اقتصاد۲۴ - عباس آخوندی، وزیر پیشین راه و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد24 با اشاره به پیشینه تحریم‌ها گفت: در اواخر دولت آقای احمدی‌نژاد که تحریم‌ها شدت گرفته بود مقداری نفت به چین فروخته می‌شد. میزان نفتی که فروخته شد به معادل ۲۱ میلیارد دلار رسید. وقتی به چینی‌ها گفته می‌شد پول ما را بدهید، می‌گفتند به دلیل تحریم‌ها امکان نقل و انتقال مالی وجود ندارد. پول‌ها در چین ماند. آن موقع به چینی‌ها گفته شد حالا که نمی‌توانیم نقل و انتقال مالی کنیم بیایید به ما اعتبار مالی بدهید تا سرمایه‌گذاری کنیم. گفتند قبول، اما تمام پول‌تان را در چین نگه می‌داریم و معادل پول خودتان به شما اعتبار می‌دهیم.
رفتار چینی‌ها زورگویی مطلق بود
آخوندی ادامه داد: این یک خواسته عجیب و غریب از سوی چینی‌ها بود. مانند این است که شما از من ۱۰۰ تومان بگیرید و بگویید معادل آن به من ۱۰۰ تومان اعتبار مالی می‌دهید. خب این ۱۰۰ تومان که پول خود من است، چه اعتباری؟ چینی‌ها می‌گفتند به ایران اعتبار می‌دهند با نرخ فلان درصد و تازه باید این اعتبار را بیمه کنید. این که مثلا به ازای ۱۰۰ تومانی که پیش چینی‌ها داریم به ما ۸۰ تومان اعتبار بدهند و بهره و بیمه هم بخواهند که دیگر زورگویی مطلق است و این اتفاق رخ داد. این چیزی نیست که من بخواهم بر اساس حدس و گمان بگویم.
به ما به چشم کارگزار نگاه می‌کنند
وی افزود: این روز‌ها بحث نگاه به شرق یعنی چین و روسیه مطرح می‌شود. من به نگاه به شرق مخالف نیستم، اما ما باید مستقل باشیم. وقتی ما خودمان را به جایی وابسته می‌کنیم، هر کشوری که باشد، آن کشور به ما به چشم کارگزار خودش نگاه می‌کند. به ما به چشم یک طرف مقابل نگاه نمی‌کند. خب شما رفتار چینی‌ها با آن ۲۱ میلیاردی که دست‌شان بود نگاه کنید.
بیشتر بخوانید: خاطره عباس آخوندی از اظهارات امیرعبدالله خطاب به هاشمی رفسنجانی
می‌خواستند اعتبار را با سودش پس بگیرند
وزیر پیشین راه تاکید کرد: دولت آقای روحانی که سر کار آمد گفتیم ما ۲۱ میلیارد دلار در چین داریم. اگر ما در هر بانکی در دنیا فلان قدر پول بگذاریم معادل ۱۰ برابر آن را اعتبار می‌دهد. وقتی ۲۱ میلیارد دلار در چین پول داشتیم باید به ما معادل ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار می‌دادند. در دولت آقای روحانی به چینی‌ها گفتیم ما پیش شما ۲۱ میلیارد تومان پول داریم به ما اعتبار بدهید. به ما گفتند خیر، دولت پیشین (دولت احمدی‌نژاد) دریافت اعتبار به صورت یک به یک و معادل پول خودتان را قبول کرده است بنا بر این ما معادل پول خودتان اعتبار می‌دهیم و بیشتر نمی‌دهیم. آن اعتبار را هم با سودش می‌خواستند پس بگیرند. یعنی می‌گفتند ۲۱ میلیارد دلار شما در چین باشد و ما بعدا اعتبار را با سودش باید پس می‌دادیم.
آیا به این شکل می‌خواهیم تحریم‌ها را دور بزنیم؟
آخوندی ادامه داد: این یک نمونه است برای این که نشان داده شود این سخن که باید نگاه به شرق و روسیه و چین داشته باشیم چقدر امکان عملی شدن و اجرا دارد. وقتی گفته می‌شود نگاه به شرق، در واقع می‌خواهیم تحریم‌ها را دور بزنیم. آیا به این شکل می‌خواهیم تحریم‌ها را دور بزنیم؟
چینی‌ها حاضر به ارائه ضمانت نامه نیستند
او گفت: نکته دیگر این که هنگامی که من در وزارت راه بودم قرارداد‌های زیادی را به چینی‌ها پیشنهاد کردیم، برخی را به قرارداد رساندیم و امضا کردیم. نمونه‌اش قطار برقی تهران-مشهد که همین الان که با شما صحبت می‌کنم قرارداد امضا شده و مبادله شده، بین ایران و چین وجود دارد. ایران سهم ۱۵ درصدی‌اش در این قرارداد را نیز پرداخت کرده است. تنها کاری باید بشود این است که پولی که پیش خودشان است را بردارند و یک ضمانت نامه پیش پرداخت به ما بدهند. ضمانت نامه پیش پرداخت هم آسان‌ترین ضمانت نامه‌ای است که می‌توان ارائه داد. چون پول نقد برمی‌دارند و معادل آن یک ضمانت نامه می‌دهند. چینی‌ها از سال ۱۳۹۶ تا الان این ضمانت نامه را نداده‌اند. قرارداد هم همین جور باقی مانده و اجرایی نشده است.
برای نگاه به شرق، باید مسئله‌مان در محیط بین‌المللی را حل کنیم
وی در پایان تاکید کرد: بنا بر این باید به موضوع به صورت عملیاتی نگاه کرد. وقتی به موضوع به صورت عملیاتی نگاه شود می‌بینیم که حتی اگر بخواهیم نگاه به چین و روسیه داشته باشیم باید در ابتدا مسئله‌مان در محیط بین‌المللی را حل کنیم، بعد نگاه به شرق داشته باشیم. یعنی در وضعیت فعلی در عمل امکان این که نگاه به شرق داشته باشیم وجود ندارد. عملا فقط خودمان را معطل کرده‌ایم.