جامعه ۲۴ - دوگانه‌های گزارش‌های مالی این‌روز‌ها در مدیریت شهری تهران زیاد ایجاد شده و کم کم مصادیق اختلافی که از دعوا‌های سیاسی میان دو گروه یعنی افراد نزدیک به جبهه رهپویان و علیرضا زاکانی و جبهه نواصولگرایی و نزدیکان به محمد باقر قالیباف بر انتخاب شهردار آغاز شده بود، رخ می‌نماید.
نمونه آن اعلام رقم بدهی ۸۰ هزار میلیاردی از سوی زاکانی و واکنش ناصر امانی، عضو فعلی شورا و معاون مالی و اقتصاد شهری قالیباف، شهردار اسبق تهران و تقابلش با اظهارنظر احمد صادقی دیگر عضو شورا و نماینده نزدیک به زاکانی بود.
آخرین رقمی که عبدالحمید امامی، معاون وقت مالی اداری شهردار تهران، در گزارش‌دهی به مردم تهران درخصوص بدهی‌های شهرداری اعلام کرد رقم ۶۶ هزار میلیارد تومان بود. به گفته او بدهی شهرداری به بانک‌ها ۵۰ هزار میلیارد تومان، بدهی به پیمانکاران مناطق هفت هزار میلیارد، پیمانکاران شرکت‌های زیرمجموعه سه هزار و ۱۰۰ میلیارد، اوراق مشارکت پنج هزار میلیارد و سایر نهاد‌ها زیر یک میلیارد تومان است و جمع کل بدهی شهرداری تهران تا به امروز ۶۶ هزار میلیارد تومان محاسبه شده است.
به گفته امامی در دوره پنجم مدیریت شهری نه فقط بدهی‌ها اضافه نشده که هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان هم از بدهی‌ها کاهش پیدا کرده است. قسمتی از بدهی‌ها ارزی است و نرخ تبدیل اختلاف ایجاد می‌کند. کل بدهی‌های بانکی شهرداری رقمی معادل ۵۰ هزار میلیارد تومان است.
اما زاکانی چندی پیش اعلام کرد که شهرداری تهران ۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد که ۱۲.۵ هزار میلیارد باید بابت آن سود بانکی پرداخت کنیم، اما این به معنای بن‌بست نیست و شهر ظرفیت‌های زیادی دارد و راه‌های متنوعی وجود دارد که بن‌بستی برای ما نمی‌گذارد.
بدهی های شهرداری تهران ؛ از یکی اصرار و از دیگری انکار!
دو عضو کمیسیون برنامه و بودجه دو واکنش متفاوت به این رقم نشان دادند. احمد صادقی بدهی‌های شهرداری تهران را بیش از این ارقام دانست و ناصر امانی که زمانی معاون محمدباقر قالیباف در شهرداری بود اعلام کرد که بدهی‌های شهرداری حباب دارد.
صادقی به یکی از خبرگزاری‌ها گفته است که میزان بدهی‌ها روز به روز در حال افزایش است چرا که بخش زیادی از این بدهی‌ها مربوط به تسهیلات دریافتی از بانک‌ها بوده که دارای معوقات است.
او معتقد است میزان بدهی‌ها حتی بیشتر از رقم‌هایی است که علیرضا زاکانی شهردار تهران اعلام کرده چرا که بدهی‌های پنهان هنوز کشف نشده و اگر اعتبارسنجی شود قطعا میزان آن بیشتر خواهد شد.
صادقی وعده می‌دهد که میزان بدهی‌های شهرداری توسط کمیته مربوطه در قالب تهیه سند تحویل و تحول تا سه ماه پس از تشکیل مدیریت شهری جدید مشخص می‌شود و رسما در شورا اعلام و در سامانه شفافیت هم بارگذاری خواهد شد تا شهروندان به این داده‌ها هم دست داشته باشند.
اما ناصر امانی، عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران معتقد است: اسنادی که معاونت مالی و اقتصادی در اختیار کمیسیون بودجه شورای شهر گذاشته است، حاکی از بدهی ۶۵ میلیاردی است که البته این رقم را هم قبول ندارم و معتقدم خیلی کمتر از این رقم است.
