اقتصاد ۲۴- «کشتی حامل سوخت از ایران رسید. آن را ارزان‌تر از قیمت خرید می‌فروشیم. این تخفیف را هدیه جمهوری اسلامی و حزب‌الله می‌دانیم. کشتی‌های بعدی نیز از مبدا ایران در راه است و سوخت خود را در بنادر سوریه تخلیه خواهند کرد.» این بخشی از سخنان سیدحسن نصرالله در واکنش به ارسال کشتی‌های حامل سوخت به لبنان بود. لبنان مدت‌هاس با بحران سوخت مواجه است و همین موضوع اعتراض سراسری را در این کشور به همراه داشته.
کشتی‌های حامل سوخت از مبدا ایران در حالی وارد لبنان شده و به دست حزب الله می‌رسد که واکنش‌های متفاوتی به آن شاهد بودیم. مقام‌های ارشد لبنان از جمله نخست وزیر و رئیس جمهور این کشور با این کار مخالفت کرده و تهران را به دور زدن دولت لبنان متهم کرده است. در مقابل اسرائیل نیز گفته که با محموله‌های حامل سوخت ایران به لبنان کاری ندارد. در این بین، اما ورود کاروان سوخت ایران به لبنان که از مناطق شیعه نشین این کشور همراه بود با استقبال و شادی مردم همراه شد. پس از انفجار بندر بیروت و عدم تشکیل دولت، بحران سوخت در این کشور تشدید شد. لبنان با تحریم‌های اقتصادی غرب نیز مواجه است.
ارسال سوخت از ایران به لبنان اقدام جدیدی نیست و پیش از این نیز تهران به کشور‌هایی همچون عراق و سوریه سوخت ارسال کرده بود، هرچند که ایران قبل از ارسال سوخت به لبنان از گروه حزب الله حمایت‌های مالی و تسلیحاتی کرده بود و اکنون اقدام به ارسال سوخت به لبنان با میانجی‌گری حزب الله لبنان کرده. رویداد در این گزارش بررسی کرده که چند و، چون ماجرای ارسال سوخت از ایران به لبنان چه بوده و چرا این فرایند از طریق حزب الله لبنان صورت گرفته و نه حکومت رسمی این کشور.
بیشتربخوانید: حرکت دومین کاروان تانکر سوخت ارسالی ایران به سوی لبنان
دو هدف حزب الله از واردات سوخت از ایران به لبنان
محسن جلیلوند کارشناس مسائل بین الملل در این باره به رویداد ۲۴ می‌گوید: عمدتا ایران همواره از لبنان حمایت می‌کرده، چون کشور شیعه‌ای بوده و مشکلی هم با جمهوری اسلامی ندارد. در زمان محمدرضا شاه پهلوی نیز ما از لبنان حمایت می‌کردیم، اما جمهوری اسلامی به دلیل مشکلاتی که با اسرائیل دارد سعی کرد این مراودات را بیشتر کند.
این کارشناس با بیان اینکه لبنان در خصوص ارسال این محموله‌های سوخت پولی به ایران پرداخت نمی‌کند، گفت: ایران عملا پولی نمی‌گیرد، زیرا لبنان پولی ندارد که بخواهد به ایران بدهد؛ بنابراین ایران به این کشور کمک می‌کند و اساسا بسیاری از کشور‌ها به کشور‌های دیگر به صورت انسان دوستانه کمک می‌کنند، اما بحث اصلی سر این است که چرا حزب الله مسئولیت این محموله سوخت را برعهده گرفت. ما دیدیم که میقاتی نخست وزیر لبنان اظهار مخالفت کرده بود و گفت ایران لبنان را دور زد. درست یا غلط حزب الله می‌خواهد بخشی از مشکلات لبنان را به دو دلیل حل کند. اول اینکه مشکلات مردم را حل کند و دوم اینکه خود را به عنوان ناجی نشان دهد و بگوید ما می‌توانیم مشکلاتتان را حل کنیم، چون ایران پشت ما است.
وی ادامه داد: لبنانی‌ها و دولت مرکزی می‌گوید چرا برای این موضوع ایران با ما وارد مذاکره نشد. اگر ایران با دولت مرکزی لبنان در این خصوص وارد مذاکره می‌شد لبنان تحریم می‌شد. از همین رو ما محموله سوخت را ابتدا به سوریه بردیم و بعد با کامیون به لبنان بردیم. بحث این است که ایران تحریم‌ها و دولت لبنان را دور زده است. البته جدای از مسائل سیاسی باید بگویم که شما هر کاری که برای کاهش درد و رنج مردم یک ملت انجام دهید پسندیده است.
