اقتصاد24- سیل در شهرهای کشور علاوه بر اثرات تخریبی خود زمینه ساز وقوع سیل دیگری نیز در افکار عمومی شد. شایعات زیادی که بعد از سیل مطرح شد و نمی‌توان از اثرات تخریبی آن بر افکار عمومی غافل شد.
این شایعات به ترتیب زیر مطرح می‌شود و انگیزه مطرح کنندگان آن مشخص نیست، برخی از روی ناآگاهی و شاید برخی برای اینکه بیشتر لایک و فوروارد شوند.
مثلا گفته می‌شود دوره سی ساله خشکسالی در ایران تمام شده است. برخی می‌گویند ایران وارد دوره بلند مدت ترسالی شده است. گروهی می‌گویند تغییر اقلیم باعث سیل های اخیر در ایران شده و برخی دیگر شایعه می‌کنند که مشکل ورشکستگی آبی در ایران و بحران آب به خاطر بارندگی‌های اخیر حل شده است.
فارغ از بحث سیل، امسال خبرها در رابطه با میزان بارندگی در کل کشور برخلاف سال گذشته بسیار خوب بود، میزان بارندگی نسبت به پارسال و حتی نسبت به میانگین بلند مدت کشور به شدت رشد داشته. اما متخصصان براین باورند که وضعیت به وجود آمده در دو سال گذشته استثنایی بوده و در بلندمدت بازهم میزان بارندگی کشور کاهش پیدا می‌کند.
در واقع افزایش بارش‌های در کشور مورد تایید مسئولان و کارشناسان این حوزه است اما باید در نظر داشت این بارش‌ها استثناست و در یک بازه زمانی بلند مدت به هیچ وجه تاثیری بر کاهش میزان و اثرات خشکسالی ندارد.
کاهش میزان بارندگی، به همراه مسائل دیگر مثل مصرف ۹۲درصد کل آب کشور در حوزه کشاورزی، باعث شده ایران در چند سال اخیر با کم‌آبی عجیبی رو شود. به طوری که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در هفته گذشته در گزارشی اعلام کرد که بیش از نیمی از جمعیت ایران در تابستان امسال با تنش آب‌شرب درگیر شدند. اما امسال وضعیت تغییر کرد، وضعیت بارندگی در سال اخیر نسسبت به میانگین بلندمدت ۲۴درصد افزایش پیدا کرده و همین باعث شده تا بسیاری امیدوار شوند تا در میان عواملی که منجر به ایجاد وضعیت کنونی شده، شاید ابرها دیگر با ایران آشتی کرده باشند.
رییس مرکز ملی خشکسالی: ۵۰ میلی‌متر از متوسط بارش کشور کم شده است!
در همین رابطه صادق ضیاییان رییس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی کشور اتمام دوره خشکسالی را قویا رد می‌کند. او می‌گوید: در ۳دهه ابتدایی ۵۰ سال گذشته ما کاهش بارش آنچنانی را مشاهده نمی‌کردیم. در دهه اول متوسط بارندگی چیزی حدود ۲۷۰میلی‌متر ، دهه دوم حدود ۲۴۰میلی‌متر و دهه سوم هم باز حدود ۲۷۰میلی‌متر بود. اما بعد از آن روند کاهشی محسوسی در میزان بارندگی مشاهده شده، اتفاقی که ناشی از تغییراقلیم است.
به گفته او به طور کلی می‌توانیم بگوییم در ۵۰سال گذشته میزان بارندگی سالی حدود ۱.۲میلی‌متر کاهش پیدا کرده و در مجموع بیش از ۵۰میلی‌متر از متوسط بارش کشور کم شده. این‌ها برای یک کشور خشک و نیمه خشک اعداد بسیار بزرگی هستند. بارش کشور ما به طور کلی بیش از ۶۰درصد بارش جهانی است و حالا کاهشی ۵۰میلی‌متری در میزان آن وضعیت را بسیار نابسمان می‌کند.
