اقتصاد ۲۴- تحریم‌های آمریکا سبب شد ایران از آوریل ۲۰۱۸ تا آوریل ۲۰۲۱ از تولید یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون بشکه نفت و بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی محروم شود و این موضوع به وارد آمدن بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار خسارت در زمانی منجر شد که نیازمند تأمین ضروریات کشور از جمله برای مقابله با شیوع کرونا بوده‌ایم و این در حالی است که ایران آمادگی دارد به محض برطرف شدن تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه دولت آمریکا، با افزایش تولید نفت به بالاترین سطح ممکن، در جهت جبران خسارت‌های فراوان صورت گرفته در اثر تحریم‌های یکجانبه آمریکا حرکت کند.
در این میان جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرده که به‌زودی خبرهای خوبی در زمینه تنوع قرارداد‌های نفتی و میعانات گازی و تهاتر نفتی اعلام می‌شود و با توجه به نیاز دنیا به انرژی و با استفاده از توان و ظرفیت دستگاه سیاست خارجی، فروش نفت به‌صورت تهاتری در دستور کار قرار گرفته است و در این زمینه تهاتر نفت با کالا و سرمایه‌گذاری از روش‌هایی است که انجام می‌شود.
به گفته وی ایران آماده پذیرایی و استقبال گرم از سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی خواهان سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت نفت و گاز است و سرمایه‌گذاران در قبال اقدام‌های خود می‌توانند نفت و میعانات گازی را به‌صورت تهاتر دریافت کنند. سرمایه گذاران داخلی مانند هلدینگ‌ها و بنگاه‌های اقتصادی بزرگ می‌توانند برای توسعه میدان‌های گازی کشور ورود کنند و پس از توسعه میدان، گاز طبیعی و میعانات گازی در قبال هزینه سرمایه‌گذاری و سود آن به عنوان خوراک یا سوخت دریافت کنند، در عین حال معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت آماده پذیرش سرمایه گذاران در توسعه میدان‌ها و امضای قرارداد با آنهاست.
توسعه صنعت نفت چقدر نزدیک است؟
در این میان، اما کارشناسان در مورد چگونگی تحقق این وعده‌ها نظرات گونا گونی دارند، مرتضی بهروزی فر - کارشناس ارشد حوزه انرژی، در همین رابطه گفت: تهاتر نفت موضوع جدیدی نیست، قرارداد‌های بی متقابل نیز همین مفهوم را داشت، اما مساله این است که با وضعیت فعلی و وجود تحریم‌ها تقریبا امکان جذب سرمایه گذار خارجی بسیاری وجود نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه سرمایه لازم برای سرمایه گذاری در صنعت نفت بسیار بزرگ است، افزود: به طور مثال تامین ۲۲ میلیارد دلار برای صنعت گاز یا ۲۵۰ میلیارد دلاری برای صنعت نفت توسط بخش خصوصی داخلی تقریبا غیر ممکن است، حتی اگر این سرمایه نیز توسط بخش داخلی جذب شود عمده‌ترین مشکل در توسعه صنعت نفت موضوع تکنولوژی است.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با بیان اینکه تا زمانی که نتوانیم سرمایه گذار و پیمانکار خارجی را جذب کنیم کاملا نمی‌توان روی توسعه صنعت نفت حساب باز کرد، گفت: در حوزه صنعت نفت با دو مشکل مواجه هستیم که باید در قالب کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت به آن نگاه کرد، موضوع کوتاه مدت بحث فروش نفت است که این موضوع می‌تواند با تحقق برجام و FATF برطرف شود.
بهروزی فر ادامه داد: ایران دارنده دومین ذخایر گاز و یکی از بزرگترین دارندگان نفت دنیا است، اما متناسب با این جایگاه نتوانسته در تولید نفت و گاز آنطور که باید قدم بردارد و عملا نقش چندانی در بازار‌های جهانی ندارد لذا تا زمانی که تحریم‌ها یرداشته نشود، سرمایه گذار خارجی ورود نخواهد کرد.
بیشتربخوانید:تحریم ایران را لغو کنید تا بحران انرژی جهان فروکش کند
وی با بیان اینکه باید به این موضوع نیز توجه کرد که مشکلات فعلی تنها با فروش نفت حل نمی‌شود و از این طریق تنها می‌توانیم مشکلات جاری کشور را برطرف کنیم، گفت: اینکه انتظار داشته باشیم با فروش نفت بتوانیم صنعت نفت و گاز را توسعه دهیم تصور غلطی است.
می‌توان به آینده صنعت نفت امیدوار بود
البته در مقابل این صحبت‌ها برخی از کارشناسان باور دیگری دارند و معتقدند که با اجرای چنین سیاست‌هایی می‌توانیم شاهد توسعه صنعت نفت باشیم، در این راستا جهانبخش امینی - کارشناس ارشد حوزه انرژی به ایسنا گفت: خیلی از خبر‌ها را نمی‌توان رسانه‌ای کرد چراکه در شرایط تحریم مبادلات نفتی باید بر اساس چارچوب‌های خاصی باشد، باتوجه به اینکه با برخی از شرکت‌ها و کشور‌ها تعاملاتی صورت گرفته امکان بهبود شرایط و رفع مشکلات وجود دارد، اما مصلحت این است که تمام مسائل خبری نشود.
وی با بیان اینکه باتوجه به شرایط تحریم بسیاری از شرکت‌ها تمایلی به رسانه‌ای شدن تعامل نیستند چراکه ممکن است در صورت علنی شدن مشکلاتی برای آن‌ها به وجود آید، اظهار کرد: تبادلات نفتی قطعا می‌تواند موجب ایجاد تحول در صنعت نفت کشور شود، برخی از صنایع نیازمند زیرساخت و تکنولوژی هستند و با انجام چنین اقداماتی می‌توانیم ازآن بهره ببریم.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی افزود: حتی تعهداتی که برخی وزارتخانه‌ها در بحث واردات دارند، با تبادل نفت می‌تواند یک تعادل نسبی در بازار ایجاد کند، قطعا تبادل نفت مشکل گشا خواهد بود و اثرات مثبت آن عاید کشور خواهد شد.
امینی با اشاره به صحبت‌های وزیر نفت در خصوص ورود سرمایه گذاران داخلی برای توسعه میدان‌های گازی کشور و درنظر گرفتن تسهیلاتی برای آن ها، گفت: قطعا این موضوع موجب افزایش جذب سرمایه گذاران داخلی خواهد شد و سیاست وزیر نفت می‌تواند موجب ایجاد یک چرخش مالی خوب برای بخش خصوصی شود.