اقتصاد24 - بازار مسکن شهر تهران در ۱۰ روز ابتدای اسفندماه ۱۳۹۷ به دلیل نبود چشم‌انداز روشن سیاسی و اقتصادی، احتیاط طرف عرضه را به همراه داشته و بنا به گزارش‌های میدانی، برخی مالکان، قیمت‌های پیشنهادی را تا پنج درصد افزایش داده‌اند. البته واسطه‌های ملکی می‌گویند با وجود این‌که اسفندماه معمولاً مقطع پررونقی در بازار مسکن محسوب می‌شود، معاملات نسبت به بهمن ماه افزایش چندانی نداشته و حتی با اندکی کاهش همراه بوده است.
افراد حرفه‌ای نیز از بازار خارج شده و عمده خریداران را کسانی تشکیل می‌دهند که واحدهای خود را فروخته و برای خرید عجله دارند.
بر اساس آمارهای ثبت شده در سامانه‌های املاک از یکم تا ششم اسفندماه ۱۶۲۰ فقره خرید و فروش مسکن در شهر تهران انجام شده که نسبت به همین زمان در ماه قبل افزایش چندانی نشان نمی‌دهد. با این حال دفاتر املاک از نوعی «دبه» فروشندگان در بازار ملک خبر می‌دهند که تحت تأثیر چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی قرار دارد. یکی از مشاوران املاک فعال در منطقه یک تهران با بیان این‌که در روزهای اخیر پنج نشست من لغو شد، اظهار می‌کند: بازار مسکن شدیداً نسبت به تحرکات سیاسی حساس است. به طور مثال استعفای وزیر خارجه یا نداشتن تصویری روشن از FATF و لایحه پالرمو در تصمیمات مالکان تأثیرگذار است. البته با توجه به رشد قیمت بیش از توان طرف تقاضا، خریدار چندانی در بازار مسکن وجود ندارد اما بعضی مالکان با وجود رکود شدید، هنوز هم قیمت‌ها را به‌روز می‌کنند.
مظنه مسکن شهر تهران بر اساس معاملات اسفندماه 1397
با همه این احوالات، رئیس اتحادیه مشاوران املاک معتقد است که به دلیل پایین بودن توان خریداران، سال ۱۳۹۸ مطلقاً با جهش قیمت مسکن مواجه نخواهیم شد و قیمت‌ها نهایتاً همپای نرخ تورم یا پایین‌تر از آن افزایش می‌یابد. مصطفی‌قلی خسروی در حاشیه «ششمین نمایشگاه املاک و مستغلات» در جمع خبرنگاران اظهار کرد: بعد از انقلاب در سال‌های ۱۳۶۸، ۱۳۸۶، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷ با جهش قیمت مسکن مواجه بودیم که چهار مؤلفه اصلی بورس، طلا، حامل انرژی و ارز باعث این اتفاق شد. هم اکنون که توان متقاضیان پایین آمده جهش قیمتی مطلقاً اتفاق نمی‌افتد. اما با افزایش نرخ تورم می‌توان رشد قیمت مسکن را پیش بینی کرد اما پایین‌تر از نرخ تورم خواهد بود.
بازار مسکن خنثی شده است
یکی از سوالاتی که این روزها ذهن بسیاری از مردم را به خود مشغول کرده این است که بازار مسکن در سال آینده به چه مسیری خواهد رفت. بعضی افراد از گرانی صحبت می‌کنند، عده‌ای معتقد به کاهش قیمت‌ها هستند و برخی نیز رشد متناسب با نرخ تورم را پیش‌بینی می‌کنند. اما آن‌چه می‌توان از شرایط فعلی استنباط کرد این‌که توان طرف تقاضا جوابگوی قیمت‌های فعلی نیست.
سلمان خادم‌المله، واکنش بازار مسکن نسبت به افزایش قیمت را خنثی می‌داند و معتقد است: با توجه به این‌که اقتصاد ما تحت تأثیر تحریم‌ها قرار دارد اگر شرایط سخت‌تر شود ممکن است قیمت اسمی مسکن افزایش پیدا کند ولی هرچقدر قیمت بالا برود رابطه معکوس با حجم معاملات پیدا می‌کند و خرید و فروش از این مقدار هم کمتر خواهد شد. لذا با توجه به این‌که در هر بخشی قیمت، محصول عرضه و تقاضا است بعید می‌دانم قیمت مسکن در سال آینده بالاتر از نرخ تورم برود.
راهکار کنترل قیمت مسکن
محمدمهدی مافی، کارشناس بازار مسکن نیز معتقد است که اگر سیاست‌های لازم برای جذب نقدینگی بخش خصوصی در بخش ساخت و ساز اتخاذ شود می‌توان روند رشد قیمت مسکن را کنترل کرد؛ او هم‌چنین بازار مسکن را ماهیتاً تابع عرضه و تقاضا می‌داند و می‌گوید اگر سرمایه‌ها به بازار مسکن حمله کند عرضه حدود یک دهم تقاضا است.
آمار بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن شهر تهران در بهمن ماه ۱۳۹۷ نشان می‌دهد متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیر بنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۹ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه گذشته و ماه مشابه سال گذشته به ترتیب ۱.۷ درصد و ۸۵.۱ درصد افزایش داشته است. هم‌چنین در این ماه تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به بیش از ۹۳۰۰ واحد رسید که نسبت به ماه قبل ۳۹ درصد افزایش داشته، اما نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۴۹.۲ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
منبع: ایسنا