او می‌گوید: در کنار این موضوع ما طی ۵۰سال گذشته حدود ۲درجه هم افزایش دما داشتیم، این افزایش دما هم باعث شده تبخیر ما هم افزایش کند و این خود روی وضعیت به وجود آمده تاثیرگذار است.
ممکن است چند سال پر بارش باشیم و اما خشکسالی بلند مدت است
صادق ضیاییان رییس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در ادامه با اشاره به اینکه گفته می‌شود بارش‌ها و حتی سیل‌های اخیر، می‌تواند ایران را وارد دوره ترسالی کند گفت: ببینید به طور کلی پیش‌بینی میزان بارش برای کل کشور در دهه‌های آینده روندی کاهشی است ولی ممکن است در این روند چند سال هم ترسالی داشته باشیم، اما در مجموع تعداد سال‌های خشکسال بیشتر است. شاید اصلا ۲ یا ۳ سال ترسالی پی‌درپی را تجربه کنیم ولی بعد از آن وارد یک دوره چند ساله خشکسالی شویم.
به گفته رییس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی کشور براساس آخرین سناریوهای که رابطه با تغییراقلیم گزارش شده در حالت بدبینانه این احتمال وجود دارد که تا پایان قرن میزان بارندگی ۲۰درصد کاهش پیدا کند.
صادقیان در ادامه تاکید کرد: پدیده خشکسالی، پدیده‌ای خزنده است که در طی سالیان سال به وجود آمده و موضوعی نیست که امروز اتفاق بیافتد و فردا نتایج آن را ببینیم. اینکه ما اکنون با کاهش منابع آب همراه هستیم به دلیل انباشت خشکسالی‌های هواشناسی در ۵۰سال اخیر بوده. به همین دلیل نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که خیلی سریع نسبت به این موضوع واکنش نشان بدهیم. ببینید بهبود وضعیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیقی است که اجرایی شدن آن هم نیاز به اجماع مردم و دولت دارد. به تنهایی نمی‌توان این مشکل را حل کرد.
کردوانی: من نگفتم وارد دوره ترسالی شده‌ایم!
اما یکی از نکاتی که باعث شد شایعه ورود به دوره ترسالی مطرح شود، نقل قول غیر واقعی از پرویز کردوانی بود. تا جایی که کردوانی جغرافی‌دان و فعال حوزه محیط زیست، خبری را که از قول وی در فضای مجازی مبنی بر پایان دوره خسکسالی و آغاز یک دوره ترسالی در ایران منتشر شده، تکذیب کرد و گفت: ایران همچنان در شرایط خشکسالی و کم‌آبی قرار دارد و بارش‌های اخیر هم «اتفاقی» رخ داده است.
پرویز کردوانی در خصوص خبری از قول وی که در آن گفته شده «خشکسالی ایران بعد از ۲۰ سال به اتمام رسیده و یک دوره ترسالی ۲۰ تا ۴۰ ساله را در پیش داریم» توضیح داد: من به هیچ وجه چنین چیزی را نگفته‌ام و یک کلمه از این خبر هم متعلق به من نیست.
وی درباره بارش‌هایی که اخیراً در کشور رخ داده است گفت: شرایط جوی ایران به دلیل گرم شدن کره زمین در کنار افزایش بارش در مناطق پرباران و کاهش بارش در مناطق کم‌باران بی‌نظم هم شده است؛ در شرایط بی‌نظمی ممکن است مثلاً در یزد که کم‌باران است ظرف یک ساعت به اندازه دو سال بارش رخ دهد.
کردوانی افزود: این بارش‌هایی که اخیراً در ایران رخ داده هم اتفاقی بوده است و تا زمانی که کره زمین گرم است ما در خشکسالی هستیم و نباید با این بارش‌ها تصور کرد که خشکسالی تمام و آب و هوای ایران مرطوب شده است.
کردوانی در پایان اعلام کرد: امیدی که این بارندگی‌ها ادامه داشته باشد نیست و ایران همچنان در شرایط کم‌آبی و خشکسالی خواهد بود.