امانی گفته است که بدهی به پیمانکاران به شهرداری وقتی دقیق رسیدگی می‌شود ۲۰ تا ۳۰ درصد حباب است و کاهش پیدا می‌کند. بدهی به سازمان‌ها و نهاد‌ها نیز امری متقابل است و هم آن‌ها بدهی دارند و هم ما بدهی داریم و باید از طریق تهاتر حل شود و نباید آن را جزو بدهی حساب کنیم. برای مثال بدهی شهرداری به زمین شهری را در نظر بگیرید. بلدیه از روز اول تاسیس تاکنون با سازمان زمین شهری تهاتر دارد و این‌ها نیز جزو بدهی شهرداری حساب شده است. در دوره قبل می‌خواستند بدهی را بالا ببرند و بگویند آقای قالیباف آنقدر بدهی بالا آورده است و هرچه توانستند در رقم بدهی آب بستند.
به گفته امانی، امامی معاون وقت نیز آخرین بار رقم بدهی را ۳۰ هزار میلیارد اعلام کرد و همه بدهی نیز وام است که برای پروژه‌های شهری گرفته شده است. حتی ۶۵ هزار میلیارد هم رقم واقعی نیست و تعجب کردم وقتی آقای زاکانی رقم بدهی را ۸۰ هزار میلیارد تومان اعلام کردند. نمی‌دانم این مابه‌التفاوت ۱۵ هزار میلیارد تومان بدهی اسمی که معاونت مالی شهرداری به ما گفته است چیست و باید از معاون مالی بپرسم و ببینم آیا موضوع جدیدی کشف شده است که اعلام شده شهرداری ۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد.
بیشتر بخوانید: اعضای شورای ششم شهر تهران در باغ نیستند؟
بعد از این اظهارنظر، زاکانی در جمع خبرنگاران نسبت به آن واکنش نشان داد. او با بیان اینکه حرفی که می‌زنیم مبنا دارد، گفت: نمی‌دانم دوستان بر چه مبنایی صحبت می‌کنند. صحبت همه دوستان قابل استماع است. این گزارشی بود که معاونت برنامه و بودجه به من داد و من حرف بدون استناد نمی‌زنم. گزارشی را که از معاونت برنامه و بودجه رسما ارائه شد را بیان کردم. ۶۹ هزار میلیارد تا پایان سال ۹۹ است و گفتیم تا پایان سال ۱۴۰۰، بیش از ۱۲ هزار میلیارد سود بانکی باید بدهیم.
اختلاف بر سر اوضاع مالی شهرداری و تحقق بودجه ۱۴۰۰
اختلاف نظر این دو گروه فقط بر سر میزان بدهی‌های شهرداری تهران نیست. آن‌ها حتی درباره اوضاع مالی شهرداری و میزان تحقق بودجه نیز اختلاف نظر دارند.
چندی پیش، ناصر امانی در گفت‌وگویی با جامعه ۲۴ درباره اوضاع وخیم درآمد‌های شهرداری تهران اظهار نظر کرد. او گفت: اوضاع تحقق بودجه اصلا خوب نیست، به نسبت کل سال ۲۰ درصد و به نسبت ۲۷ هفته‌ای که از سال گذشته، متاسفانه کمتر از ۴۰ درصد بودجه شهرداری محقق شده است. طی جلسه‌ای که با معاون مالی و اقتصادی شهرداری تهران داشتیم بنا شد که در کمیسیون بودجه بررسی کنیم که آیا نیاز هست در لایحه متمم بودجه تصمیمی برای کاهش بودجه شهرداری بگیریم یا اینکه همین بودجه با درصد تحقق کم‌تری باقی بماند.
به گفته این عضو شورا، برای مثال اگر هر سال ۹۰ یا بالای ۱۰۰ درصد بودجه محقق می‌شد امسال ۷۰ تا ۷۵ درصد باید محقق شود، این موضوع ایرادی از نظر ما ندارد، اما باید موظب باشیم بابت این بودجه قراردادی بسته نشود که به بدهی شهرداری اضافه شود.
