اقتصاد ۲۴- در ابتدای این نشست حجت الاسلام جواد عبادی مدیر مؤسسه آموزش و تحقیقات کاربردی فقه اقتصادی گفتند: در زمینه اقتصادی بعد از انقلاب هیچ تحولی صورت نگرفته است ادامه دادند: قانون عملیات بانکی بدون ربا بعد از ۵ سال از انقلاب تدوین شد؛ یعنی هنوز پنج سال بعد از انقلاب خبری از آن نبود و حتی بعد‌ها نیز در عرصۀ اجرا، شاهد توفیقاتی نبودیم.
ایشان با بیان این نکته که امروز مسؤولین بانکی و اقتصادی تنها حوزویانی را می¬پذیرند که دست به ساختار نظام اقتصادی و بانکی نزنند گفتند: فقیه نباید هموارکنندۀ راه برای شرعی کردن ظاهری نظام سرمایه¬داری باشد. متخصصین حوزوی باید از فرصت پیش آمده توسط انقلاب اسلامی نهایت استفاده را کرده و برای اراۀه مدل، جهت مسائل حاکمیتی همّت کنند.
عبادی تصریح کرد: در حال حاضر فقه ما در برخی از بخش‌های اقتصادی در خدمت نظام سرمایه داری است؛ در زمان کنونی کشور زیر فشار تحریم‌ها قرار دارد، اما دولت ما به دنبال این است که واردکننده‌ای که نمی‌تواند تجهیزات وارد کند مبلغ تسهیلات و مقداری از سود را رایگان در اختیار قرار دهد.
مدیر موسسه آموزش و تحقیقات کاربردی فقه اقتصادی (طیبات) با تاکید بر لزوم نگاه مبنایی به مسائل اقتصاد اسلامی یادآور شد: نظام بانکی و نظام بورس کشور عادت کرده اند به چیزی که حوزویان هم با آن همراهی کرده اند.
او اضافه کرد: ما خیال می‌کنیم که در حال فتح سنگر‌های اسلام در اقتصاد هستیم، این در حالی است که در واقع تصمیم گیران پشت آموزه‌های اسلام پنهان شده اند و سنگر‌های اقتصاد لیبرالی را فتح می‌کنند.
او مطرح کرد: در چنین شرایطی بسیاری از پرونده‌های حقوقی شکل می‌گیرد و این میان کسی که ناسزا‌ها را متحمل می‌شود فقه اسلامی است.
در ادامه این نشست دکتر سعید توتونچی دکترای اقتصاد و مدیر کل امور استان¬های وزارت امور اقتصادی و دارائی، که از طریق ویدئو کنفرانس سخنران دیگر این نشست بود گفتند: وظیفۀ مالیات را تأمین بودجه کشور، توزیع عادلانۀ ثروت و تنظیم¬گری دانسته و افزود متاسفانه در قوانین مالیاتی ما، رگه¬های نقش توزیع ثروت و تنظیم¬گری کم دیده می¬شود و بیشتر تأمین مالی دولت پررنگ شده است؛ و برای همین است که مثلا حوزه بهداشت عمومی یا آموزش در ارائۀ خدمات بهتر و رایگان موفق نبوده است. در بخش تنظیم¬گری نظام مالیاتی که تقسیم و توسعۀ فرصت¬ها با استفاده از نظام مالیاتی توسط دولت¬ها می-باشد توفیق چندانی نداشتیم.
توتونچی ملکی عنوان کرد: اصلاح‌هایی که انجام شده و تا به امروز رسیده، شاکله کار ما را در زمینه مالیات بر ثروت تشکیل می‌دهد.
او ادامه داد: تقسیم بندی‌های مالیات بر مصرف، جزو مالیات‌های غیرمستقیم است و مصرف کننده آن مشخص نیست و هر کس که خریدار محصول باشد، این مالیات به او اصابت می‌کند.
مدیرکل امور استان‌های وزارت امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: برای نخستین بار در سال ۷۸ قوانین مربوط بر مالیات بر ارزش افزوده به صورت منسجم مصوب شد.
