اقتصاد ۲۴ - بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت کالا‌های اساسی سبد خانوار از ابتدای سال چند بار دستخوش تغییر و تحول قرار گرفته که هر بار مسئولان دلایل خاص خود را برای این گرانی‌ها مطرح می‌کنند.
آمار‌ها نشان می‌دهد که طی ماه‌های اخیر قیمت مرغ، گوشت قرمز، تخم مرغ، برنج، حبوبات، قند، شکر، لبنیات و میوه سیر صعودی داشته به طوریکه هیچ سنخیتی با نرخ مصوب و هزینه تمام شده ندارد، این درحالی است که مسئولان مشکلات سیستم توزیع و هزینه‌های بالا را مقصر اصلی آشفتگی و گرانی بازار می‌دانند، در حالیکه خانوار‌ها انتظار دارند با اعمال نظارت دقیق بر سطح بازار از گران فروشی جلوگیری شود.
گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که طی هفته‌های اخیر گرانی در بازار محصولات لبنی، شیرخام، مرغ، تخم مرغ و گوشت قرمز به اوج خود رسیده است که برخی کارشناسان علت اصلی این نوسانات را نابه سامانی نهاده‌های دامی مطرح می‌کنند، درحالیکه سرپرست دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهاد اذعان می‌کند که ۴ میلیون تن نهاده در بنادر موجود است و ۱۴ میلیون تن کالا برای ماه‌های آتی ثبت سفارش شده و هیچ گونه کمبودی در تامین وجود ندارد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین دلایل گرانی اقلام سبد مصرفی خانوار، آینده بازار و راهکار رسیدن به آرامش با خبر شویم:
مشکلات توزیع بعد از کشتار علت اصلی گرانی مرغ
محمد علی کمالی سروستانی مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه قیمت کنونی مرغ جوابگوی هزینه‌های تولید نیست، اظهار کرد: با توجه به افزایش قیمت مولفه‌های تولید، قیمت مصوب مرغ باید اصلاح شود.
وی افزود: مسئولان ستاد تنظیم بازار ابتدا قیمت محصول نهایی را مشخص می‌کنند و سپس قیمت مولفه‌های تولید را افزایش می‌دهند که این روش نادرست است.
کمالی سروستانی ادامه داد: بنابر آمار متوسط قیمت حمل هر کیلو نهاده دامی از ۴۵۰ به ۶۵۰ تومان و نرخ مصوب هر کیلو ذرت و کنجاله سویا ۲۰۰ تومان افزایش یافته که این امر در هزینه تمام شده تولید تاثیر گذار است.
مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی در واکنش به عرضه مرغ با نرخ بالاتر از مصوب در بازار بیان کرد: با توجه به عرضه مرغ بالاتر از نرخ مصوب، واحد‌های صنفی مکلف به عرضه با نرخ ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان هستند که متاسفانه در بازار شاهد عرضه با نرخ‌های غیرمنطقی هستیم که این امر بیانگر مشکلات توزیع بعد از کشتار است.
به گفته وی، با اصلاح قیمت مصوب، دست واسطه‌ها و دلالان کوتاه می‌شود به طوریکه دیگر شاهد عرضه با قیمت‌های غیر منطقی نخواهیم بود.
مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی قیمت منطقی هر کیلو مرغ زنده با احتساب ۱۲ درصد سود منطقی را ۱۹ هزار و ۹۰۰ تومان و مرغ گرم در کشتارگاه را ۲۸ هزار تومان اعلام کرد و گفت: از ستاد تنظیم بازار انتظار می‌رود که هر چه سریع‌تر نرخ مصوب مرغ را اصلاح کنند تا شاهد توزیع خارج از شبکه نباشیم.
این مقام مسئول از توزیع روزانه ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ تن مرغ گرم و ۱۵۰ تا ۲۰۰ تن مرغ منجمد در تهران خبر داد و گفت: در شرایط کنونی عرضه مرغ با نرخ‌های بالای ۳۰ هزار تومان هیچ ارتباطی به مرغدار ندارد و تنها مشکلات سیستم توزیع علت اصلی این گرانی است.
