اقتصاد ۲۴ - سید رضا فاطمی امین، در پاسخ به سوالی درباره موضوع چالش برانگیز در حوزه تنظیم بازار، یعنی تفکیک وزارت صمت اظهار کرد: اتفاقی که در وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی افتاد، عملاً ادغام نبوده بلکه تجمیع بوده است. این کار بسیار درستی بود که حوزه تولید و تجارت با هم ادغام شوند؛ چرا که در بحث تنظیم بازار، بازار را کسی می‌تواند مدیریت کند که تولید را مدیریت کند، اما تاکنون ادغام واقعی صورت نگرفته و فقط شاهد یک تجمیع ساده سازمانی بودیم.
وی در ادامه وعده داد که حداکثر در ۱۰ ماه اول دولت جدید، یک ساز و کار و فرایند کاملاً یکپارچه در حوزه مدیریت صنعت معدن و تجارت ایجاد شود و ادغام واقعی خود را نشان دهد؛ چراکه برای تنظیم بازار این ادغام لازم است و این طور نیست که اگر وزارتخانه را تفکیک کنیم، تنظیم بازار بهتر انجام می‌شود.
افق دو ساله برای کنترل تورم
فاطمی امین در ادامه درباره برنامه‌هایی که برای تنظیم بازار طراحی کرده است گفت: ۳۶ پروژه طراحی شده که از طریق آن‌ها عملکرد یکپارچه محقق می‌شود، اما به طور کلی تورم شامل سه مولفه اصلی رشد نقدینگی، رشد تولید و رشد قیمت‌های خارجی است. تورم بیماری مزمن اقتصاد ایران است و انتظار نمی‌رود طی شش ماه برطرف شود. آقای رئیسی نیز در برنامه‌های خود یک افق دو ساله برای نصف کردن نرخ تورم نسبت به سال ۱۳۹۹ اعلام کرده است.
وی افزود: برنامه ویژه ما برای تنظیم بازار، ساماندهی و اصلاح نظام توزیع است. هرچه نظام توزیع قابل رصد و مدیریت بیشتر باشد، اثر نقدینگی را کاهش می‌دهد. با افزایش نقدینگی، تقاضا نسبت به عرضه بیشتر و تورم ایجاد می‌شود، اما اگر بتوان نظام توزیع را کنترل، مدیریت و حرفه‌ای کرد، اثر نقدینگی کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین در کوتاه مدت به دنبال تمرکز بر اصلاح نظام توزیع برای کنترل نقدینگی و دوم رشد تولید محصولاتی هستیم که به معیشت خانواده مربوط است.
وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه مسکن، مواد غذایی و حمل و نقل به ترتیب بیشترین سهم را در افزایش نرخ تورم دارند، تصریح کرد: مقرر شده در حوزه تولید اقلامی که مربوط به حوزه وزارت صمت می‌شود، کار ویژه‌ای انجام شود تا رشد تولید داشته باشند و به خاطر کاهش تولید، تورم ایجاد نشود. حتی برای تامین مواد اولیه نیز برنامه ریزی شده است.
همچنین به گفته فاطمی امین، برنامه سوم در این رابطه برنامه‌ریزی برای افزایش ۵ میلیارد دلاری صادرات در شش ماهه دوم امسال است که این مبلغ به ایجاد توازن بازار ارز کمک خواهد کرد و اثر نرخ ارز بر تورم کاهش پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: مذاکره با صنایع خودروسازی و هواپیماسازی برای استفاده از پشم دام سبک
سرنوشت قیمت‌گذاری در دولت سیزدهم
وی همچنین با بیان اینکه قیمت‌گذاری دستوری و سپردن بازار به دست عرضه و تقاضا به صورت صفر و یک نیست، تصریح کرد: من معتقدم دولت نباید قیمت تعیین کند و نباید هم بازار را رها کند. دولت باید ضوابط و ساختار برای قیمت تعیین کند؛ یعنی قواعدی مشخص شود که قیمت‌ها بر اساس آن‌ها شکل گیرد تا قیمت‌ها هم برای مصرف کننده و هم تولید کننده مطلوب باشد و منافع هر دو تامین شود. این در حالی است که قیمت گذاری در مواردی به نفع تولید کننده و به زیان مصرف‌کننده و در مواردی برعکس است.
