!

بررسی بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۴ کل کشور به پایان رسید

عکس/ تجلیل از پیشکسوتان ورزشی خراسان رضوی