اقتصاد ۲۴- «رسول رحیم نیا» به مزایای استفاده از صندوق‌های اهرمی در بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: سازمان بورس در چند وقت اخیر اقدامات خوبی در راستای طراحی و توسعه ابزار‌ها و نهاد‌های مالی جدید با درجه‌های مختلفی از ریسک پذیری برای جذب سرمایه گذاران به این بازار انجام داده است.
وی اظهار داشت: استفاده از ابزار و نهاد‌های مالی جدید سبب ورود منابعی جدید از نقدینگی به بازار می‌شود و می‌تواند تاثیر زیادی را در توسعه بازار سرمایه ایفا کند.
رحیم نیا به تفاوت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی با سرمایه گذاری به روش مستقیم در بازار سهام اشاره کرد و گفت: مهمترین مزیت صندوق‌های سرمایه گذاری اهرمی با توجه به ویژگی ساختاری آن، امکان اهرمی بودن این صندوق است، صندوق‌های اهرمی دارای دو واحد سرمایه گذاری یعنی صندوق سرمایه گذاری ممتاز و عادی هستند که صندوق سرمایه گذاری ممتاز در بازار سرمایه و با اتکا بر عرضه و تقاضا معامله می‌شوند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در بازار سهام زمانی که فرد وارد معامله می‌شود، ممکن است قادر به دریافت اعتبار از کارگزاری نباشد، اما در صندوق اهرمی به واسطه شرایطی که در این صندوق و مفاد اساسنامه آن وجود دارد می‌تواند تا دو برابر ارزش دارایی‌هایی که وارد این بازارکرده است، موقعیت اهرمی کسب کند.
وی با بیان اینکه سرمایه گذاری به صورت مستقیم در بازار سرمایه، مناسب افراد ریسک پذیر است، گفت: صندوق‌های اهرمی در زمانی که بازار مثبت است می‌توانند به واسطه ساختار خود بازدهی چشمگیری را نصیب سرمایه گذاران کنند که این موضوع به عنوان مزیت مهم این صندوق عنوان می‌شود.
معایب استفاده از صندوق‌های اهرمی
رحیم نیا به مهمترین معایب استفاده از صندوق‌های اهرمی اشاره کرد و گفت: طبیعی است زمانی که بازار در حال ریزش است، علاوه بر کاهش ارزش واحد‌های دارایی، به واسطه کسب حداقل بازدهی که به واحد‌های سرمایه گذاری تعهد داده شده است و به دلیل دریافت اعتبار، زیان بیشتری به سرمایه گذار وارد می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه صندوق‌های اهرمی را مناسب سرمایه گذاران خرد دانست و افزود: سرمایه گذاران خرد به واسطه منابع محدودی که در اختیار دارند شاید قادر به دریافت اعتبار از کارگزاری‌ها نباشند می‌توانند وارد صندوق‌های اهرمی شوند و از این صندوق در جهت افزایش بازدهی خود استفاده کنند؛ بنابراین صندوق‌های اهرمی باعث جذب منابع بیشتری در بازار سرمایه می‌شوند.
نقش صندوق‌های اهرمی در برابر نوسانات بازار
وی به نقش صندوق‌های اهرمی در برابر نوسانات بازار اشاره کرد و افزود: مدل سرمایه گذاری عادی در این صندوق‌ها مناسب افرادی است که می‌توانند حداقل ریسک را در بازار بپذیرند و خارج از آنکه چه اتفاقی برای بازار رخ می‌دهد، بازدهی مشخصی را دریافت کنند، به نوعی می‌توان گفت که فعالیت این صندوق مشابه صندوق‌های با درآمد ثابت است.
رحیم نیا با بیان اینکه خاصیت اهرمی که در واحد‌های ممتاز این صندوق‌های سرمایه گذاری وجود دارد زمینه ساز نوسانات زیادی برای سهامداران است، اظهار داشت: از جمله عواملی که باعث ایجاد نوسان شدید در بازار سرمایه می‌شود نبود نقدشوندگی یا نبود تزریق منابع کافی به بازار است، اما این عامل به تنهایی نمی‌تواند مانع از ایجاد نوسانات در بازار شود.