آیا واردات خودرو و لوازم خانگی آزاد می‌شود؟
وزیر پیشنهادی صمت در ادامه در پاسخ به سوالی درباره احتمال واردات کالا‌های نهایی از جمله لوازم خانگی و خودرو اظهار کرد: از سال ۱۳۹۷ به خاطر محدودیت‌های ارزی واردات خودرو ممنوع شد. اما این دوره زیادی طولانی شده است و دولت باید حداکثر ظرف یک سال، خود را بازیابی می‌کرد، اما هنوز همان شرایط حفظ شده است. ما سعی می‌کنیم در مدت قابل توجهی اقتصاد و تراز ارزی کشور را بازیابی کنیم و زمانی که تراز ارزی کشور متعادل شد، رقابت می‌تواند مفید باشد.
وی افزود: البته برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی سیاست‌ها باید با هم هماهنگ باشند و به طور زمان‌بندی شده با توالی مناسب اجرا شوند. رقابت در هر کالایی از جمله خودرو موثر است، اما اینکه یک بار صرفاً درباره تعرفه تصمیم گیری شود و الزامات دیگر فراهم نشود فقط به نقطه اول برمی گردیم. در صنعت خودرو برنامه دو ساله داریم تا ساختار‌های مدیریتی و اقتصادی صنعت خودرو اصلاح شود و همزمان رقابت و افزایش تولید هم خواهیم داشت.
کشور‌هایی که در دوره سخت همکار ما نبودند چالش خواهند داشت
اما به گفته وزیر پیشنهادی صمت، نکته مهم اینجاست کشور‌هایی که در دوره سختی همکار ایران نبودند، ادامه کار آن‌ها قطعا با چالش همراه خواهد بود.
فاطمی امین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برنامه‌های یاد شده با در نظر گرفتن شرایط تحریم است یا خیر؟ گفت: بله. موارد با در نظر گرفتن شرایط تحریم است؛ چرا که موانع داخلی ما خیلی بزرگتر از مسائل تحریم است. اگر موانع داخلی تولید و تجارت حل شود، تحریم‌ها آن قدری که گفته می‌شود تاثیر گذار نیستند.
به غرب نیازی نداریم
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اینکه الگوی توسعه صنعتی همچنان جایگزینی واردات خواهد بود، تصریح کرد: من شعاری دارم مبنی بر اینکه اقتصاد ایران باید بزرگتر از مرزهایش باشد. ما اگر بخواهیم در دنیا حتی حرف سیاسی بزنیم باید قدرت اقتصادی داشته باشیم. قدرت نظامی سر جای خودش است که به آن رسیدیم و در کل دنیا برای کشور اعتبار ایجاد کرده است. حالا باید قدرت اقتصادی را هم به‌عنوان یک مولفه قدرت برای کشور ایجاد کنیم.
فاطمی امین با بیان اینکه ایجاد قدرت اقتصادی با در‌های بسته اتفاق نمی‌افتد، گفت: حتی اینکه چه چیزی از چه کشوری وارد می‌کنیم یا چه محصولی را به کدام کشور صادر می‌کنیم می‌تواند برای ما قدرت ایجاد کند. ایران باید در زنجیره‌های تولید و تجارت بین المللی قرار گیرد تا تحریم‌ها خنثی شود. خنثی کردن تحریم‌ها با بستن مرز‌ها یا وضعیتی مشابه کره شمالی که برخی تعبیر می‌کنند محقق نمی‌شود. ما باید تعاملات‌مان را با کشور‌های همسوی خود که کم هم نیستند افزایش دهیم که برای این کار هم برنامه داریم.
وی در پاسخ به سوالی درباره جایگاه کشور‌های غربی در این ارتباط، اظهار کرد: دنیا خیلی بزرگتر از چند کشور اروپایی است. ما محتاج کشور‌های اروپایی نیستیم، اما از همکاری با آن‌ها استقبال می‌کنیم. اما اصلاً محتاج آن‌ها نیستیم و می‌توانیم بدون اتکا به غرب، مستقل کار کنیم و به جایی برسیم که آن‌ها را به نوعی مجبور کنیم با ما همکاری کنند. این امر کاملاً شدنی است و می‌توانید طی سال‌های آینده شواهد آن را ببینید.