تداوم ۶ ماهه کاهش درآمد سبب شد تا شهرداری تهران به سمتی برود که طی هفته گذشته لایحه‌ای دو فوریتی به شورا بیاورند. لایحه اصلاحیه مصوبه نحوه اخذ مطالبات حوزه شهرسازی که مطابق با آن اگر فردی تمایل داشته باشد تا عوارض خود را به صورت نقدی و یکجا پرداخت کند به مدت ۶۰ روز پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه مشمول پاداش و جایزه خوش حسابی به میزان ۲۵ درصد خواهد شد.
اما تلاش‌های مدیریت شهری به اعمال تخفیف نابهنگام، آن هم در شهریور ماه محدود به این موضوع نبود و شهرداری طی بخشنامه‌ای به شهرداری‌های مناطق اعلام کرد که افزایش عوارض زمانی که از سقف ۵۰ درصد عبور کرد، از سوی مناطق تعدیل می‌شود، بخشنامه‌ای که البته از دل مصوبه افزایش عوارض شورای پنجمی‌ها می‌آمد و دست شهرداری برای تعدیل باز گذاشته شده بود.
امانی همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه با تخفیف و اصلاحات صورت گرفته پیش‌بینی تحقق بودجه تا چند درصد را می‌دهید، نیز می‌گوید: حداکثر به ۷۵ درصد می‌رسد و تخفیف‌ها و تعدیل عوارض هم تا همین میزان به بودجه کمک خواهد کرد.
تخفیف و اصلاح عوارض، عقب‌ماندگی بودجه را جبران می‌کند
احمد صادقی نیز اینبار درباره وضعیت مالی شهرداری تهران و تحقق بودجه ۱۴۰۰ به جامعه ۲۴ می‌گوید: در تابستان که ایام ساخت و ساز است و قاعدتا باید میزان ساخت و ساز زیاد باشد و این بخش یکی از درآمد‌های مهم شهرداری تهران است، به جهت بلاتکلیفی مدیریت شهری و مصوبه شورای پنجم در حوزه افزایش حوزه شهرسازی، درآمدمان به شدت پایین آمده، اما طی هفته گذشته با مصوبه تخفیف و اصلاحی که در حوزه عوارض شهرسازی دادیم، احتمالا درآمد‌های شهرداری ترمیم شود، اما در حال حاضر حداقل به ۵۰ درصد تحقق درآمد نرسیدیم.
ترس از کمبود منجر به اقدامات احساسی فراقانونی می‌شود
علیرضا زاکانی، شهردار تهران، اما واکنش صریح‌تری نسبت به اظهار نظر عضو شورا درباره شرایط مالی شهرداری تهران داشت. او به جامعه ۲۴ می‌گوید: ما هیچ مشکل درآمدی نخواهیم داشت. ما نیازمند انضباط مالی و درک درست زمینه ایجاد درآمد پایدار هستیم و الحمدالله شهر به قدری امکان و اقتضا دارد که ما این مسیر را خواهیم رفت، این نگاه‌هایی که کمبود داریم و چه‌کار کنیم به انجام کار‌های احساسی و فراتر از قانون منجر می‌شود و ما به همه این موارد تن نخواهیم داد و مسیر دقیق خودمان در حوزه مالی را طی می‌کنیم.
اختلافات این دو گروه احتمالا از سهمشان در انتصابات شهرداری تهران نشات می‌گیرد اما آنچه مشخص است و در گزارشی تحت عنوان «ورود اتوبوسی بسیج دانشجویی، جمعیت ایثارگران و رهپویان به شهرداری تهران/ مهره‌چنین مناصب شهرداری زاکانی چه کسانی هستند؟» به آن اشاره شد، مدیریت شهری طی روزهای آینده محل درگیری آن‌ها خواهد بود و آنچه احتمالا اتفاق می‌افتد بهبود نظارت بر شهرداری تهران در سایه این اختلافات است!