بیشتر بخوانید:یک ابزار جدید در راه بورس
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه امکان سرمایه گذاری سرمایه گذاران خرد در واحد‌های ممتاز فراهم است؛ بنابراین می‌توان شاهد ورود قابل توجهی از نقدینگی به بازار باشیم و این اتفاق تا حدی مانع از ایجاد نوسانات در بازار خواهد شد.
به گفته وی، از جمله مشکلات موجود در صندوق‌های اهرمی این است که ضامن نقدشوندگی در واحد‌های عادی و نیز بازارگردان برای واحد‌های ممتاز وجود ندارد.
رحیم نیا افزود: با توجه به اینکه واحد‌های سرمایه گذاری ممتاز، صندوق‌های اهرمی مبتنی بر عرضه و تقاضا هستند؛ بنابراین سرمایه گذار می‌تواند در زمان نیاز با قیمتی پایین‌تر سهام خود را بفروشد و از بازار خارج شود.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: در واحد‌های عادی زمانی که ابطال زده می‌شود و سرمایه گذار به فکر خروج از بازار می‌افتد، طبق مفاد اساسنامه محدودیت‌هایی برای نقدشوندگی وجود دارد که می‌تواند به عنوان ریسکی برای سرمایه گذار تلقی شود و سرمایه گذار دیگر نمی‌تواند در مدت زمان کوتاه به نقدینگی مورد نیاز خود دست یابد، این موضوع در شرایطی که بازار تحت تاثیر هیجان‌های ایجاد شده، قفل در صف فروش باشند ممکن است مشکلاتی برای سهامداران به وجود آورد.
سرمایه گذاری ۹۰ درصد از دارایی‌های صندوق‌های سهامی در سهام
وی با بیان اینکه بیش از ٩٠ درصد از دارایی‌های صندوق‌های سهامی در سهام سرمایه گذاری شده است، اظهار داشت: زمانی که بازار دچار رکود شود امکان نقد کردن سهام به دارایی برای صندوق‌ها به وجود نمی‌آید و از طرف دیگر سرمایه گذار برای آنکه بتواند بخشی از ارزش دارایی خود را حفظ کند اقدام به ابطال می‌کند و به سرعت به سمت عرضه سهام خود پیش می‌رود.
رحیم نیا با بیان اینکه باید مکانیزمی فراهم شود تا نقدشوندگی در بازار افزایش پیدا کند، گفت: موضوعی که می‌تواند زمینه رفع این مشکل را فراهم کند، وجود کف و سقف بازدهی فارغ از اتفاق رخ داده در بازار است، زیرا کسب حداقل بازدهی توسط سهامداران باعث می‌شود تا ورود و جریان نقدینگی در بازار سرمایه ادامه پیدا کند.
بزار مالی کمک کننده به توسعه بازار
وی با بیان اینکه ابزار مالی جدید طراحی شده، به توسعه بازار و جذب طیف مختلفی از سرمایه گذار کمک خواهند کرد، گفت: ابزار‌های مختلفی که در حال طراحی هستند باعث می‌شود تا نقدینگی بالایی وارد بازار سهام شود که این موضوع منجر به افزایش حجم و ارزش معاملات و جلوگیری از ایجاد رفتار‌های هیجانی و احساسی توسط سرمایه گذاران خواهد شد.
رحیم نیا گفت: توسعه این ابزار‌ها باعث می‌شود تا سرمایه گذار به جای آنکه خود وارد بازار سرمایه شود، از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری و ابزار‌های مالی جدید که درحال طراحی هستند به این بازار ورود کند و از طریق تیم حرفه‌ای کارشناسی که در حال مدیریت صندوق‌ها هستند مانع از اثر بخشی نوسان‌های شدید ایجاد شده بازار سهام در صندوق‌ها شوند.
سازمان بورس از نوع تازه‌ای از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با عنوان «صندوق‌های اهرمی» رونمایی کرده است که گفته می‌شود می‌تواند به عنوان پلی برای انتقال منابع سیستم بانکی به بازار سرمایه عمل کند.
اگرچه به گفته کارشناسان، این صندوق‌ها در رده صندوق‌های پرریسک دسته‌بندی می‌شوند، اما به دلیل سازوکار اعتباری که پیش از این در بازار سرمایه وجود نداشته است می‌توانند موج تازه‌ای از ورود پول و سرمایه‌گذاری را در بورس رقم بزنند.