اقتصاد۲۴- بازار بورس در سال ۹۹ با اوج آغاز شد و با فرود به پایان رسید و سهام داران بسیار زیادی را مال باخته کرد، اما در عوض برای برخی بنگاه‌های بورسی سال برداشت و سودبری بود. در این گزارش نگاهی به شرکت‌هایی کردیم که سود‌های تا ۲۸ برابر بیشتر از سال قبل را امسال از بورس داشته‌اند.
وضعیت بورس تهران در سال جاری یکی از عجیب‌ترین تجربه‌های بورس‌اولی‌ها و حتی بورس‌بازان قدیمی بوده است.
بیشتر بخوانید: زمان آغاز به کار بازار بورس
از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا میانه ماه مرداد بازار سهام در صدر توجه سرمایه‌گذاران و تمامی ارکان جامعه بود و شماره گر‌های بورس در سرمستی تمام عدد می‌انداخت و سود روی سود می‌گذاشت، اما این رویای خوش دوام زیادی نداشت و از میانه تابستان بورس با چنان شدتی فرود آمد که هنوز هم نتوانسته از جای خود بلند شود.
چه شرکت‌هایی بیشترین سود بورسی را داشتند
هزاران سرمایه گذار خرد بین ۵۰ تا ۷۰ درصد سرمایه خود را باختند یا با ضرر از این بازار خارج شدند یا هنوز منتظر هسند حداقل اصل پولشان بازگردد. اما همه بورسی‌ها در مال باختگی شریک نبودند و برخی سود‌های در این سال کردند که هرگز در خواب هم به خود نمی‌دیدند. برخی از بنگاه‌ها و شرکت‌های حقوقی از جمله این کاسبان طوفان امسال بورس هستند.
پرویز بابایی کارشناس در گفتگو با رویداد۲۴ بازار سرمایه سال ۹۹ را سال تجدید ارزیایی و سودسازی حقوقی‌ها از فروش سرمایه گذاری‌ها می‌نامد. او افزایش شاخص سهام سال ۹۹ را ناشی از رشد چندعامل می‌داند.
«ازجمله افزایش ۵۵ درصدی دلار آزاد از ۱۶۰۰۰ به ۲۴۸۰۰ تومان و دلار نیمایی از ۱۳۵۰۰ به ۲۳۴۰۰ تومان؛ تقریبا ۳ برابرشدن و افزایش کاتد شرکت ملی مس از ۷۲ هزار تومان در هرکیلو از ابتدای سال تا ۲۱۰ هزار تومان فعلی؛ افزایش نرخ شمش فولاد از ۵۲۰۰ تا ۱۱۰۰۰ تومان فعلی؛ افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی کالا‌های پتروشیمی و رشد ۸۰ درصدی قیمت مسکن تهران از میانگین متری ۱۵.۵ میلیون تومانی اول سال تا ۲۸ میلیون فعلی که موتور تجدید ارزیابی زمین و املاک شرکت‌ها رو روشن کرد.»
به گفته این کارشناس بورسی سهامی که در ۴ ماه اول سال ۴ برابر شد و با رشد ۳۰۰ درصد از ۵۱۲ هزار واحد به بیش از ۲.۲ میلیون واحد رسید؛ افزایش قیمت دلار و کالا‌ها و زمینی بود که شرکت‌ها را به صرافت فروش زمین‌ها و املاک اداری خودشان انداخت تا دارایی‌های ثابت چند میلیونی خود را به چند صد میلیارد بفروشند و کم کاری یا زیان عملیاتی خود را بپوشانند.
او صحبت‌های خود را این گونه ادامه می‌دهد: «۴ ماه اول که بورس غوغا کرد و ۳۰۰ درصد رشدکرد؛ سیل نقدینگی را به سمت بورس روانه کرد و حقوقی‌های بورسی سهام چند برابرشده خود را فروختند و سود درسود مرکب به جیب زدند و این سود چنان شیرین بود که حتی در روز‌های افت بورس هم که سود عملیاتی و مستمرشان کمتر شد یا زیانده شدند؛ باز فروش سهام را ادامه دادند و بازیان خود را با سود فروش سهام حتی به قیمت نابود شدن سرمایه سهامداران تازه وارد ادامه دادند تا جایی که حتی شکایت از فروش سهام حقوقی‌ها هم به جریان افتاد و مجلس هم به بازی شکایت ازحقوقی‌های سهام فروش دست زد که البته هنوز نتیجه‌ای نداشته است.»
