اقتصاد ۲۴ - ایران چهارمین کشور دارنده مخازن نفتی جهان و دومین کشور از نظر دارایی مخازن گازی دنیا است. از همین رو این صنعت و سیاست‌های مربوط به آن همواره یکی از مهمترین موارد مورد توجه در کشور است.
تا سال‌های گذشته حتی بخش بزرگی از بودجه کشور از محل صادرات نفت تامین می‌شد و نوسانات نرخ آن در بازار‌های جهانی به طور مستقیم بر اقتصاد موثر بود. با اعمال تحریم‌ها و سنگ‌اندازی آمریکا بر سر صادرات نفت کشور، وابستگی به درآمد‌های نفتی نیز کم شد.
با این حال همچنان صنعت نفت به عنوان چرخ دنده اصلی در حرکت اقتصاد کشور به شمار می‌رود و تعیین اولویت‌ها و سیاست‌های تعیین شده در این زمینه نقش مهمی در کل اقتصاد دارد.
از همین رو است که حتی در مواردی مانند بودجه سالیانه قیمت نفت و میزان صادرات آن نقش اصلی را بازی می‌کند.
اولویت‌های صنعت نفت در دولت‌های مختلف نیز متفاوت است. در دولت گذشته اولویت‌های اصلی بازپس گیری بازار نفت ایران بعد از اجرای برجام و توسعه میادین مشترک در راس امور قرار داشت.
دولت سیزدهم نیز با توجه به شرایط موجود مانند ادامه تحریم‌ها علیه صادرات نفت و لزوم سرمایه‌گذاری در میادین نفت و گاز، اولویت‌های خود را در این صنعت مشخص کند.
لزوم توجه به بهینه‌سازی مصرف سوخت
«نرسی قربان» کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به اینکه اولویت هر دولتی و نه تنها دولت سیزدهم، باید توسعه منابع نفت و گاز، افزایش صادرات نفت و توجه به سرمایه‌گذاری در این زمینه باشد، گفت: باید با تشویق برای سرمایه‌گذاری و انجام دادن آن توسعه صنعت نفت مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: این سرمایه یا باید از مسیر تعامل با کشور‌های خارجی و تامین ارز انجام شود و یا تلاش کنیم از منابع داخل کشور آن را تامین کنیم.
بیشتربخوانید:احتمال بحران جدید در بازار نفت
قربان با اشاره به اینکه علاوه بر توجه به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نفت و گاز و افزایش صادرات نفت یاید بهینه‌سازی مصرف نیز مورد توجه باشد، افزود: در مورد مصرف حامل‌های انرژی هم باید سیاست‌هایی که مصرف را کنترل می‌کند، انجام داد.
وی تاکید کرد: تا مسایل بین‌المللی حل نشود، صادرات و سرمایه‌گذاری تحت تاثیر قرار خواهد داشت و تغییر در این زمینه نیازمند تعامل بین‌المللی است.
ضرورت توسعه پتروپالایشگاه‌ها و تعمیرات اساسی در پالایشگاه‌ها
«حسن مرادی» استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران نیز معتقد است که مهمترین اولویت دولت سیزدهم در حوزه نفت و انرژی تثبیت وضع موجود برای پیمانکاران و ادامه فعالیت‌های توسعه‌ای است.
وی ادامه داد: از مهمترین اولویت‌ها تثبیت وضع موجود و دادن اطمینان به پیمانکاران و دست‌اندرکاران است که شرایط از این، سخت‌تر نمی‌شود و پروژه‌ها با همان شدت پیش می‌رود و کار‌های جاری ادامه پیدا خواهد کرد.
مرادی افزود: همچنین باید روی توسعه پتروپالایشگاه‌ها و اورهال پالایشگاه‌ها تلاش جدی شود تا حجم بیشتری از نفت خام تولیدی کشور به فرآورده نفتی تبدیل شود.
وی تاکید کرد: گرفتن بازار‌های سنتی نفت ایران و رفع تحریم‌ها برای دستیابی به بازار‌های جدید نیز بر روی میزان صادرات و تولید نفت ایران نقش مهمی خواهد داشت.
به گفته مرادی، وزیر نفت دولت سیزدهم باید این اطمینان را برای اعضای اوپک ایجاد کند که روند فعلی ادامه دار است.
جذب سرمایه برای توسعه میادین مشترک نفت و گاز
همچنین «آلبرت بغازیان» استاد دانشگاه تهران نیز جذب سرمایه برای توسعه میادین مشترک نفت و گاز را مهمترین اولویت دولت سیزدهم در حوزه نفت و گاز می‌داند.
وی با اشاره به اینکه باید ابتدا وضعیت صادرات نفت و دور زدن تحریم‌ها مشخص شود، گفت: صنعت نفت مشکلات قبلی مانند جذب سرمایه برای توسعه میادین مشترک را دارد.
بغازیان ادامه داد: چیزی که اکنون صنعت نفت با آن مواجه است اینکه فروش نفت به شرکای تجاری و مشتریان قبلی را با الزامات و ضمانت‌ها انجام دهد.
وی افزود: همچنین باید در بحث میادین مشترک منافع را بر اساس قرارداد جدی آی پی سی محکم کنند تا به راحتی نتوانند با فشار آمریکا و اروپا قرارداد‌ها را ملغی کنند.
بغازیان با اشاره به اینکه مشکلی در فروش و صادرات نفت نداریم، گفت: با این حال دور زدن تحریم‌ها هزینه‌های بالایی دارد.
وی تاکید کرد: برای آنکه برنامه‌ریزی بلند مدت داشته باشیم باید به شرایط بین‌المللی نیز توجه کنیم و درآمد‌های ارزی را مورد توجه قرار دهیم در غیر این صورت نمی‌توانیم ظرفیت‌سازی لازم در صنعت نفت را داشته باشیم.