جلیلیوند می‌گوید میقاتی نخست وزیر و رئیس جمهور لبنان درست است که از این اتفاق ابراز دلخوری می‌کنند، اما در اصل موافق هستند، زیرا مقدار کمی از مشکلاتشان را کاهش می‌دهد؛ این سخنان را مطرح می‌کنند که آمریکاییها آن‌ها را مورد فشار قرار ندهند و اگر واقعا همچین چیزی را نمی‌خواستند اساسا اجازه ورود به خاک کشورشان را نمی‌دادند. این ژست‌ها هم صرفا تبلیغاتی است. البته بگویم که حزب الله لبنان بخشی از مجلس و دولت لبنان را هم تشکیل می‌دهد. دولت مرکزی لبنان از این اتفاق ناراحت نیست و از همین رو از دو روز گذشته قیمت سوخت را ۴۰ درصد افزایش داد تا بتواند از این طریق یک کاسبی ایجاد کند و دولت را از فشاری که وجود دارد کمی خارج کند.
حزب الله لبنان به دنبال اعتماد سازی پس از حمایت از بشار اسد است
این کارشناس خاورمیانه با بیان اینکه کل محموله‌ای که به لبنان رفته است فقط به میزان تولید ۴۸ ساعت نفت ایران است، گفت: پول سوخت ارسالی به لبنان پولی نیست که بگوییم می‌توانیم با آن کار خاصی انجام دهیم. لبنان ۴ میلیون جمعیت دارد و مگر چقدر مصرف سوخت و اصلا وسعت دارد. این اعداد و ارقام در اقتصاد ایران هیچ است. ایران روزانه ۳ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند و محموله‌ای که به لبنان ارسال شده چیزی حدود ۱۰۰ هزار بشکه است.
او در ادامه می‌گوید: وجهه حزب‌الله لبنان در موضوع جنگ سوریه در دنیای اسلام تحت تاثیر قرار گرفت. حزب الله لبنان زمانی که وارد جنگ سوریه شد، آن عزت و محبوبیتی که پیدا کرده بود را از دست داد لذا باید به بازسازی وجهه خود می‌پرداخت. یکی از راه‌های بازسازی این بود که مثلا بخشی از سوخت را تامین کند. مثلا به مردم لبنان بگوید‌ای مردم، چون دولت با فرانسه و آمریکا و ... رفیق است نمی‌تواند سوخت کشور را تامین کند، اما ما، چون با ایرانی‌ها رفیق هستیم سوخت شما را هم تامین می‌کنند.
ایران به دنبال افزایش نفوذ خود در لبنان است
وی در ادامه می‌گوید: نکته بعدی این است که ایران می‌خواهد نفوذ خود را در لبنان افزایش دهد، از سوی دیگر می‌خواهد به این کشور بگوید شما که با فرانسه و آمریکا رابطه نزدیکی دارید ببینید که آن‌ها نمی‌توانند کاری برایتان انجام دهند، اما ما به شما کمک می‌کنیم پس ما را به عنوان یک دوست باید بپذیرید. این دو دیدگاهی است که وجود دارد.
جلیلوند معتقد است که این ارسال سوخت ضرری برای ایران ندارد و فرانسوی‌ها و آمریکاییها نیز بدشان نمی‌آید که کمی فشار از روی مردم لبنان برداشته شود تا بتوانند بهتر تصمیم گیری کنند. خب ایران این کار را انجام می‌دهد و مردم لبنان را از یک فشاری خارج می‌کند بدون اینکه آمریکاییها هزینه‌ای در این رابطه کنند، اما از نظر اقتصادی و سیاسی ایران متضرر نمی‌شود. از سوی دیگر برخی ممکن است بگویند با این کار ایران حامی تروریسم شناخته می‌شود، ولی واقعیت این است که همه حزب الله تروریست شناخته نشده است و فقط شاخه نظامی آن به عنوان تروریست از سوی غرب معرفی شده است. ایران هم به شاخه نظامی سوخت نداده است بلکه به حزب الله داده که در کشور توزیع کند. حزب الله لبنان در دولت و مجلس نماینده دارد و اگر قرار بود همه این حزب را تروریست معرفی کنند اساسا نباید با کشور لبنان ارتباطی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: استقبال مردم لبنان از ورود کاروان سوخت ایرانی + فیلم
با ارسال سوخت به لبنان پولی عاید ایران نمی‌شود
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه با ارسال سوخت ایران به لبنان پولی به جیب تهران نمی‌رود و پول آن به جیب حزب الله می‌رود، ادامه داد: ایران این سوخت را به حزب‌الله هدیه کرده است حالا حزب الله می‌خواهد آن را بفروشد، آتش بزند و ... دیگر ربطی به ایران ندارد. پولی عاید ایران نمی‌شود و تا بخواهد به ایران برسد خورده می‌شود پس همان بهتر که اصلا نیاید.
جلیلوند افزود: ما در نقل و انتقال چنین مسائلی اصلا طرف معامله نداریم، در لبنان طرفی وجود ندارد، در آنجا همه طرف و بی طرف هستند؛ رئیس جمهور یک ساز می‌زند، نخست وزیر یک ساز می‌زند. همانطور که می‌دانید در قانون اساسی لبنان رئیس جمهور باید مسیحی مارونی باشد، نخست وزیر سنی و رئیس مجلس باید شیعه باشد. جمعیت لبنان ۱۴ میلیون نفر است، اما ۱۰ میلیون نفر از آن‌ها در خارج از لبنان زندگی می‌کنند و از همین رو موازنه جمعیتی در این کشور به هم خورده است.