سود حقوقی‌های بازار سهام از فروش سرمایه گذاری‌ها
حقوقی‌های بورس امسال با این پارادوکس مواجه بودند که برای حمایت از سهام خود در کوران فروش حقیقی‌ها باید با خرید سهام از سهام خود حمایت می‌کردند و باز برای سوددادن به سهامداران خود باید با فروش سهام ارزان خریده شده قدیمی سود می‌ساختند و در چنان مخمصه‌ای گرفتار بودند که انگار بیشتر از حقیقی‌ها سهام فروختند و عامل نزول و ریزش بازار شدند.
سود نجومی شرکت‌های بورسی دولتی و حاکمیتی
پرویز بابایی با استناد به اطلاعات کدال، درآمد بورسی برخی از حقوقی‌ها را افشا می‌کند که سود‌های نجومی ساختند و حمایت از سهامداران خود و بازار را جدی نگرفتند:
*سرمایه گذاری بوعلی امسال ۶۸۰ درصد افزایش سود از ۶۹ به ۵۴۴ میلیارد تومان داشته است.
*سرمایه گذاری اعتلا البرز ۱۹۶ درصد افزایش سود از ۳۳ به ۹۹ میلیارد تومان کسب کرده است.
*بانک دی وابسته به بنیاد شهید ۱۸۴۴ درصد افزایش سود حاصل از سرمایه گذاری‌ها داشته و سود فروش سرمایه گذاری‌ها از ۲۳۷ به ۴۶۲۵ میلیارد تومان افزایش داشته است.
*سود فروش سهام سرمایه گذاری صبا تامین از ۲۰۷۳ به ۵۱۰۰ میلیاردتومان و ۱۴۶ درصد افزایش یافته است.
*شرکت معین آزادگان که ۱۹۰ درصد سهامش متعلق به شرکت خودکفایی آزادگان است در ۶ ماهه سال ۹۹ حدود هزارمیلیاردتومان سود از فروش سهام کسب کرده است.
*پاکشو ۲۶۰ میلیاردتومن از فروش سهام بانک سامان کسب کرده است.
*پتروشیمی فن آوران.۴۹۰۳ میلیارد تومان از فروش سهام تاپیکو سود کسب کرده است.
*سرمایه گذاری شیمیایی ایران با نماد شیران از واگذاری توکا رنگ سپاهان ۵۳ میلیاردتومان سود شناسایی کرده است
*شرکت کیسون از واگذاری سهام پریلیسیه به شرکت بلاروسی ۱۴۵ میلیاردتومان سود ساخته است.
*بانک سینا وابسته به بنیاد جانبازان انقلاب اسلامی از فروش سهام سرمایه گذاری بهمن با تماد کبهمن حدود ۳۸۰ میلیاردتومان سود کسب کرده است
*شرکت معدنی باما با نماد کاما از فروش سهام زیرمجموعه‌اش یعنی شرکت ذوب روی اصفهان ۵۷۰ میلیاردتومان سود در ۶ ماهه اول ۹۹ کسب کرده است.
*سود فروش سرمایه گذاری‌ها در سرمایه گذاری غدیر وابسته به سازمان تامین اجتماعی نیرو‌های مسلح با رشد ۲۸ برابری در سال ۹۹ از ۲۶ به ۷۸۵ میلیاردتومان رسیده است.
*در شرکت سرمایه گذاری امید وابسته به بانک سپه؛ سود فروش سرمایه گذاری‌ها با رشد ۹ برابری از ۹۵ به ۸۶۳ میلیارد تومان رسیده است.
*سرمایه گذاری پویا وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام در ۹ ماهه سال ۹۹ از فروش سهام ۵۷۳ میلیارد تومان سود کسب کرده که نسبت ۵۴ میلیارد تومان مدت مشابه سال قبل ۹.۵ برابرشده است.