اقتصاد ۲۴ - همه چیز از آنجا شروع شد که یک قوطی رب ۱۶ هزار تومانی در شهریور ماه به یکباره ۳۸ هزار تومان شد؛ قیمتی باورنکردنی که بحران ۳ سال پیش قیمت رب را در ذهن مردم تداعی کرد؛ وقتی که قیمت ۱۲ تا ۱۳ هزار تومانی رب به ۲۴ تا ۲۸ هزار تومان رسید و همه را شگفتزده کرد. مثل سال ۹۷، اینبار هم کمبود و افزایش قیمت گوجه، نخستین متهم گرانی رب بود.
گرانی و کمبود گوجه را رئیس اتحادیه بارفروشان تهران هم تأیید میکند، اما معتقد است، کارخانهها خرید خود را از قبل انجام دادهاند و نباید گرانی صددرصدی محصولات شان را به گرانی گوجه نسبت بدهند.
مصطفی دارایینژاد در اینباره گفت: کارخانهداران زمانی خرید میکنند که گوجه فراوان و قیمت آن هم از ۳ هزار تومان بیشتر نباشد، خرید با قیمت بالاتر از این برای کارخانهها بهصرفه نیست. بهگفته او، قیمت کنونی گوجه در میدان اصلی ترهبار تهران بین ۷.۵ تا ۹ هزار تومان است و خریدی با این قیمت از سوی کارخانهها انجام نمیشود.
سرمای شدید یکماه اخیر و تأخیر در رسیدن گوجه شیراز از یکسو و اتمام گوجه دشت قزوین باعث شد تا رسیدن گوجه پیشرس بوشهر، بازار این محصول تا حدودی با مشکل کمبود مواجه باشد. با رسیدن گوجه بوشهر، قیمت گوجه میشکند، اما نه در حدی که مناسب خرید کارخانهها باشد.
به اعتقاد دارایینژاد، محصول گوجه کشور دستکم تا ۲ماه دیگر در شرایطی نیست که قیمت مناسب کارخانهها یعنی بین ۱.۵۰۰ تا ۲.۵۰۰ تومان به بازار بیاید، اما سرمازدگی تنها دلیل کمبود گوجه نیست و بخشی از این مشکل به صادرات آن برمیگردد.
رئیس اتحادیه بارفروشان تهران در این زمینه گفت: هماکنون روزانه ۵۰۰ تن گوجه شیراز از کشور صادر میشود و اگر مسئولان میخواهند قیمت گوجه پایین بیاید، باید صادرات آن بهطور موقت متوقف شود؛ چرا که گوجه به قدرکافی در کشور کشت شده و اگر حجم صادرات بهمدت ۱۵ روز به بازار داخلی تزریق شود، قیمت گوجه میشکند.
رب ۵۰ تومانی غیرممکن است
سوپرمارکتها از افزایش بیشتر قیمتها خبر میدهند و میگویند: در سفارشهای جدیدشان، شرکتها از رسیدن قیمت هر قوطی رب به ۵۰ هزار تومان خبر دادهاند.
دبیر سندیکای صنایع کنسرو درباره احتمال افزایش قیمت رب تا ۵۰ هزار تومان، چنین چیزی را غیرممکن دانست و گفت: اگر کسی رب را با چنین قیمتی به فروش برساند، شخصا او را به تعزیرات معرفی میکنم.
سیدمحمد میررضوی از کاهش قیمت رب تا ۵/۱ ماه آینده خبر داد و افزود: تا ۵۰ روز و نهایتا ۲ماه آینده گوجه جنوب وارد بازار میشود و قیمت ۳۸ تا ۳۹ هزار تومانی کنونی هم شکسته میشود و این موضوع را خود شرکتها هم میدانند.
بیشتربخوانید:ربگوجه ۱۰۰ درصدگران شده، نه ۶۰ درصد
بهگفته میررضوی، قیمت ۵۰ هزار تومانی فقط میتواند مربوط به شیشههای ۱.۵ کیلویی باشد و سقف قیمت قوطیهای ۸۰۰ گرمی نهایتا ۳۹ هزار تومان است. میررضوی تأکید کرد؛ سال گذشته قیمت گوجه ۱.۲۰۰ تومان بود، ولی امسال کارخانهها گوجه را از زارع ۳.۷۰۰ تومان خریده اند؛ درحالیکه قیمت رب ۳برابر نشد، چراکه شرکتها میدانند که اگر قیمت را از میزان کنونی بالاتر ببرند در رقابت، بازار را از دست میدهند.
افزایش قیمت نهادههای تولید
گرانی گوجه، نخستین متهم گرانی رب بود. سرمازدگی و کاهش تولید گوجه در برخی مناطق کشور قیمت این صیفی پرمصرف را ۲ تا ۳برابر کرد و خرید آن را برای کارخانهها از صرفه انداخت. اوایل شهریور میانگین قیمت هر کیلو گوجه فرنگی در شیراز، مشهد و کرمانشاه به ۲.۵۰۰ تومان رسید درحالیکه تا فصل بهار حداکثر قیمتی که تولیدکنندگان رب برای گوجه میپرداختند ۱.۵۰۰ تومان بود.
در کنار کاهش کیفیت و افزایش قیمت گوجه، گرانی دیگر نهادههای تولید نیز مزید بر علت گرانی رب شد. بهگفته تولیدکنندگان، قیمت قوطی خالی رب گوجه فرنگی ۸۰۰ گرمی با ۳۵ درصد افزایش از ۲.۷۰۰ تومان به ۳.۶۰۰ تومان و درب قوطی از ۸۰۰ تومان با ۶۰ درصد افزایش به ۱۳۰۰ تومان رسیده است.