اقتصاد ۲۴- کاپیتان داوود تفتی درباره جزییات تفاهمنامه شرکت کشتیرانی خزر با سازمان توسعه تجارت برای حمل منظم کالا از بنادر شمالی ایران اظهار داشت: در این تفاهمنامه حمل منظم کالا برای ۶ مسیر از بنادر امیرآباد، انزلی و نوشهر به بنادر روسیه شامل ماخاچ قلعه و آستارا خان و همچنین مسیر قزاقستان و بندر آکتائو تعریف شده است و در این تفاهنامه دو مسیر آپشنال از بنادر آستارا و فریدونکنار به بنادر روسیه و قزاقستان نیز وجود دارد.
وی با بیان اینکه در تفاهمنامه امضا شده با سازمان توسعه تجارت، حمل منظم کالا از تمام بنادر شمالی کشور پوشش داده شده، گفت: از آنجایی که دو بندر آستارا و فریدون کنار بار کمتری دارند و از سوی دیگر بندر آستارا محدودیت آبخور دارد و آبخور آن در فصل زمستان حتی به ۳ متر می‌رسد، سرویس منظم در این بندر و همچنین فریدونکنار به فراخور وجود بار در این دو بندر سرویس داده می‌شود.
مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر تاکید کرد: طبق تفاهمنامه با سازمان توسعه تجارت، شرکت کشتیرانی دریای خزر موظف است که طبق برنامه منظم با فراهم بودن بار و محموله به سه بندر گفته شده سرویس ارایه دهد.
تفتی ادامه داد: البته باید توجه داشته باشیم در بحث زنجیره تامین و لجستیک تنها کشتیرانی یا ناوگان دریایی نمی‌تواند باعث رونق بنادر باشند و بنادر هم باید به روز شوند.
بنادر شمالی کشورمان در حال حاضر ظرفیتِ اعلام شده برای تخلیه و بارگیری را ندارند چراکه در برخی از این مناطق فقط بندر و اسکله ساخته شده است.
برای مثال در بنادر آستارا و انزلی اسکله ساخته شده، اما لایروبی نشده و به همین دلیل هر کشتی با هر ظرفیتی نمی‌تواند در این بنادر پهلو بگیرد.
وی با بیان اینکه باید بستر لازم برای ناوگان تجاری دریایی در بنادر فراهم شود بطوریکه کشتی‌ها بتوانند عملیات تخلیه و بارگیری را انجام دهند، افزود: از سوی دیگر با مشکلات نبود تجهیزات کافی در بنادر شمالی مواجه هستیم، واقعیت این است که در حال حاضر تجهیزات بنادر شمالی به روز نیستند.
مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر گفت: امروز پیش پا افتاده‌ترین بنادر دنیا قادر هستند در هر شرایط آب و هوایی عملیات تخلیه و بارگیری را انجام دهند، اما بنادر شمالی تجهیزات بسیار ضعیفی دارند بنابراین اگر می‌خواهیم تحولی در حمل بار از بنادر شمالی رخ دهد باید تجهیزات این بنادر هم به روز رسانی شود.
تفتی با اشاره به لزوم تقویت پسکرانه بنادر شمالی اظهار داشت: بندر انزلی پسکرانه‌ای ندارد که بخواهد نقش پشتیبان داشته باشد یا اینکه اهداف گفته شده را محقق سازد. باید توجه داشته باشیم وقتی پسکرانه ضعیف باشد با ترافیک کامیون‌ها در بنادر مواجه خواهیم بود که این ترافیک باعث می‌شود که درصد کارآمدی عملیات بندری برای تخلیه و بارگیری کشتی‌ها کاهش یابد.
وی با بیان اینکه پیش از این هم درباره حمل منظم کالا با سازمان توسعه تجارت تفاهم نامه‌ای منعقد شده بود، گفت: این تفاهمنامه با سازمان توسعه تجارت قبل از سال ۹۸ بوده، اما این جزییات را نداشت که ۶ مسیر مشخص تعریف شود و واقعا این بار سازمان توسعه تجارت کاملا جدی به این موضوع ورود کرده است. قبلا تفاهمنامه‌ای برای تنها یک یا دو مسیر به صورت محدود وجود داشت، اما این بار مسیر‌های متعدد و متنوع مطرح شده و تفاهنامه جامع‌تر با جزییات دقیق تری است.
بیشتربخوانید:تبعیض میان بخش دولتی و خصوصی در ترخیص کالا‌های اساسی
مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر در پاسخ به این سوال که در حال حاضر نبود برنامه منظم حرکت باعث شده حمل دریایی گران باشد و صاحب کالا تمایلی به استفاده از مسیر دریایی ندارد، آیا با این تفاهمنامه حمل منظم با هر مقدار بار در بنادر شمالی اجرایی می‌شود، گفت: دراین زمینه حق با صاحب بار است و در حال حاضر حمل بار از طریق دریا در شمال کشور گران تمام می‌شود این در حالی است که در بحث کرایه حمل، در تمام دنیا ارزان‌ترین روش حمل دریایی است و حمل و نقل عمده و اصلی از طریق دریا انجام می‌شود و ریل و جاده در اولویت‌های دوم و سوم قرار دارند، اما در شمال ایران این روند کاملا برعکس است چراکه زیرساخت لازم برای حمل و نقل دریایی در بنادر شمالی ایجاد نشده است.
تفتی تاکید کرد: کشتیرانی به تنهایی نمی‌تواند حمل و نقل دریایی را راه اندازی و زیرساخت لازم را فراهم کند. اما نکته حائز اهمیت این است که کشتیرانی دریای خزر در جهت حمایت از صادرات، کرایه حمل بار صادراتی را به یک سوم بار وارداتی کاهش داده است. در این زمینه سازمان بنادر و دریانوردی هم باید سیاست‌های حمایتی را به اجرا برساند از جمله اینکه عوارض بندری برای کشتی‌های حامل بار صادراتی به نصف کاهش دهد.
وی با اشاره به مفاد تفاهمنامه کشتیرانی خزر با سازمان توسعه تجارت اظهار داشت: قرار نیست با هر مقدار بار کشتی تامین و حرکت کند، برای مثال کشتی ۶۵۰۰ تنی نمی‌تواند با ۵۰۰ تن بار به حرکت درآید و این اقدام منطقی نیست. توافق این است که برنامه‌های منظم به بنادر و اتاق‌های بازرگانی اعلام شود و دپوی بار براساس این برنامه منظم صورت بگیرد.
مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر افزود: براساس برنامه منظم صاحب کالا بار را در بندر دپو می‌کند و براساس بار موجود و قابلیت‌های بندر، کشتی مورد نیاز تامین می‌شود. برای مثال اگر اعلام شود در بندر آستارا ۲ هزار تن بار جمع اوری شده، برنامه ریزی برای ارسال کشتی بار ظرفیت ۲ هزار تن انجام می‌شود نه اینکه این میزان بار با کشتی ۵ هزار تنی منتقل شود.
تفتی از اجرای این تفاهنامه از ابتدای آبان ماه خبر داد و گفت: طبق تفاهمنامه با سازمان توسعه تجارت از ماه جاری با کنترل ظرفیت، بار به هر اندازه و مقدار حمل خواهد شد و سازمان توسعه تجارت متعهد شده برای حمل منظم کالا ضرر احتمالی را برای شرکت کشتیرانی جبران کند و از این محل کشتی با هر میزان بار برنامه ریزی شده از بنادر شمالی به مقاصد گفته شده حرکت می‌کند.