اقتصاد ۲۴ - هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها با ابراز اینکه "انجام کار‌های پایش و ارزیابی منابع طبیعی در تصمیم‌سازی‌ها بسیار مهم است و متأسفانه برای این امر بودجه مستقل و مناسبی نداریم"، گفت: برای ایجاد هر ایستگاه ارزیابی، بین یک تا یک و نیم میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: اجرای عملیات آبخیزداری در هر هکتار، یک میلیون و هفتصد تا دو میلیون تومان هزینه می‌برد.
وی افزود: از نظر من اجرای عملیات آبخیزداری بسیار کم‌هزینه است. در آبخیزداری ۵۰ اقدام داریم که در چهار دسته مکانیکی، بیولوژیکی، بیومکانیکی و مدیریتی تقسیم می‌شود. هر کدام تکنیک‌های خاص خود را دارد.
وی اضافه کرد: با اجرای عملیات آبخیزداری در هر هکتار و در سال ۵۳۰ میلیون مترمکعب در آبخوان‌ها استحصال می‌شود. با اجرای پروژه‌های آبخیزداری، یک‌هزار مترمکعب از طریق نفوذ آب می‌توانیم استحصال کنیم. شیوه کار ما با سدسازی وزارت نیرو متفاوت است. ما آب را نفوذ می‌دهیم تا کاهش تبخیر انجام دهیم. با اجرای عملیات آبخیزداری نزدیک به ۶ تن رسوب را می‌توانیم کاهش دهیم.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها بیان کرد: سالانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب خاک وارد سد‌های کشور می‌شود. حجم سد کرج ۲۰۴ میلیون مترمکعب است به این ترتیب سالانه به‌اندازه حجم سد کرج خاک از دست می‌دهیم.
وی اضافه کرد: اجرای آبخیزداری در حوضه بالادست سد‌ها زمینه کنترل رسوب را فراهم کرده و حافظ سد‌ها است. کنترل رسوب در حوزه سد‌ها بسیار مهم است. با اجرای عملیات آبخیزداری سالانه نزدیک به ۷۰ درصد کاهش خسارت سیل داشته‌ایم و همه این فواید با صرف هزینه دومیلیون‌تومانی در هر هکتار به‌دست آمد.
جزی یادآور شد: برآورد سود به هزینه اقدامات آبخیزداری فقط با در نظر گرفتن ارزش بازاری آن، ۴.۸ است.
متأسفانه فرآیند‌هایی مثل حفظ منظر، حفظ پوشش گیاهی و ... در این محاسبات قیمت‌گذاری نمی‌شود.
بیشتربخوانید:اقدام سوال برانگیز وزارت جهاد کشاورزی ضد آبخیزداری
وی درباره اعتبارات آبخیزداری در سال جاری عنوان کرد: ۱۱ ردیف اعتباری داریم که هر سال دولت برای آن اعتبار می‌گذارد. برای این ۱۱ ردیف، منابع کمی در نظر گرفته شده است و کلاً ۴۲۰ میلیارد تومان است، همه این اعتبارات از محل اسناد خزانه است و نقدی نیست. یک پیمانکار که برای اجرای پروژه می‌گیرید، برای نقد کردن اسنادش ۴۰ تا ۴۵ درصد کل مبلغ را باید هزینه کند.
قطع اعتبارات صندوق توسعه ملی
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها گفت: صندوق توسعه ملی سه سال به ما پول داد. امسال از محل صندوق توسعه پول نداریم. چون مردم و نماینده‌های مجلس خیلی روی آبخیزداری تأکید دارند، یک ردیفی تحت عنوان متفرقه برای آبخیزداری در نظر گرفته شد که ۱۷۰۰ میلیارد تومان است، این ردیف هم اسناد خزانه است و از تخصیص آن مطمئن نیستیم.
وی افزود: اعتبارات محرومیت‌زدایی داریم. سازمان مدیریت، تعدادی شهرستان را به‌عنوان محروم می‌شناسد و از آنجا که آبخیزداری اقدام ملی برای کاهش محرومیت شناسایی شده است، از این محل ۲۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار دریافت می‌کنیم.
جزی بیان کرد: بعضی استان‌ها پول محرومیت‌زدایی نمی‌گیرند باید برای همه شهرستان‌ها این اعتبار در نظر گرفته شود.
به‌گفته وی، با اجرای طرح‌های آبخیزداری در برخی نقاط کشور حداقل تا سه برابر افزایش دبی قنات‌ها را داشتیم.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها تأکید کرد: در کشور ما موضوع خاک مهم است، خاک از آب مهمتر است، اما همواره دنبال حکمرانی آب هستیم، در حالی که آب وابسته به منابع اصلی است که آن را در خود نگه می‌دارند. پوشش گیاهی و خاک برای نگهداری آب بسیار مهم است.
وی اضافه کرد: کشوری که طی هفتصد سال، یک سانتی‌متر خاک در آن ایجاد می‌شود، سالانه مقدار زیادی خاک از دست می‌دهد. ما باید روی حفاظت خاک با حفظ جنگل و ارتقای پوشش گیاهی کار کنیم. موضوع حفاظت خاک خیلی مهم است.
جزی فرونشست زمین را تهدید خاموش در کشور ما اعلام کرد و گفت: در همه استان‌های کشور شاهد فرونشست هستیم، اگر این روند ادامه یابد، با مشکل مواجه می‌شویم. تغذیه آبخوان‌ها به جلوگیری از فرونشست کمک می‌کند.