نرخ هر شانه تخم مرغ درب مرغداری ۳۲ هزار تومان
ناصر نبی پور رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران قیمت کنونی هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۱۶ هزار تومان معادل شانه‌ای ۳۲ هزار تومان اعلام کرد و گفت: وزارت جهاد کشاورزی قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ به ستاد تنظیم بازار را ۱۷ هزار و ۳۰۰ تومان اعلام کرده، در حالیکه بنا به اعتقاد ما قیمت تمام شده ۱۸ هزار و ۳۰۰ تا ۱۸ هزار و ۴۰۰ تومان است که با این وجود مرغدار در فروش متحمل زیان است.
وی تولید روزانه تخم مرغ را ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار و ۶۰۰ تن اعلام کرد و افزود: علی رغم افزایش قیمت مصوب ذرت، کنجاله سویا، حمل و نقل و... دولت قیمت مصوب تخم مرغ را اصلاح نکرده است و همواره با قیمت دستوری به دنبال تنظیم بازار است که با این وجود تولیدکننده رغبتی به تولید ندارد.
نبی پور کاهش جوجه ریزی ناشی از ارسال مرغ به کشتارگاه در سن ۹۰ روز را علت اصلی افت تولید دانست و گفت: زمانی که مرغدار در فروش هر کیلو تخم مرغ ۴ هزار تومان زیان می‌کند، چاره‌ای جز ارسال مرغ به کشتارگاه ندارد.
سودجویی دلال، علت اصلی اختلاف قیمت از دامداری تا بازار
منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور با اشاره به اینکه بازار دام تعریفی ندارد، اظهار کرد: با توجه به ازدیاد عرضه دام، قیمت دام در میادین تحت تاثیر فشار‌های مالی دامدار رو به کاهش است.
وی قیمت کنونی هر کیلو بره نر را ۴۷ تا ۵۰ هزار و گوساله را ۴۸ تا ۵۰ هزار تومان اعلام‌کرد و افزود: با توجه به آنکه قیمت تمام شده برای دامدار بالای ۵۵ هزار تومان است، دامدار با بحران جدی مواجه است.
پوریان ادامه داد: قیمت منطقی هر کیلو گوشت خالص گوساله نر ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان و بره ۱۴۵ هزار تومان است که متاسفانه به دلیل سودجویی عوامل واسطه و دلال، اختلاف قیمت درب دامداری تا بازار همچنان بالاست.
قیمت هر کیلو برنج ایرانی ۳۶ هزار تومان
قاسمعلی حسنی دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به اینکه بازار اقلام اساسی در رکود، سکوت و انتظار به سر می‌برد، اظهار کرد: بنابر آمار طی سه ماه گذشته قیمت اقلام اساسی ۱۰ تا ۷۲ درصد رشد داشته به طوریکه قیمت برنج ۱۰ درصد و شکر ۷۲ درصد افزایش یافته است.
وی قیمت کنونی هر کیلو برنج ایرانی در عمده فروشی را ۲۶ هزار تا ۳۶ هزار تومان و برنج خارجی را ۱۹ هزار تا ۲۲ هزار تومان اعلام کرد.
بیشتربخوانید:خطر حذف برخی خوراکی‌ها از سبد خانوار
حسنی با اشاره به اینکه اختلاف قیمت قند و شکر دولتی و آزاد بسیار زیاد است، بیان کرد: در ابتدای خرداد، قیمت هر کیلو شکر دولتی با افزایش ۷۲ درصدی به ۱۳ هزار تا ۱۳ هزار و ۵۰۹ تومان رسید.
دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی درباره آخرین وضعیت بازار روغن بیان کرد: بازار روغن تا حدودی اشباع شده است به طوریکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای از روغن اشباع شده و بخش خصوصی آرام آرام در حال توزیع است و از آنجا که برای بنکداری‌ها سودی ندارد، رغبتی به فروش ندارند.
وی با بیان اینکه سایر اقلام نوسان خاصی در بازار ندارند، گفت: با استقرار دولت جدید و هم اندیشی بخش دولتی و خصوصی امیدواریم بازار به ثبات برسد.
واردات موز و انبه علت اصلی تعادل قیمت در بازار
مصطفی دارایی نژاد رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار از افت قیمت میوه در بازار خبر داد و گفت: ازدیاد عرضه و گرمای هوا مزید بر علت شده تا قیمت میوه و سبزی به عنوان کالای سریع الفساد کاهش یابد.
وی قیمت هر کیلو هلو را ۶ تا ۱۲ هزار تومان اعلام کرد و افزود: قیمت کنونی هر کیلو آلبالو ۸ تا ۱۵ هزار تومان، سیب گلاب ۸ تا ۱۸ هزار تومان، پرتقال کوهی ۸ هزار تومان، گیلاس صورتی ۱۲ هزار تومان، گیلاس تکدانه ۳۰ هزار تومان، آلو قطره طلا ۷ هزار و ۵۰۰ تا ۱۶ هزار تومان، آلو سانتریزه ۸ تا ۱۵ هزار تومان، زردآلو ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان و هلو انجیری ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان است.
دارایی نژاد با اشاره به اینکه قیمت هلو، گیلاس و زردآلو در بازار ۲۰ درصد کاهش یافته است، بیان کرد: رصد‌ها نشان می‌دهد که به طور متوسط قیمت تمامی محصولات ۱۵ درصد در بازار کاهش داشته است.
رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی گرمای هوا و ازدیاد عرضه میوه‌های تابستانه را دلیل اصلی کاهش میوه‌های وارداتی در بازار دانست و گفت: علی رغم کرایه بالای انبه، موز و آناناس، اما کاهش تقاضا منجر به افت قیمت این اقلام شده به طوری که هر کارتن ۶ تایی آناناس به ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.
وی ادامه داد: واردات موز و انبه یکی از دلایل کاهش قیمت زردآلو، گیلاس، آلبالو، آلو قطره طلا و دیگر محصولات است و به اعتقاد بنده، واردات موز، آناناس و انبه منجر به تنظیم بازار داخل می‌شود.
گرانی میوه ارتباطی به گران فروشی ندارد
اسداله کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه میوه نداریم، اظهار کرد: همه ساله در فصل تابستان، عرضه میوه در فصل تابستان به سبب تولید اکثر شهرستان‌ها مازاد بر نیاز بازار داخل است.
وی با اشاره به اینکه خبری از کمبود یا گران فروشی میوه در بازار نیست، افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد که قیمت میوه به دلیل هزینه‌های بالای تولید همچون کرایه حمل و نقل و قیمت بالای میوه در مبدا بالاست که امیدواریم بازار در این حد ثابت بماند و دیگر شاهد افزایش مجدد قیمت نباشیم.
کارگر در پایان با اشاره به اینکه واردات ۴ قلم میوه وارداتی در حال انجام است، تصریح کرد: واردات ۴ قلم میوه گرمسیری موز، انبه، آناناس و نارگیل به کشور انجام می‌شود که با اتخاذ تدابیر دولت جدید انتظار می‌رود که بازار ارز به ثبات برسد چرا که این امر بر قیمت نهایی محصول اثر گذار است.
قیمت اقلام اساسی سبد مصرفی خانوار چند بار در طول سال به بهانه‌های مختلف افزایش می‌یابد که این امر فشاری مضاعف بر دوش دهک‌های ضعیف و متوسط جامعه وارد می‌کند و امید می‌رود مسئولان با اتخاذ تدابیر مناسب، راه چاره‌ای برای رفع این بحران بیندیشند.