اقتصاد۲۴- با توجه به نزدیکی به روزهای پایانی سال و افزایش تقاضا برای ارز، عدم بازگشت کامل ارز تعهد شده از سوی شرکت‌های صادراتی به چالشی جدی تبدیل شده که بهترین راهکار مقابله با این موضوع، اخذ وثایق و تضامین سنگین از صادرکنندگان بزرگ از همان ابتدای کار است.
به‌رغم انتشار اخباری مبنی بر ورود ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به ویژه محصولات پتروشیمی به سامانه نیما اما آمارهای رسمی حاکی از آن است که به دلیل اختلاف قابل توجه میان نرخ سامانه نیما و بازار آزاد ارز، شرکت‌های بزرگ صادراتی تمایلی به بازگرداندن ارز حاصل از صادراتشان به سامانه نیما ندارند.
در این میان سیدتقی کبیری نماینده خوی در مجلس شورای اسلامی با اشاره به چالش این روزهای کمبود عرضه ارز حاصل صادرات به سیستم بانکی به اقتصاد24 گفت: یکی از معضلاتی که هم اکنون در بحث نوسانات ارزی با آن مواجه هستیم، عدم بازگشت ارزهای اختصاص یافته به صادرات محصولات غیرنفتی به ویژه محصولات پتروشیمی است. متاسفانه آمار و ارقام رسمی منتشر شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن است که 15 میلیارد یورو از ارز صادراتی تعهد شده به سیستم اقتصادی بازنگشته است.
عضو کمیسیون اقتصادی با بیان این موضوع که هرچند با اعمال فشار، برخی صادرکنندگان ارز خود را به سامانه نیما تسلیم کرده‌اند، گفت: به دلیل عدم وجود یک سازوکار نظارتی دقیق و جدی بر صادرکنندگان، نمی‌توان انتظار بازگشت کامل ارز را به داخل کشور داشت.
وی یکی دیگر از دلايل عدم تمایل صادرکنندگان به ورود ارز حاصل از صادرات خود را تفاوت فاحش نرخ سامانه نیما با بازار آزاد دانست و گفت: تا زمانی که تفاوت قابل توجهی بین نرخ سامانه نیما و بازار آزاد ارز وجود داشته باشد نمی‌توان امیدوار بود که صادرکنندگان تمایلی به بازگشت ارز حاصل از صادراتشان به سامانه نیما داشته باشند چرا که این تفاوت وسوسه‌انگیز بوده و مانع از کارکرد صحیح سامانه نیما می‌شود.
کبیری معتقد است که یک نظارت دقیق و پیگیر برای امر بازگشت ارز صادرکنندگان به سامانه نیما از ابتدای صادرات تا پایان باید وجود داشته باشد.
وی افزود: یکی از راهکارهای موجود برای حصول اطمینان از بازگشت ارز، اخذ وثایق سنگین از صادرکنندگان است، چراکه اگر ضمانت‌های لازم از ابتدای کار از صادرکنندگان در خصوص بازگشت ارز گرفته نشود، بعداً دولت توفیقی در اجبار صادرکنندگان به بازگشت ارز نخواهد داشت.
نماینده خوی در پایان با تاکید بر لزوم تامین ارز در روزهای پایانی سال گفت: اگر با شرایط و عدم اجبار کنونی پیش برویم، امیدی نیست که در روزهای باقی مانده سال که نیاز به ارز در کشور افزایش می‌یابد، صادرکنندگان میزان ارز تعهد شده را به سیستم بانکی بازگردانند.