او یادآور شد: نخستین سوال این است که آیا این قوانین توانسته اند نیاز‌های کشور را تامین کنند یا خیر؟ نخستین نیاز تامین مالی دولت برای انجام امور جاری دولت است.
بیشتر بخوانید: دفاع تمام‌قد نخبگان از CGT
مدیرکل امور استان‌های وزارت امور اقتصادی و دارایی یادآور شد: امروز ما نمی‌بینیم که انگیزه‌های ورود یا خروج سرمایه گذاری در یک بخش در اثر سیاست‌های تنظیم گری باشد؛ امروز انگیزه‌های مالیاتی خاصی در بین سرمایه گذاران ایجاد نشده و نظام مالیاتی نتوانسته از ظرفیت‌های تنظیم گری و عدالت خواهانه خود استفاده کند.
او تصریح کرد: متاسفانه سرعت اعتبارات هزینه‌ای دولت کند بوده و ما اگر می‌خواهیم بدون دست اندازی به انفال و با تکیه بر درآمد‌های مالیاتی هزینه‌های دولتی را تامین کنیم، با مشکلات متعددی مواجه می‌شویم.
او تاکید کرد: متاسفانه بعد از گذشت ۴۰ سال از انقلاب هنوز در زمینه شفافیت تراکنش‌های بانکی فعالان اقتصادی مشکل داریم؛ اگر ما جایگاه اقتصادی شخصیت‌های حقیقتی و حقوقی را بدانیم به راحتی می‌توانیم با تشخیص تقریبا دقیق، می‌توانیم قوانین مالیاتی را برای آن‌ها اجرا کنیم.
در ادامه این مراسم حجت الاسلام و المسلمین محمدتقی اکبرنژاد تولیت مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی گفتند:ما در این کتاب در مقام تدوین آیین¬نامه نبودیم بلکه در حوزۀ تخصصی خودمان با استفاده متون دینی عناوین و مباحثی که ظرفیت ارتباط با مالیات اسلامی را دارد را بررسی کرده و آن‌ها را باهم و در کنار هم از منظر حاکمیت و البته در ظرف مدرنیته دیده¬ایم و این‌ها را به صورت پیوسته و در یک ساختار و شاکله نشان داده¬ایم.
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: کتاب فقه نظام مالیاتی اسلام منبع مسلمی است که تفاوت دو نگاه متفاوت را نشان می‌دهد، تببینی که در این کتاب از زکات، خمس، انفال و ... انجام شده است، آن را نماینده بسته جامع اجتماعی موسسه فقاهت می‌کند.
تولیت موسسه فقاهت و تمدن اسلامی تاکید کرد: ما در اصول فقه می‌گوییم که عقل حجت است، اما اینکه عقل با چه نسبتی از وحی قرار دارد موردبحث قرار نمی‌گیرد. ما در اصول فقه یک جمله بحث نکرده ایم که حکم ثابت شرعی و احکام منعطف چیست؛ به طور مثال می‌گوییم پیامبر (ص) به ۹ چیز زکات بسته اند، من از کجا باید بدانم که این حکم ثابت دین است یا تطبیقی است بر مسائل روز؟ ما ضابطه خاصی برای بررسی این مسائل نداریم.
اکبرنژاد اظهار داشت: قدم‌های فراوانی برای اصول استنباط نیاز است که در اصول فقه ما نیست و هنوز در قدم‌های نخست و مدخل موضوع ایستاده ایم.
او اضافه کرد: برخی در حوزه مدعی هستند که آزاداندیش هستند، موسسه فقاهت و تمدن اسلامی بر اساس بررسی‌های علمی و در نهایت ادب نظریه‌هایی مطرح کرده است، اما همین حوزه‌ای که ادعای آزاداندیشی دارد، فعالیت‌های علمی مجموعه ما را بایکوت خبری می‌کند، بسیاری از کتاب‌های ما سانسور شد که دیده نشود. کار‌های ما شخصی نبوده و در خدمت نظام اسلامی است.