اقتصاد ۲۴-اگر از کسانی که پیش از ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی با هواپیما به سفر رفتهاند بپرسید، به احتمال زیاد خاطرات جالب توجهی به یاد دارند.
از جمله اینکه اگرچه کنترلهای هوایی وجود داشت، اما تا این اندازه دست و پاگیر و مفصل نبود. هیچ صف طولانی برای بازرسی وجود نداشت و مسافران و خانوادههای آنها میتوانستند تا نزدیک در هواپیما یکدیگر را همراهی کنند و در آنجا برای خداحافظی یکدیگر را در آغوش بگیرند. به طور کلی، در جریان کنترلهای فرودگاهی استرس بسیار کمتری به مسافران وارد میشد.
همه این تغییرات از بیست سال پیش و زمانی آغاز شد که چهار هواپیمای ربوده شده از سوی اسلامگراهای تندرو به برجهای مرکز تجارت جهانی در نیویورک، همچنین ساختمان پنتاگون و منطقهای در پنسیلوانیا برخورد کردند و بدترین حمله تروریستی به خاک آمریکا را رقم زدند.
این حملات درنهایت منجر به افزایش تدابیر امنیتی در فرودگاههای سراسر جهان شد تا از تکرار رویدادی مشابه جلوگیری شود.
دو ماه پس از حملات ۱۱ سپتامبر، جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور وقت ایالات متحده فرمان تاسیس اداره امنیت حمل و نقل (TSA) را امضا کرد و به این ترتیب نیروهای جدیدی جایگزین کارکنان شرکتهای خصوصی در فرودگاههای فدرال شدند تا امنیت خطوط هوایی را تضمین کنند و مأموران بیشتری در پروازها حضور داشته باشند.
اگرچه با تدابیر جدید، دیگر رویدادی مانند ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی روی نداد، اما چگونگی انجام سفرهای هوایی نیز برای همیشه تغییر کرد.
تغییر در مرزهای حریم خصوصی
در چهارچوب تدابیر امنیتی جدید از مسافران خواسته شد که هنگام کنترل، کمربندها را باز کنند و کفشها را از پا دربیاورند یا برخی از اقلام شخصی را برای اسکن از کیفها خارج کنند.
وضع محدودیت برای به همراه داشتن مایعات نیز یکی دیگر از تغییرات جدید بود؛ زیرا این احتمال وجود دارد که از برخی مایعات برای ساخت بمب استفاده شود.
انجام این کنترلها، صفهای طولانی را در فرودگاه ایجاد و مسافران را مجبور کرد تا ساعتها زودتر از زمان پرواز در فرودگاه حاضر شوند.
اکنون کنترلهای پرواز در ایالات متحده گاه تا آنجا پیش میرود که از مسافران درباره سابقه کار یا محل زندگیشان پرسیده میشود، از آنها اثر انگشت گرفته میشود یا سوابق کیفری آنها بررسی میگردد.
طرفداران حفظ حریم خصوصی در این کشور بویژه از این موضوع نگرانند که اداره امنیت حمل و نقل (TSA) برای تایید افراد در مرحلۀ PreCheck به بررسی مطالب آنها در شبکههای اجتماعی یا کنترل وضعیت مالی و شیوه هزینه کردنهای آنها نیز روی بیاورند.
اداره امنیت حمل و نقل آمریکا همچنین اصرار دارد که شمار مسافرانی که اقدام به ثبت نام برای PreCheck میکنند، از ۱۰ میلیون نفر کنونی به ۲۵ میلیون نفر افزایش یابد تا ماموران این اداره فرصت بیشتری برای کنترل مسافران داشته باشند و وقت بیشتری را صرف تحقیق درباره مسافرانی کنند که احتمال دارد خطرآفرین باشند.
این اداره همچنین قرار است با موافقت کنگره آمریکا استفاده از شرکتهای خصوصی را برای جمع آوری اطلاعات مسافران افزایش دهد. در حال حاضر یک شرکت با نام Idemia در این زمینه با اداره امنیت حمل و نقل همکاری میکند و قرار است تا پایان سال دو شرکت دیگر به نامهای Telos Identity Management Solutions و Clear Secure Inc فعالیتشان را در این موضوع آغاز کنند.
این اداره همچنین قصد دارد از فناوری تشخیص چهره برای کنترل عکس و کارتهای پرواز مسافران استفاده کند؛ آنهم در حالی که منتقدان هشدار میدهند که فناوری تشخیص چهره به ویژه در قبال افراد رنگین پوست خطا میکند.
تئاتر امنیتی؟
تا کنون اثربخشی، عملکرد و روشهای کنترلی به کار رفته از سوی اداره امنیت حمل و نقل آمریکا، بارها مورد انتقاد قرار گرفته است. از جمله شیوه اسکن کامل تمام بدن که تصاویری با ظاهری کاملا واقعی خلق میکرد، با انتقادات زیادی روبرو شد و در نهایت نیز این اداره استفاده از این اسکنها را کنار گذاشت.
همچنین در سال ۲۰۱۵ میلادی گزارشی منتشر شد که نشان میداد ماموران این اداره ۹۵ بار در تشخیص سلاح یا مواد منفجرۀ حمل شده توسط ماموران مخفی شکست خوردهاند. اعضای کنگره نیز گزارشهای طبقه بندی شدهای دریافت کردهاند که با ارائه مستنداتی، درباره عملکرد ماموران این اداره ابراز نگرانی میکند.
بسیاری از منتقدان این اداره از جمله ماموران پیشین آن، عملکرد این آژانس را بیشتر یک «تئاتر امنیتی» میدانند که برداشت غلطی از چگونگی حفاظت از مسافران ارائه میدهد.
در مقابل، مقامات این اداره نیز همچنان از عملکرد خود دفاع میکنند و به عنوان نمونه به ۳۲۰۰ اسلحهای اشاره دارند که سال گذشته در جریان بازرسیهای فرودگاهی کشف و ضبط شده و ۸۳ درصد از آنها نیز پر بوده است.
مدافعان عملکرد این آژانس همچنین میگویند که اگرچه هزینههای استخدام نیرو و تامین تجهیزات بازرسی و کنترل مسافران سنگین بوده و گاه نقصهایی نیز در کار ماموران دیده شده، اما واقعیت آن است که در ۲۰ سال اخیر، دیگر حادثهای مانند آنچه در ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی روی داد، اتفاق نیفتاده است.
یورونیوز