اقتصاد ۲۴-پس از شروع عالمگیری ویروس کرونا، محصلان ۱۹۵ کشور جهان از تحصیل بازماندند. به همین دلیل بیشتر کشورها برای اینکه بتوانند جلوی عارضه منفی این رویداد را بگیرند، به سراغ آموزش آنلاین و مجازی رفتند. در واقع شیوه آموزش دانشآموزان و دانشجویان تغییر چشمگیری کرد و در حال حاضر در بیشتر مناطقی که بیماری کوید۱۹ هنوز مهار نشده است، تدریس از راه دور روی پلتفرمهای دیجیتالی انجام میشود. بیشتر کشورها با کمک کارشناسان آموزشی آنلاین، تمهیداتی برای تدریس از راه دور در نظر گرفتند.
البته برخی از کشورها از قبل از کرونا یکسری از آموزشهای درسی را آنلاین ارائه میدادند تا دانشآموزان و دانشجویانی که به مراکز آموزشی دسترسی آسان نداشتند، بتوانند از این جلسات آموزشی آنلاین استفاده کنند. از این کشورها که در زمینه آموزش آنلاین موفق عمل کردهاند، میتوان به کشورهای آمریکا، بریتانیا، کانادا و استرالیا اشاره کرد. این کشورها به دلیل اینکه زیرساختهای لازم آموزش آنلاین را از مدتها پیش داشتند، برای آموزش محصلان خود از راه دور با مشکل خاصی روبهرو نشدند.
از کشورهای دنیا که پس از عالمگیری کوید ۱۹ مجبور به توسعه آموزش آنلاین شدند، باید به موارد زیر اشاره کرد:
کشورهای آمریکای لاتین
بیشتر کشورهای آمریکای لاتین، از پیش از عالمگیری کرونا پلتفرمهای آموزش آنلاین با نام «من در خانه میآموزم.» یا «مدرسه تو در خانه» راهاندازی کرده بودند. با وجود این پلتفرمها، کارشناسان آموزش و پرورش محتوای آموزشی دیجیتالی مناسبی بر اساس برنامههای تحصیلی کشورشان تهیه کرده و در اختیار تمام محصلان و دانشجویان خود قرار داده بودند.
در این کشورها محصلان با استفاده از ابزارهایی، چون واتسآپ، تلفن همراه و/یا شبکههای اجتماعی به معلمها و محصلهای دیگر در ارتباط هستند و برنامههای درسی و آموزشی خود را بهخوبی پیش میبرند.
کشورهایی مانند شیلی، اوروگوئه از زیرساختهای محکمی برای توسعه سیستمهای آموزشی مجازی برخوردار هستند و میتوانند برای بیشتر محصلان خود آموزش آنلاین موفقی داشته باشند.
البته برخی از مناطق دوردست مانند حوضه آمازون که در چند کشور آمریکای جنوبی قرار دارد، به اینترنت دسترسی ندارند و نمیتوانند از آموزش آنلاین بهرهمند شوند.
در کشور پرو، ۸۹ درصد مردم به اینترنت دسترسی دارند که البته این دسترسی در مناطق روستایی به ۱۰درصد تنزل میکند. به همین دلیل دولت پرو در کنار اینترنت، از تلویزیون و رادیو برای آموزش دانشآموزان کمک گرفته است. در اکوادور هم کارشناسان آموزش با استفاده از اینترنت، تلویزیون و رادیو و پلتفرم فناوری تحصیلی ملی به دانشآموزان خود را از راه دور آموزش میدهند.
در فقیرترین کشورهای آمریکای لاتین، مانند گواتمالا، آموزش آنلاین هنوز شکل نگرفته است و تدریس دانشآموزان در این روزهای کرونایی با استفاده از تلویزیون یا رادیو صورت میگیرد. البته این نوع آموزش برای افراد بومی گواتمالا که به زبان رسمی آموزشی که اسپانیایی است تسلطی ندارند، ارزش چندانی ندارد.
کشورهای اروپایی
محصلان بسیاری در اروپا هستند که با استفاده از آموزش مجازی، بهویژه استفاده از پلتفرمهای آموزشی ملی، درسهای خود را میآموزند. از این پلتفرمها میتوان «به مدرسه آینده، امروز» در ایتالیا، «نتمدرسه» در ایرلند و «کلاس درس من در خانه» در فرانسه اشاره کرد.
در فرانسه دانشآموزان میتوانند با استفاده از پلتفرم «دفتر دیجیتالی من»، تمام جزوات درسی مورد نیاز خود را دانلود کنند. در ضمن آنها با این پلتفرم هم میتوانند تماسهای صوتی (نه تصویری) برقرار کنند و با معلمهای خود گفتگو کنند. البته بیشتر کلاسها شامل خلاصه مطالب و تکالیف هستند و «کلاس درس» واقعی کمی وجود دارد.
