اقتصاد ۲۴- طبق ماده یک قانون مبارزه با پولشویی اصل بر صحت و اصالت معاملات است و اگر کسی با هویت فرد دیگری اقدام به معامله کند جرمی را مرتکب شده است و مجازات دارد. با توجه به این موضوع چندی پیش در فضای مجازی توییت‌هایی مبنی بر ساختن کدهای بورسی جعلی توسط کارگزاری‌ها مطرح شد که ادعا می‌کرد کارگزاری‌ها اقدام به ساختن کدهای بورسی برای افرادی که هویت آن‌ها معلوم نبود می‌کردند و معاملات گسترده‌ای را با این کد‌ها انجام می‌دادند.
در سال‌های گذشته به دلیل جذابیت عرضه‌های اولیه بازار کدهای بورسی اجاره‌ای داغ شده بود؛ و افراد به دنبال گرفتن کدهای بورسی مختلف برای سودآوری بیشتر بودند. به عنوان مثال در سال گذشته عرضه اولیه‌های شستا و آریا ساسول سود‌های خوبی را نصیب خریداران خود کردند، اما مدتی است با تغییر وضعیت بازار و کوچک شدن عرضه‌های اولیه دیگر سهامداران از کسب سود‌های بزرگ از عرضه‌های اولیه ناامید شدند. اما ساخت کدهای جعلی بورسی از سمت کارگزاری‌ها برای دستکاری در بازار یا پولشویی مساله دیگری است که این روز‌ها در فضای مجازی از سمت کاربران زیادی مورد توجه قرار گرفته که باید دید این ادعا صحت دارد یا نه؟
پولشویی با کدهای بورسی جعلی صحت دارد؟
از سال ۹۷ گرفتن کد بورسی با سخت‌گیری‌هایی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار مواجه شد و افراد برای ساخت کد بورسی باید شماره موبایل و حساب بانکی به نام خود داشته باشند تا بتوانند کد معاملاتی دریافت کرده و در بازار سرمایه امکان خرید و فروش سهام را پیدا کنند.
قبل از شکل‌گیری سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) شکایاتی مبنی بر استفاده کارگزاری‌ها از کدهای بورسی افراد و انجام معاملات به واسطه آن‌ها به سازمان بورس و اوراق بهادار شده بود، اما با شکل‌گیری این سامانه جلوی این تخلف گرفته شده است.
بیشتر بخوانید: توضیح مقام بانک مرکزی در مورد دلایل برگشت تراکنش‌ها
مهدی نعمتی، مدیر روابط عمومی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) در همین رابطه گفت: افرادی که بخواهند کد بورسی داشته باشند باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنند و با احراز هویت در این سامانه کد معاملاتی خود را دریافت کنند، در غیر این صورت و با نداشتن کد ملی، شماره موبایل به نام فرد حقیقی و شماره حساب افراد نمی‌توانند در بازار فعالیتی داشته باشند. چرا که با انجام تراکنش‌ها پیام کوتاهی به حساب فردی که کد بورسی به نام او ثبت شده است فرستاده می‌شود. پس امکان ساخت کد بورسی بدون اطلاع شخص وجود ندارد.
جعفر جمالی، معاون حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار هم درباره کدهای بورسی جعلی به تجارت‌نیوز گفت: تا به حال شکایتی در این مورد از سوی افراد حقیقی به سازمان بورس نشده است، اما اگر این اتفاق بیفتد جرم تلقی شده و با افراد حقیقی و حقوقی که این کار را کرده‌اند مقابله می‌شود، زیرا در سال‌های اخیر سازمان بورس نسبت به مصادیق پولشویی در بازار سرمایه به شدت حساس و ریزبینانه عمل می‌کند.
ساخت کدهای بورسی جعلی منطقی نیست
کارشناسان بازار سرمایه هم متعقدند ساخت کدهای بورسی جعلی منفعت خاصی برای کارگزاری‌ها ندارد. ولید هلالات در همین رابطه گفت: ساخت کدهای بورسی جعلی و انجام معاملات با کدهای بی نام ونشان سود و منفعتی را برای کارگزاری‌ها و حتی اشخاص حقیقی و حقوقی ایجاد نمی‌کند و به بهم خوردن وجهه این افراد فعال در بازار می‌انجامد پس برای این کار دلیل منطقی وجود ندارد.