اقتصاد ۲۴- رصدخانه مهاجرت ایران گزارش مهاجرت ۱۴۰۰ را منتشر کرده است. گزارشی که نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۰ جمعیت مهاجران ایرانی نسبت به سال ۱۹۹۰ حدود چهار برابر شده و میزان مهاجرت در چهار سال گذشته هم سه برابر رشد داشته است.
تعداد جمعیت مهاجران با تابعیت ایرانی در ترکیه براساس سال اخذ اقامت در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ دو برابر بوده و در سال ۲۰۱۸ نیز نسبت به سال ۲۰۱۷ دو برابر رشد داشته. به عبارتی یعنی افزایش استقبال ایرانیان برای مهاجرت به ترکیه!
براساس این گزارش در سال ۲۰۱۹ حدود ۴۲ هزار مهاجر با تابعیت ایرانی وارد ترکیه شده است. این در حالی است که این تعداد در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ نفر بوده است.
اما نکته جالب توجه این است که گویا ترکیه برای ایرانیان پایگاه اول مهاجرت است و نه مقصد نهایی. چون در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۸ هزار نفر از شهروندان ایرانی از ترکیه خارج شده‌اند.
احتمالا روند سخت مهاجرت به کشور‌های اروپایی و آمریکا، ایرانیان را واداشته که ابتدا به ترکیه بروند و چند سال بعد، برای مهاجرت به کشور دیگری اقدام کنند.
از سوی دیگر براساس آمار‌های رصدخانه مهاجرت ایران، در پایان سال ۲۰۲۰ تعداد کل ایرانیان در وضعیت پناهجویی (کسانی که تقاضای پناهندگی دارند) در جهان ۷۷ هزار و ۲۱۷ نفر بوده. اما نکته اینجاست که ترکیه یکی از کشور‌های اصلی پناهجویان ایرانی است! بر این اساس بیشترین تعداد ایرانیان در وضعیت پناهجویی در کشور‌های ترکیه، آلمان، بریتانیا، عراق و استرالیا حضور دارند.
چرا ایرانیان برای تحصیل به ترکیه می‌روند؟
اما ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود. آمار‌های دانشجویان ایرانی در ترکیه هم نشان از استقبال ایرانیان برای رفتن به ترکیه می‌دهد. نام ایران در پنج کشور اول که بیشترین سهم از بازار دانشجویان بین‌المللی در ترکیه را دارند، هم دیده می‌شود. سوریه، آذربایجان، ترکمستان، ایران و افغانستان به ترتیب کشور‌هایی هستند که ۵۰ درصد سهم از این بازار را دارند.
آمریکا، ترکیه، آلمان، ایتالیا و کانادا به عنوان پنج مقصد اصلی دانشجویان ایرانی در دنیا هستند. تعداد دانشجویان ایرانی در سال ۲۰۱۸ در ترکیه نسبت به سال ۲۰۱۷ افزایش ۵ درصدی داشت.
اما چرا دانشجویان ترکیه را انتخاب کردند؟ آنطور که رصدخانه مهاجرت ایران نوشته پایین‌تر بودن هزینه تحصیل در کشور ترکیه نسبت به سایر کشور‌ها یکی از دلایل اصلی افزایش جمعیت دانشجویان ایرانی در ترکیه است.
افزایش مهاجرت و دیوار جدید ترکیه
مهاجرت به ترکیه فقط برای مردم ایران جذاب نیست. ترکیه مدتی است به یکی از اصلی‌ترین مقاصد پناهجویان جهان تبدیل شده است. اما این کشور مدتی است که در تلاش است تا مانع ورود مهاجران غیرقانونی به کشور خود شود.
راهکار ترکیه برای این کار ساخت دیواری در مرز ایران است. دیواری با سه متر ارتفاع و دو متر طول با بلوک‌های بتنی ۷ تنی و یک متر سیم خاردار بالای آن. هر ۳۰۰ متر هم برجک‌های دیدبانی دارد و سایر تدابیر دیگر که ورود مهاجران را سخت‌تر می‌کند. مقامات ترکیه گفته‌اند دیوارکشی به منظور جلوگیری از انواع قاچاق، مهاجرت غیرقانونی و تامین امنیت مرزی است.
بیشتر بخوانید: الهه هیکس نماینده حقوق بشر یا همکار اطلاعاتی ایران؟
ترکیه و یونان، مانع سخت برای مهاجران
پیش از این هم یونان تلاش کرده بود که با ساخت یک دیوار بتنی مانع ورود مهاجران و پناهجویان غیرقانونی به کشور خود شود. حالا شرایط برای مهاجران غیرقانونی سخت‌تر از قبل شده است. بسیاری از مهاجران غیرقانونی از راه یونان به کشور‌های اروپایی می‌روند. حالا علاوه بر خطرات دیگر که بر سر راهشان وجود دارد باید فکری هم به حال دیوار‌های سیمانی طویل و عریضی کنند که برایشان کشیده شده.
به گزارش دویچه وله، پیش‌تر معاون پیشین وزیر مهاجرت یونان گفته بود: «ما با تلاش‌های زیاد موفق شدیم که سرازیر شدن مهاجران را مهار کنیم.» در سال ۲۰۱۹ حدود ۵۹ هزار و ۷۰۰ نفر به جزایر لیسبوس، ساموس، خیوس، کاس و لیروس رسیدند، اما در سال ۲۰۲۰ شمار مهاجران تازه رسیده به کمتر از ۹۷۰۰ نفر کاهش یافت!
بیشتر بخوانید: چرا ترکیه بین مرز خود و ایران دیوار می‌کشد؟
حالا با دیوارکشی ترکیه با ایران احتمالا این آمار‌ها کمتر می‌شود. به عبارتی این کشور‌ها با گرفتن تصمیم‌های سخت‌گیرانه رسیدن به رویای زندگی بهتر که در سر بسیاری می‌گذرد را سخت‌تر می‌کند.