با وجود اینکه ۹۰درصد خانوادههای فرانسوی در مناطق شهری و ۷۰درصد در مناطق روستایی و فقیرنشین به اینترنت دسترسی دارند، در این کشور از تدریس تلویزیونی و رادیویی در کنار اینترنت هم استفاده میشود.
مناطق دیگر اروپایی مانند مردم بالتیک استونی در این روزهای کرونایی توانستند کیفیت آموزش آنلاین خود را با موفقیت بالا ببرند. این کشور منابع دیجیتالی را با برنامه درسی ملی وفق داده و در سراسر کشور کتابخانه آنلاین با وجود بیش از ۲۰هزار منبع آموزشی در اختیار معلمها و دانشآموزان قرار گرفته است.
مناطق استرالیایی، زلاندنو
در زلاندنو حداقل ۸۰درصد مردم به اینترنت دسترسی دارند و تمامی مدارس خودگردان هستند. هر یک از محصلان این کشور حتما یک لپتاپ دارند که یا خانوادهشان برای آنها تهیه کرده یا از طرف مدرسهشان به آنها داده شده است؛ بنابراین انتقال از آموزش سنتی به آموزش آنلاین در این کشور بسیار راحت و بیدردسر صورت گرفت. دانشآموزان با برنامههای گوگل یا مایکروسافت آشنا هستند و میتوانند از راه دور وظایف درسیشان را انجام دهند.
این کشور هم مانند کشورهای دیگر در کنار اینترنت از تلویزیون هم برای تدریس محصلان، به زبانهای رسمی انگلیسی و مائوری، کمک میگیرد.
منطقه آفریقای سیاه
منطقه آفریقای سیاه یکی از مناطقی است که در مقایسه با دیگر نقاط جهان، پایینترین نرخ اتصال به اینترنت را دارد. به همین دلیل به غیر از چند منطقه، مانند کیپ غربی، یکی از استانهای آفریقای جنوبی و موریس، کشور جزیرهای در جنوب آفریقا و چند مدرسه خصوصی ثروتمند، بهطور کلی آموزش آنلاین رسمی در این منطقه وجود ندارد.
محصلان مناطقی که میتوانند به تحصیل ادامه دهند، با استفاده از تلفنهای همراه و محتواهای متنمحور، واتسآپ، تلویزیون (بهویژه در نیجریه، آفریقای جنوبی، کنیا و ساحل عاج) و رادیو آموزشهای لازم را میبینند. به دلیل نبود زیرساختهای لازم برای اتصال به اینترنت، بخش اعظمی از محصلان منطقه آفریقای سیاه با کمک دستورالعملهای تعاملی رادیویی به تحصیل خود ادامه میدهند.
کشورهای آسیایی
از کشورهای آسیایی، کشورهایی، چون هند، چین، کره جنوبی و مالزی تا قبل از عالمگیری کوید۱۹، در زمینه آموزش آنلاین رشد قابل توجهای داشتند.
هند از چند سال گذشته تاکنون موسسات آموزشی و دانشگاههای متعددی راهاندازی کرده است که رشتههای تحصیلی آنلاین ارائه میدهد. پیش از این روزهای کرونایی، دانشآموزانی که توانایی شرکت در این موسسات آموزشی را نداشتند، از مدارس آنلاین استفاده میکردند. اکنون که به دلیل کوید۱۹ بیشتر مدارس و دانشگاههای هند تعطیل است، آموزش منابع درسی از جمله آموزشهای ویدیویی، ارائه کتابهای درسی و تمام تکالیف و ارزیابیهای محصلان بهصورت اینترنتی انجام میشود.
در کشور چین، پیش از عالمگیری کوید۱۹، صدها موسسههای آموزشی به صورت آنلاین دانشآموز و دانشجو میپذیرفت و اکنون با بهکارگیری بهروزترین فناوریها به آموزش دانشآموزان و دانشجویان مشغول هستند. دولت چین برای مناطق کمبرخوردار بودجه و تسهیلات بیشتری در نظر گرفته است تا محصلان و دانشجویان این مناطق به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاهها از تحصیل خود باز نمانند.
تمام کشورهای دنیا پس از گرفتاری در این وضعیت بغرنج عالمگیری کرونا به این نتیجه رسیدهاند که باید سیستم آموزشی آنلاین کشور خود را متحول کرده و آن را توانمند سازند. این کار نیازمند ایجاد بستر و زیرساختهای مناسب برای دسترسی آسان به اینترنت پر سرعت و همچنین منابع آموزشی رسمی از سوی دولت است. با این روش دنیای آموزش و پرورش میتواند تحت هر شرایطی به آموزش محصلان خود بپردازد.
منابع:elearningindustry
worldbank