اقتصاد ۲۴-۱۱ اکتبر روز جهانی دختر است. سازمان غیردولتی «کودکان را نجات دهید» با انتشار گزارشی به مناسبت این روز اعلام کرد در سال گذشته بیش از ۲۲ هزار عروس کودک، معادل روزانه بیش از ۶۰ نفر، به‌دلیل بارداری جان خود را از دست می‌دهند.
این گزارش که با «عنوان حقوق دختران در بحران» منتشر شده است تاکید می‌کند که بیش از نیمی از قربانیان این فاجعه ساکن غرب و مرکز آفریقا هستند. براساس داده‌های پژوهش‌های این سازمان ۹۶۰۰ عروس کودک، یعنی روزانه ۲۶ نفر در سال، در این منطقه جان خود را از دست می‌دهند. این رقم، ۴ برابر بیشتر از مرگ‌ومیر‌های مشابه در دیگر نقاط جهان است.
پس از غرب و مرکز قاره آفریقا، جنوب آسیا رکورددار مرگ و میر دختربچه‌هایی است که ازدواج کرده اند. در این منطقه همه ساله ۲ هزار مورد مرگ مرتبط با ازدواج (۶ مورد در روز) در میان دختران ثبت می‌شود. شرق آسیا و اقیانوسیه با ۶۵۰ مورد مرگ در سال (۲ مورد در روز) و آمریکای لاتین و حوزه دریای کارائیب با ۵۶۰ مورد سالانه (نزدیک به ۲ مورد در روز) بیشترین شمار دختربچه‌های ازدواج کرده را دارند.
بیشتر بخوانید: معاونتی برای زنان یا معاونتی برای مقابله با زنان؟!
«کودکان را نجات دهید» در گزارش خود آورده است اگرچه در ۲۵ سال گذشته تلاش‌های جهانی موفق به جلوگیری از ازدواج بیش از ۸۰ میلیون کودک شده است، این روند موفق با شیوع جهانی بیماری کووید-۱۹ کند شده است. همزمان با بسته شدن مدارس، اشباع بیمارستان‌ها و سقوط خانواده‌ها به زیر خط فقر، دختربچه‌ها بیش از پیش به سوی ازدواج اجباری سوق داده شده اند. از دیگر سو، تعطیلی‌ها، شهربندان‌ها و قرنطینه‌های گسترده، میزان خشونت نسبت به زنان و دخترا را به شدت افزایش داده است. براساس برآورد‌های این سازمان مردم‌نهاد بین‌المللی در حال حاضر ۱۰ میلیون دختر در معرض خطر ازدواج زودهنگام و خطرات جانی ناشی از آن قرار دارند.
این گزارش فراتر از چالش مرگ‌ومیر دختران در پی فشار‌های ناشی از ازدواج، از جنگ، مهاجرت، قحطی، تغییرات آب‌وهوایی و محدودیت‌های کرونایی به‌عنوان عوامل دیگری که حقوق و خوشبختی دختربچه‌ها را تهدید می‌کنند، یاد کرده است.
اینگر آشینگ، مدیرعامل «کودکان را نجات دهید» می‌گوید: «ازدواج کودکان یکی از بدترین و کشنده‌ترین اشکال خشونت جنسی و جنسیتی علیه دختران است. هر سال میلیون‌ها دختر مجبور به ازدواج با مردانی می‌شوند که اغلب بسیار مسن‌تر از آن‌ها هستند. این واقعیت، فرصت ادامه تحصیل، کودکی کردن و در بسیاری از موارد حق حیات را از عروس‌های کم سن و سال می‌گیرد.»
به گفته خانم آشینگ «زایمان قاتل شماره یک دختران نوجوان در جهان است چرا که بدن‌های آنان آمادگی وضع حمل را ندارد. خطرات بچه‌دار شدن دختربچه‌ها نباید نادیده گرفته شود. دولت‌ها وظیفه دارند دختران را در اولویت قرار دهند و محافظت از آنان در برابر ازدواج کودکان و مرگ ناشی از بارداری‌های زودهنگام را تضمین کنند.»
بیشتر بخوانید: دور زدن قانون برای رسمی کردن ازدواج کودکان
گزارش سازمان «کودکان را نجات دهید» می‌گوید حتی در کشور‌هایی مانند بورکینافاسو که ازدواج کودکان غیرقانونی است، موارد «استثنایی» به وفور مشاهده می‌شوند.
ویویان (نام مستعار) که حالا ۲۳ ساله است در بدو تولد به نامزدی شوهر آینده‌اش در‌آمد و زمانی که تنها ۱۲ سال داشت، مجبور به ازدواج شد. او می‌گوید: «شوهرم ۵۴ ساله بود و چهار زن داشت. می‌خواستم درس بخوانم و فرار کردم. من را گرفتند و به خانه باز گرداندند. دوباره فرار کردم. این بار ۴۰ کیلومتر پیاده راه رفتم تا به یک ایستگاه اتوبوس برسم و از آنجا خودم را به یک مرکز حمایت از دختربچه‌های شوهر داده شده، مثل خودم رساندم. الان درس می‌خوانم و می‌خواهم پرستار شوم. همیشه به دختران اهمیت ادامه تحصیل را یادآوری می‌کنم.»
بیشتر بخوانید: چرا کودک همسری در ایران رو به افزایش است؟
سازمان «کودکان را نجات دهید» در پایان گزارش خود از دولت‌ها خواسته است تا صدای دختران را با خواسته حق مشارکت معنادار و مطمئن در حیات اجتماعی و تصمیم‌گیری به گوش همگان برسانند، خطرات خشونت جنسی و به‌ویژه ازدواج کودکان را به جامعه گوشزد کنند و حمایت از برابر جنسیتی را در قلب برنامه‌های خود برای احیای اقتصادی-اجتماعی پسا کرونایی قرار دهند.
این سازمان همچنین خواستار حمایت از حقوق دختران در برابر تمام اشکال رفتار تبعیض آمیز مبتنی بر جنسیت، نژاد، معلولیت و پیشینه اقتصادی شده است و از دولت‌ها می‌خواهد تا به سازمان‌های بشردوستانه امکان فعالیت کامل و نامحدود برای مبارزه با تضییع حقوق دختران را فراهم کنند.
سازمان ملل متحد از سال ۲۰۱۲، ۱۱ اکتبر را برای یادآوری ضرورت حفاظت از حقوق دختران به‌عنوان روز جهانی دختر نام‌گذاری کرد.
یورونیوز